Khái niệm Yoga Nidra - “giấc ngủ tỉnh thức”, có thể gây bối rối và mơ hồ với rất nhiều người. Tuy nhiên, dưới ánh sáng của những thí nghiệm, các nhà khoa học đã “kể lại” một cách hiệu quả và trực quan về hoạt động của bộ não trong thực hành này. Đó là cả một hành trình kỳ diệu và tuyệt vời, đang chờ bạn khám phá trong sự thư giãn. Điều gì xảy ra khi chúng ta say ngủ? Ngủ là một trạng thái nghỉ ngơi và thư giãn tự nhiên diễn ra theo chu kỳ của cơ thể và tâm trí, được mô tả bởi sự vắng mặt của suy nghĩ ý thức, cảm giác và vận động. Khi ý thức tách rời các cơ quan này thì sự kết nối giữa phần não bộ cảm giác, vận động và môi trường bên ngoài bị gián đoạn. Và khi điều đó xảy ra, ý thức dần thu rút lại và đi vào bên trong nguồn cội. Nghiên cứu chỉ ra rằng trong suốt thời gian này, hệ thống các giác quan tự động thu rút theo thứ tự khi ý thức từ từ trực tiếp đi vào bên trong của tâm trí. Theo nghiên cứu, khứu giác là cơ quan đầu tiên thu rút. Theo sau khứu giác là vị giác, tiếp đến là thị giác, rồi là xúc giác và cuối cùng là thính giác. Các giác quan này lần lượt kết nối với hệ thống luân xa theo triết lý Tantra của người Ấn Độ. Chúng ta có thể hiểu rằng Yoga Nidra tương ứng với trạng thái ngủ, trên lằn ranh giới giữa thức và mơ. Các thiền giả, các nhà tâm sinh lý học đều nhận ra sự hiện hữu của ba trạng thái ý thức nền tảng khác biệt. Đó là trạng thái thức, mơ và ngủ sâu. Mỗi một trạng thái ý thức này, cũng như trạng thái nằm trên lằn ranh của Yoga Nidra, có liên quan đến những mô hình khác biệt của hoạt động xung điện não. STT Trạng thái ý thức Chiều kích tâm lý Kiểu sóng não Địa hạt trải nghiệm 1 Thức Ý thức Beta (13 – 20 c.p.s) Nhận thức giác quan, những trải nghiệm hướng ngoại 2 Yoga Nidra Siêu ý thức (turiya), trên bờ ranh giới giữa thức và mơ Alpha (8-12 c.p.s) Thư giãn sâu, mơ có ý thức, nguyên mẫu hình ảnh 3 Mơ Tiềm thức Theta (4-7 c.p.s) Giải phóng cảm xúc, những nỗi sợ và khát khao đè nén 4 Ngủ sâu Vô thức Delta (0-4 c.p.s) Bản năng và những khát khao nguyên thủy thức dậy Ở giữa giai đoạn tỉnh và mơ, có một dải nhận thức và trải nghiệm khác biệt và quan trọng. Trạng thái thoáng qua này hiếm khi kéo dài quá 3 đến 5 phút, tương ứng với nhịp điệu sóng alpha hoạt động (với tần số 7-12 bước sóng mỗi giây). Khi trạng thái tỉnh của thực tại tan biến, thì trải nghiệm của trạng thái mơ thay thế chúng. Yoga Nidra xảy ra ở ngưỡng của ý thức cảm giác và ý thức ngủ này. Nó được mở ra khi ta biết học cách nới dài khoảng thời gian của trạng thái nửa tỉnh nửa mơ ngắn ngủi này trước khi rơi vào giấc ngủ bình thường. Trong Yoga Nidra, ta cô lập não bộ và trở nên hướng nội, trong khi đó vẫn duy trì nhận thức ở một mức độ nhất định để bằng cách lắng nghe và tự động làm theo lời hướng dẫn. Bằng cách duy trì sự nhận biết và tỉnh thức trong giai đoạn nhip điệu sóng alpha chiếm ưu thế này, ta sẽ có được sự trải nghiệm thư giãn hoàn toàn. Điều này không chỉ có lợi hơn so với giấc ngủ thông thường mà còn mở ra một cánh cửa dẫn đến nhận thức cao hơn. Lợi ích của thực hành Yoga Nidra dưới góc nhìn khoa học Giải tỏa căng thẳng Trạng thái Yoga Nidra cho thấy phản ứng tích hợp của vùng dưới đồi, dẫn đến giảm hoạt động thần kinh giao cảm (hưng phấn) và làm tăng chức năng phó giao cảm (thư giãn). Phản ứng thư giãn này có thể được xem là phản ứng nghịch đảo của phản ứng gọi là “chiến hoặc chạy” - trạng thái phòng vệ ngay lập tức khi đối phó với những nguy hiểm sắp xảy ra. Đó là dấu vết tiến hóa của cuộc sống bộ lạc thuở sơ khai khi sự sinh tồn của con người liên tục bị đe dọa. Mức độ thư giãn đạt được trong Yoga Nidra phần nào giúp giảm bớt tác hại của phản ứng chiến hoặc chạy. Nghiên cứu chỉ ra rằng thực hành Yoga Nidra thường xuyên làm giảm đáng kể huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương ở bệnh nhân cao huyết áp, đồng thời làm thay thay đổi mức độ lưu thông của các hóc môn căng thẳng, adrenaline và cortisol được tiết ra ở tuyến thượng thận. Ứng dụng trị liệu Yoga Nidra có thể được sử dụng độc lập, hoặc kết hợp với các hình thức trị liệu y tế thông thường khác. Nó hữu ích trong cả tình trạng cấp tính và mãn tính, đặc biệt là trong các tình trạng thoái hóa và liên quan đến căng thẳng như tăng huyết áp, bệnh mạch vành và viêm khớp. Các bệnh liên quan đến yếu tố tâm thần cao như hen suyễn, loét dạ dày tá tràng và đau nửa đầu phản ứng tốt với liệu pháp Yoga Nidra. Rối loạn tâm lý Trong Yoga Nidra, tiềm thức được khai thác, giống như dầu thô được đưa lên bề mặt của một giếng dầu. Những chất liệu bị đè nén trước đây, là nguồn gốc của nỗi đau tinh thần và hành vi sai lầm, được phép tự phát triển thành nhận thức, nơi nó có thể được tái hiện và tái hòa nhập vào nhân cách một cách có ý thức. Tự nhận ra và giảm bớt phản ứng nhạy cảm với những ký ức đau buồn sẽ xảy ra sau đó một cách tự phát. Trong các nghiên cứu được thực hiện ở Hoa Kỳ và Châu Âu, những đứa trẻ hiếu động được dạy Yoga Nidra cho thấy mức độ hiếu động giảm đáng kể, cải thiện khả năng chú ý, giảm bồn chồn và hành động tự phát. Kỹ thuật này đã được áp dụng trong các lĩnh vực khác của tâm lý trẻ em, bao gồm thiếu thốn tình cảm và khuyết tật, và rối loạn hành vi, với kết quả sơ bộ rất khả quan. Mất ngủ Không có gì ngạc nhiên khi Yoga Nidra là một phương pháp điều trị thành công chứng mất ngủ, hoặc giảm thời gian cần thiết để đi vào giấc ngủ. Những người từng bị chứng mất ngủ tập Yoga Nidra trước khi đi ngủ cho biết họ thường chìm vào giấc ngủ trong khi luyện tập. Nghiện ma túy và nghiện rượu Bằng cách giảm bớt những xung đột và căng thẳng sâu trong tâm trí, Yoga Nidra thúc đẩy cảm giác hạnh phúc nói chung, giúp hạn chế tiêu thụ quá nhiều cà phê, thuốc lá và rượu 15 cũng như hỗ trợ trong việc kiểm soát lạm dụng và nghiện ma túy. Bệnh mãn tính Trong một nghiên cứu được thực hiện với những bệnh nhân bị khuyết tật nặng và lâu dài, tại Trung tâm Y tế Đại học California ở Davis (Mỹ), các nhà nghiên cứu kết luận rằng Yoga Nidra có thể áp dụng cho những bệnh nhân nằm liệt giường, mất khả năng vận động và mắc bệnh mãn tính ở mọi mức độ. Báo cáo chỉ ra rằng Yoga Nidra có thể cải thiện cuộc sống của những bệnh nhân này theo một số cách cụ thể: • Giảm chứng mất ngủ và rối loạn giấc ngủ. • Duy trì cơn đau vừa phải nằm ngoài nhận thức có ý thức • Giảm bớt một phần cảm giác tuyệt vọng và trầm cảm vốn thường làm phức tạp triển vọng điều trị bệnh mãn tính. • Giảm nhu cầu sử dụng thuốc giảm đau, thuốc ngủ và thuốc an thần. Yoga Nidra còn có tiềm năng hỗ trợ cải thiện nhiều rối loạn thể chất khác bao gồm hen phế quản, viêm đại tràng và loét dạ dày tá tràng, tim mạch và ung thư. Khai phá tiềm năng học hỏi & sáng tạo Những thí nghiệm ngày nay tiết lộ rằng Yoga Nidra còn là một phương tiện hiệu quả để nâng cao năng lực học tập. Có nhiều quá trình khác nhau mà thông qua đó, kiến thức được gieo mầm trong não bộ con người. Trong hầu hết những phương thức này, việc học tập hầu hết vẫn diễn ra ở cấp độ trí óc. Tuy nhiên, trong hệ thống yogic, quá trình thấm nhuần kiến thức là một việc tự phát, diễn ra ở tầng sâu hơn của tâm trí. Yoga Nidra là một phương thức đã được nhiều nhà giáo dục tiên phong áp dụng như một phương tiện cải thiện khả năng ghi nhớ có ý thức và do đó, tăng cường chức năng não bộ và khả năng học tập. Có hai yếu tố liên quan đến quá trình ghi nhớ, đầu tiên là khả năng hấp thụ thông tin của não bộ và thứ hai là khả năng ghi nhớ thông tin sau đó. Yoga Nidra có tác dụng trên cả hai yếu tố này bằng cách thiết lập một trạng thái tiếp thu tối đa trong tiềm thức đi cùng với trạng thái nhận thức kèm theo. Thực hành Yoga Nidra mở ra một khái niệm mới mẻ và đầy sức hút: học-tập-không-nỗ-lực. Các nhà cách mạng giáo dục như Tiến sỹ Georgi Lozanov, một nhà tâm lý học người Bulgary, cũng là nhà sáng lập – giám đốc Học viện Suggestopedy ở Sofia, hiện nay sử dụng Yoga idra để tạo ra một bầu không khí mà trong đó, kiến thức có thể thu nhận được không cần nỗ lực và sau đó có thể được đánh thức lại mà không gặp phải rào cản nào. Sử dụng kỹ thuật này, Lozanov có thể dạy một ngoại ngữ bằng 1/5 số thời gian dạy trong một lớp học thông thường! Phát triển tâm linh Mục tiêu cuối cùng của Yoga Nidra không chỉ đơn thuần là chống lại những ảnh hưởng của căng thẳng và điều chỉnh sự mất cân bằng xảy ra do sự suy yếu của hệ thống kiểm soát căng thẳng. Những bậc hiền triết, những người đầu tiên xây dựng phương pháp này không quan tâm đến sự phức tạp của cuộc sống hiện đại. Họ nghĩ ra Yoga Nidra như một con đường để đạt được sự tự nhận thức, samadhi. Samadhi là một trạng thái chuyển động chủ động và không ngừng của dòng chảy tự ý thức. Cái nhìn thoáng qua về samadhi có thể đạt được bởi những người thực hành Yoga Nidra là đủ để biến người thực hành từ một nạn nhân của căng thẳng trở thành một người chiến thắng trong cuộc sống. Đây là một bí mật tuyệt vời của Yoga Nidra. [Nguồn: Lược trích từ sách YOGA NIDRA - Swami Satyananda Saraswati]

Vẻ đẹp của Trái Đất là một tiếng chuông Chánh niệm. Nếu bạn không thể thấy điều đó, bạn phải tự hỏi bản thân tại sao. Có lẽ điều gì đó đang cản đường. Hay có lẽ bạn quá bận rộn tìm kiếm một điều gì đó khác đến mức bạn không thể nghe thấy tiếng gọi của Trái Đất. Đất Mẹ đang nói, “Con của ta, ta ở đây cho con; Ta tặng tất cả những điều này cho con.” Đúng như vậy: những tia nắng mặt trời, những tiếng chim ca vang, những dòng suối trong, cây đào nở rộ vào mùa xuân, và vẻ đẹp của cả bốn mùa - tất cả đều ở đây cho bạn. Và, nếu bạn không thể nhìn hoặc nghe thấy chúng, đó là bởi vì tâm trí của bạn đã đầy ứ. Đất Mẹ đang nói với bạn rằng bà ở đó và bà yêu bạn. Mỗi bông hoa đều là một nụ cười của Đất Mẹ. Bà đang cười với bạn, và bạn không muốn trao lại nụ cười. Trái cây đang nằm trong tay bạn - có thể đó là một trái cam hay một trái kiwi - là một món quà của Đất Mẹ. Nhưng nếu bạn không cảm thấy biết ơn, đó là bởi vì bạn không có ở đó cho Đất Mẹ, cho cuộc sống. Một điều kiện thiết yếu để có thể nghe thấy tiếng gọi của Đất Mẹ và hồi đáp lại bà là sự tĩnh lặng. Nếu bạn không có tĩnh lặng bên trong mình, bạn không thể nghe thấy tiếng gọi của bà. Bạn còn chẳng có thời gian để nghe được nhịp đập trái tim mình. Chánh niệm giúp chúng ta ngừng xao nhãng và quay trở về với hơi thở của mình. Khi chú ý chỉ dành cho hơi thở vào và hơi thở ra, ta ngừng suy nghĩ và, chỉ trong một vài giây, ta thức tỉnh trước sự thực là ta đang còn sống, chúng ta thở vào, và ta ở đây. Ta tồn tại. Ta đâu phải là không tồn tại. “Ahhh", ta đã nhận ra. “Tôi ở đây, còn sống.” Ta ngừng nghĩ về quá khứ, ta ngừng lo lắng về tương lai, ta chỉ tập trung toàn bộ tâm ý vào sự thật là ta đang thở. Nhờ có hơi thở chánh niệm của mình mà chúng ta đạt đến tự do. Chúng ta tự do để có mặt ở đây: tự do khỏi suy nghĩ, lo âu, sợ hãi và cố sức. Khi ta tự do, ta có thể trả lời tiếng gọi của Đất Mẹ. “Con ở đây, con là một người con của mẹ.” Ta nhận ra ta là một phần của nhiệm màu. Và ta có thể nói, “Con đã có tự do: tự do thoát khỏi mọi điều đã ngăn con không sống trọn vẹn. Và mẹ có thể trông cậy vào con.” Khi bạn tỉnh giấc và bạn thấy rằng Đất Mẹ không chỉ là môi trường, Đất Mẹ là chúng ta, bạn chạm vào tự tính của tính Tương tức (Interbeing). Và vào thời khắc đó bạn có thể có giao tiếp thực sự với Đất Mẹ. Đây là hình thức cầu nguyện cao nhất. Trong mối quan hệ như vậy, bạn sẽ có tình yêu, sức mạnh, và sự thức tỉnh mà bạn cần để thay đổi cuộc đời mình. Sự thực là nhiều người chúng ta đã tự tách mình khỏi Đất Mẹ. Ta quên rằng ta còn sống, ở đây, trên một hành tinh xinh đẹp và rằng cơ thể ta là một điều kỳ diệu được trao tặng cho ta bởi Đất Mẹ và toàn thể vũ trụ. Đất Mẹ có khả năng trao tặng sự sống là bởi vì bà, cũng như ta, có những yếu tố phi-Đất trong bà, bao gồm mặt trời và các vì sao. Loài người được tạo ra bởi các vì sao. Đất Mẹ không chỉ là Đất Mẹ mà còn là cả vũ trụ. Chỉ khi bạn có chánh kiến (cái thấy đúng) này, tuệ giác này, thì khi đó sự phân biệt không còn ở đó, và sẽ có liên hệ sâu sắc, truyền thông sâu sắc giữa bạn và Đất Mẹ. Tất cả những điều tốt đẹp sẽ nảy sinh từ đây. Bạn vươn ra khỏi cái nhìn nhị nguyên khi quan sát mọi vật: ý niệm cho rằng Trái Đất chỉ là môi trường, và bạn ở trong trung tâm; rằng bạn chỉ muốn làm gì đó cho Đất Mẹ để mà bạn có thể tồn tại. Khi bạn thở vào và bạn trở nên ý thức về cơ thể bạn, và nhìn sâu vào cơ thể bạn, và nhận ra rằng bạn là Đất Mẹ, rằng ý thức của bạn cũng là ý thức của Đất Mẹ, điều có thể trở thành một ý thức được giải phóng, tự do khỏi những kỳ thị và tà kiến, bạn đang làm điều mà Đất Mẹ đang mong chờ bạn làm: bạn giác ngộ, trở thành một vị Phật, từ đó bạn có thể giúp đỡ muôn loài chúng sinh, không chỉ trên Trái Đất mà thậm chí, cuối cùng là, trên các hành tinh khác. Thế hệ của tôi đã gây ra nhiều lỗi lầm. Chúng tôi đã vay mượn hành tinh này từ bạn, và chúng tôi đã gây ra những thiệt hại và tàn phá lớn. Trao lại hành tinh cho bạn bây giờ, chúng tôi thấy xấu hổ. Không phải do chúng tôi mong muốn như vậy. Bạn đang nhận một hành tinh xinh đẹp nhưng lại bị tàn phá và bị thương. Chúng tôi xin lỗi. Là một người thuộc về thế hệ trước, tôi hy vọng thế hệ trẻ có thể tiến lên sớm nhất có thể. Hành tinh này thuộc về bạn, thuộc về các thế hệ tương lai. Vận mệnh của bạn và vận mệnh của hành tinh này nằm trong tay các bạn. Nền văn minh của chúng tôi là một nền văn minh vay mượn. Bất cứ khi nào chúng tôi muốn có điều gì đó mà chưa thể chi trả, như một căn nhà hay một cái xe, chúng tôi liền trông chờ cơ thể và công lao động của chúng tôi trong tương lai sẽ trả món nợ đó. Chúng tôi cứ vay mượn và vay mượn mà không biết liệu mình có thể trả lại hay không. Theo cách này, chúng tôi đang nợ chính mình, mượn từ sức khoẻ của chúng tôi và từ hành tinh. Nhưng hành tinh này không còn có thể chịu nổi nữa. Và chúng tôi đã vay mượn quá nhiều từ bạn, những người con và cháu của chúng tôi. Hành tinh này và những thế hệ tương lai cũng là chúng tôi; chúng ta không hề tách biệt. Hành tinh này là chúng tôi, và bạn cũng là chúng tôi. Sự thực là chúng tôi chẳng còn lại bao nhiêu nữa. Điều rất quan trọng là phải tỉnh giấc và thấy được rằng chúng ta không cần vay mượn thêm nữa. Những điều có sẵn ở đây và bây giờ là sẵn có đủ cho chúng ta được nuôi dưỡng, được hạnh phúc. Và đó là phép màu của niệm, định và tuệ: nhận ra ta có thể hạnh phúc với những điều kiện sẵn có, rằng ta không cần phải gắng sức thêm nữa, khai thác hành tinh này như cách ta đã làm. Ta không cần phải “vay mượn” bất cứ điều gì. Chỉ với sự thức tỉnh này ta mới có thể ngừng lại sự tàn phá. Đây không phải là điều có thể làm với tư cách cá nhân. Chúng ta phải thức tỉnh cùng nhau. Và, nếu như ta thức tỉnh cùng nhau, ta mới có một cơ hội. Cách chúng ta sống đời mình và lên kế hoạch cho tương lai của mình đã dẫn chúng ta đến tình huống này. Và giờ đây chúng ta cần nhìn sâu để tìm một lối ra, không phải như những cá nhân mà như một tập thể, một giống loài. Bạn không còn có thể trông cậy một mình vào thế hệ trước nữa. Tôi thường nói rằng một vị Phật là không đủ; chúng ta cần một sự thức tỉnh tập thể. Tất cả chúng ta đều phải trở thành các vị Phật để hành tinh này còn có cơ hội. Nguồn: Nam Phương dịch từ sách "Thiền & Nghệ thuật bảo hộ hành tinh" - Thiền sư Thích Nhất Hạnh.

Trạng thái Tâm sẽ định hình trạng thái sống của chúng ta. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu một thực hành của người Nhật Bản: Tắm Rừng - một phương pháp đơn giản để thư giãn tâm trí, phục hồi cơ thể và tái khám phá Bản thể của mình. Những khám phá sâu sắc và lôi cuốn của xã hội Nhật Bản sẽ hé lộ cho chúng ta thấy lý do tại sao việc Tắm Rừng trở nên đặc biệt phù hợp trong thời kỳ nhiều biến động hiện nay; và cách chúng ta có thể tận hưởng những lợi ích từ hoạt động này. Tắm Rừng là gì? Tắm Rừng là thực hành hòa mình vào thiên nhiên trong tỉnh thức, tận dụng các giác quan để thu nhận nhiều lợi ích về sức khỏe thể chất, tinh thần, tình cảm và xã hội. Trong tiếng Nhật, thực hành này có tên gọi: Shinrin-yoku. ‘Shinrin’ có nghĩa là rừng và ‘Yoku’ là viết tắt của từ tắm. Ý tưởng này ra đời ở Nhật Bản vào những năm 1980 và được chứng minh là một công cụ rất hiệu quả để vượt qua những tác động xấu của cuộc sống bận rộn và môi trường làm việc căng thẳng. Tắm Rừng trong thiên nhiên giúp phần não căng thẳng của bạn được thư giãn. Các hóc môn tích cực được giải phóng trong cơ thể. Bạn sẽ thấy nỗi buồn, cơn tức giận và lo lắng vơi đi. Tắm Rừng giúp bạn tránh được căng thẳng và kiệt sức, đồng thời hỗ trợ chống lại chứng trầm cảm và lo âu. Hoạt động này còn có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch, giúp giảm thiểu số ngày ốm đau cũng như phục hồi nhanh hơn sau chấn thương hoặc phẫu thuật. Thiên nhiên có ảnh hưởng tích cực đến cả Thân và Tâm của chúng ta. Một số tác động có thể kể đến là: cải thiện sức khỏe tim, phổi, làm tăng khả năng tập trung và tăng cường trí nhớ. Một số loài cây trong rừng như cây lá kim tiết ra dầu và các hợp chất để bảo vệ bản thân khỏi vi khuẩn và mầm bệnh. Những phân tử này được gọi là Phytoncides. Chúng cũng tốt cho khả năng miễn dịch của chúng ta. Hít thở trong rừng làm tăng mật độ tế bào miễn dịch tự nhiên (NK) trong máu. Tế bào NK trong cơ thể có vai trò chống lại nhiễm trùng, ung thư và các khối u. Vì vậy, dành thời gian bên cạnh những loại cây này cũng là một hình thức “tắm cây” đặc biệt. Một lợi ích vô hình của việc Tắm Rừng là tăng cường trí tuệ cảm xúc và sự tự tin, dẫn đến cải thiện các mối quan hệ và đời sống xã hội. Điều bấy lâu chúng ta đã biết qua trực giác ngày nay đang được giới khoa học kiểm nghiệm và xác thực thông qua nghiên cứu. Tắm Rừng ở Nhật Bản Nhật Bản, quốc đảo nằm ở vùng viễn đông có một nền văn hóa đặc sắc đã trường tồn với thử thách của thời gian. Đây cũng là quốc gia đi đầu trong việc áp dụng tiến bộ công nghệ và được xếp vào danh sách các quốc gia phát triển nhất trên thế giới. Tuy nhiên, sự tiến bộ và phát triển này cũng đi kèm những thách thức lớn lao. Nhật Bản được biết tới như một trong những môi trường làm việc khắt khe nhất trên thế giới. Trên thực tế, họ thậm chí còn có một từ riêng để chỉ “cái chết do làm việc quá sức” (Karoshi). Áp lực hiệu suất từ ​​công việc quá cao khiến thời gian dành cho cuộc sống cá nhân còn lại thật ít ỏi. Một hệ quả thú vị của nền văn hóa này là tỷ lệ kết hôn ở Nhật Bản đã giảm mạnh trong 30 năm qua. Các đô thị của Nhật Bản có một nền văn hóa siêu kỹ thuật số và một nỗi ám ảnh đặc biệt với công nghệ. Trong thời đại bùng nổ internet, nhiều người Nhật dành nhiều thời gian trực tuyến hơn và có ít tương tác xã hội hơn. Kéo theo đó là tỷ lệ người mắc bệnh liên quan tới căng thẳng, lo âu tăng vọt. Cô đơn và trầm cảm cũng góp mặt trong danh sách. Bên cạnh đó, đất nước này nằm trên một đường đứt gãy địa chấn, dễ bị động đất và sóng thần tàn phá, khiến người Nhật phải đối diện với những nỗi đau lớn hơn mức bình thường. Tại Nhật Bản, các rối loạn tâm thần được ước tính chiếm tới 24,6% tổng gánh nặng bệnh tật (theo WHO, 2008) May mắn là, hơn 70% diện tích Nhật Bản vẫn được bao phủ bởi rừng. Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản đã đưa ra ý tưởng về shinrin yoku vào đầu những năm 80. Shinrin yoku có nghĩa là tắm trong rừng, hoặc tận hưởng bầu không khí trong rừng để thư giãn. Do văn hóa làm việc không ngừng nghỉ của Nhật Bản, mức độ căng thẳng của người lao động Nhật Bản đã lan rộng. Khi đó và bộ phận lâm nghiệp đã nhìn thấy một tiềm năng tuyệt vời có thể có ảnh hưởng tích cực tới vấn nạn căng thẳng đồng thời gia tăng nhu cầu bảo vệ rừng. Và thế là Shinrin yoku - hay Tắm rừng - ra đời. Người dân Nhật Bản - những người đang chịu áp lực của đời sống đô thị cạnh tranh, bị mê hoặc bởi không khí chữa lành trong những khu rừng và tích cực tham gia vào nhiều hoạt động thư giãn khác nhau. (Huuski, 2019) Tinh thần Thiền (Zen) trong hoạt động Tắm Rừng ở Nhật Bản Phật giáo Thiền tông có vai trò trung tâm trong đời sống tâm linh tại Nhật Bản. Thiền tông khuyến khích hành giả học cách thu gom tâm trí đang phân tán trở về và tập trung sự chú ý của họ để có thể dễ dàng nhìn thấy mọi thứ rõ ràng hơn, dưới một góc nhìn mới. Khi tạo ra một khoảng trống giữa các trải nghiệm của chúng ta và cách ta phản ứng với trải nghiệm đó, ta có thể phản ứng với sự khôn ngoan và cẩn trọng hơn. Theo truyền thống tu tập, các nhà sư Phật giáo ở Ấn Độ, Trung Quốc và sau đó là ở Nhật Bản, đã từng vượt qua những quãng đường dài để thiền định trong thiên nhiên. Còn trong những thập kỷ gần đây, ý tưởng khởi tạo những không gian tĩnh lặng trong tâm trí được biết đến như một phương pháp phục hồi trong tâm lý học. Lý thuyết Phục hồi (Kaplan, 1985) và mối liên kết chặt chẽ của nó với Lý thuyết Phục hồi Căng thẳng (Ulrich, 1991) nói rằng sự phục hồi của chúng ta sau căng thẳng bắt đầu ngay trong vòng vài phút sau khi bước vào một không gian xanh . Khi cơ thể bắt đầu bình tĩnh lại - huyết áp ổn định, hóc môn căng thẳng trong máu giảm, cơ bắp thả lỏng - chúng ta cũng bắt đầu nhận được các lợi ích về sức khỏe tinh thần. Suy nghĩ rõ ràng hơn, sức sống căng tràn và tâm trạng bắt đầu phấn chấn. Những cư dân thành thị giờ đây có thể thở phào nhẹ nhõm, vì chỉ cần 20 phút đắm mình trong thiên nhiên là đã đủ để giúp ta quản lý sức khỏe tinh thần của mình. Khi bạn cố gắng, Thiền thật khó khăn Khi bạn buông sự “cố", Thiền trở nên dễ dàng Chỉ ngồi và tập trung vào hơi thở có thể khá khó khăn nếu bạn không có cách tiếp cận phù hợp. Kiểm soát suy nghĩ hoặc duy trì nhận thức về một đối tượng cụ thể là một nhiệm vụ thử thách cho người mới bắt đầu. Rất nhiều người từ bỏ Thiền do thất vọng sau những nỗ lực đầu tiên. Đó là lý do tại sao vai trò của một người hướng dẫn tốt trở nên rất quan trọng trong hành trình học về chánh niệm và thiền. Tuy nhiên, khi đắm mình trong một chuyến Tắm Rừng, bạn sẽ dễ dàng đạt được trạng thái bình yên trong Tâm hơn. Bằng cách đưa sự chú ý đến các giác quan và di chuyển trong rừng một cách có tỉnh thức, chúng ta không chỉ có thể nhận được tất cả những lợi ích mà thiền mang lại cho tâm trí, mà còn tăng cường khả năng miễn dịch và kiện toàn sức khỏe thể chất. Đó là bởi chúng ta đang đi dưới sự dẫn dắt của người thầy vĩ đại nhất - Thiên nhiên. Lợi ích của thiền Tắm Rừng Học cách tắt những suy nghĩ không mong muốn. Bớt tức giận, lo âu và buồn bã. Tăng cảm nhận về giá trị bản thân và sự tự tin. Vượt qua nỗi sợ hãi, nghi ngờ bản thân và dao động tâm trí. Tránh căng thẳng và kiệt sức. Giấc ngủ và nghỉ ngơi tốt hơn Tăng cường khả năng kiểm soát cảm giác thèm ăn, từ bỏ các cơn nghiện . Tìm thấy bình yên và hạnh phúc trong giây phút hiện tại. Phát triển sự thấu cảm. Cải thiện các mối quan hệ . Tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi và quyết định quan trọng. Quanh đây chẳng có rừng thì phải làm sao? Bạn có thể thực hành Tắm Rừng trong bất kỳ không gian thiên nhiên an toàn nào. Các nguyên tắc chính là đi bộ trong im lặng và chậm rãi . Sử dụng các giác quan của bạn để tìm kiếm những điều trong tự nhiên mang lại cho bạn sự bình yên và hạnh phúc. Thông qua các hoạt động kết nối thiên nhiên và các bài tập về cảm giác, bạn có thể thay đổi tâm trạng và mức năng lượng của mình, mang tới hàng loạt những lợi ích. Thời gian khuyến nghị thực hành Tắm Rừng là ít nhất 2 giờ một tuần. CÁC GIAI ĐOẠN CỦA TÂM TRÍ KHI TẮM RỪNG Chú ý: Người mới thực hành và trẻ nhỏ bắt đầu với các hoạt động đơn giản là tập trung vào các vật thể trong tự nhiên để thu hút sự chú ý và làm chúng ta chậm lại. Bằng cách định hướng và kiểm soát sự chú ý của mình, chúng ta đang rèn luyện khả năng kiểm soát dòng suy nghĩ và cảm xúc. Nhận thức: Một khi có thể đạt đến trạng thái tâm trí bình tĩnh hơn, chúng ta có thể mở rộng nhận thức của mình. Trong rừng sâu, người ta có thể cảm nhận được chu kỳ biến đổi mà mọi sự sống đều trải qua. Những điều mà chúng ta đã từng là. Những thứ mà chúng ta sẽ trở thành. Giống như một hạt giống trong lòng đất. Như một đứa trẻ trong bụng mẹ. Nâng cao nhận thức là phát triển sự kết nối của ta với tất cả cuộc sống. Những câu trả lời: Tâm trí của chúng ta đã được nhận được sự nghỉ ngơi xứng đáng để có thể tự tái tạo nguồn năng lượng và đưa ra những giải pháp sáng tạo đáng ngạc nhiên. Nó bắt đầu hỏi những câu hỏi phù hợp hơn là chỉ đơn giản là tìm kiếm câu trả lời. Khu rừng cho ta ánh sáng để khơi dậy những hiểu biết và khám phá mới, giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cuộc sống. Đây là bước khởi đầu của một cuộc hành trình khám phá bản thân. Không phải ai cũng có thể tìm tới một khu rừng ngay phía sau nhà mình. Trên thực tế, hầu hết những người sống và làm việc ở các thành phố sẽ phải đi lại một khoảng khá xa để đến gần rừng. Nhưng thiên nhiên là tất cả xung quanh chúng ta. Bạn có thể cân nhắc thử tắm cây và các bài tập giác quan ở bất kỳ công viên đô thị nào gần bạn. Đối với những người không thể ra ngoài công viên đô thị, hoặc bị hạn chế do khuyết tật, các hoạt động trị liệu thiên nhiên dựa trên giác quan có thể được thực hiện ngay cả trong khuôn viên ngôi nhà của họ. Chỉ cần mang các yếu tố của thiên nhiên vào trong nhà. Bạn có thể sử dụng sự sáng tạo của mình để xây dựng sự kết nối thiên nhiên ngay cả trong một khu vực kín. Tắm Rừng có tác dụng tốt nhất như một hình thức phòng ngừa và là một cách để duy trì một tinh thần và thể chất khỏe mạnh. Nó không phải là giải pháp thay thế cho lời khuyên y tế chuyên nghiệp hoặc tư vấn cho những người có tình trạng bệnh nghiêm trọng. Tuy nhiên, với sự đồng hành của một nhà trị liệu được đào tạo, liệu pháp Tắm Rừng có thể là một phần quan trọng trong quá trình điều trị cũng như phục hồi. Nhiều người đã tiếp tục trở lại sau một lần “tiếp xúc” với rừng (Iwasaki, 2019). Việc tắm trong rừng đã cho thấy kết quả khả quan ở đa dạng nhóm tuổi - từ trẻ em đến người già. Nó cực kỳ hữu ích cho các bậc cha mẹ cũng như các những người làm việc trong môi trường công sở. Khi được sử dụng như một chương trình phúc lợi của công ty, việc tắm trong rừng có thể giúp tái tạo năng lượng cho nhân viên, đào tạo nhân sự mới và quản trị sức khỏe tâm thần. Tuy nhiên, như GS.TS Iwao Uehara chỉ ra, nó có thể không hiệu quả đối với những người cảm thấy không thoải mái khi ở ngoài trời. Lợi ích của Tắm Rừng Sức khỏe tinh thần của chúng ta là một món quà vô cùng quý giá. Đối với hầu hết mọi người, giá trị thực của tâm trí chỉ trở nên rõ ràng khi mọi thứ sụp đổ. Khi một người bị ảnh hưởng bởi bất kỳ vấn đề sức khỏe tâm thần nào, con đường để hồi phục có thể mất rất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc. Tìm kiếm sự giúp đỡ và hướng dẫn phù hợp không phải là điều dễ dàng và hơn hết là vẫn còn rất nhiều sự kỳ thị của xã hội đối với các rối loạn tinh thần. Tắm Rừng là một phương pháp đã được thử nghiệm qua thời gian. Phần lớn quá trình tiến hóa của loài người đã diễn ra trong tự nhiên. Kết nối với thiên nhiên là một hành vi mang tính bản năng và in dấu trong mã gen di truyền của chúng ta. Chỉ trong khoảng 200 năm qua, chúng ta đã giảm bớt sự tương tác của mình với các hoạt động ngoài trời. Trở về thiên nhiên có thể đưa chúng ta đến trạng thái nâng cao nhận thức giác quan và một cảm giác bình an tỉnh thức. Nó giống như cảm giác trở về nhà. Hòa bình và hạnh phúc sẽ tự khởi sinh. Câu chuyện của Nhật Bản dạy chúng ta rằng của cải vật chất và tiến bộ kinh tế là không đủ để tạo ra một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc . Để có được cuộc sống như vậy, người ta cần ưu tiên chính sức khỏe & hạnh phúc, hơn là theo đuổi vật chất và nỗ lực để đạt được một cuộc sống cân bằng. Và toàn bộ quá trình này sẽ mang lại cho cuộc sống một dáng hình tươi đẹp, bắt đầu bằng việc lắng nghe tâm trí của mình. Sau cùng, trạng thái Tâm sẽ định hình trạng thái sống của chúng ta.

Trong cuốn sách gây kinh ngạc về bản chất của trầm cảm mang tên “Mất kết nối", tác giả Johann Hari đã chỉ ra 9 nguyên nhân thực sự dẫn đến tình trạng được xem là đại dịch tinh thần của thế kỷ 21. Trong đó, 6/9 là nguyên nhân đến từ sự mất kết nối: Với công việc và ý nghĩa của nó Với những người xung quanh Với những giá trị có ý nghĩa Với vị trí xã hội và sự tôn trọng Với thế giới tự nhiên Với một tương lai chắc chắn hoặc đầy hứa hẹn. Tin tốt là, chỉ cần chúng ta xác định được đúng nguyên nhân nằm ở đâu, thì ngay chỗ đó sẽ hiện lên giải pháp. Gói gọn lại từ chín điểm nói trên, chúng ta sẽ nhìn thấy được ba điểm lớn cần được cấp thiết tái kết nối: Quan hệ với con người chung quanh, thế giới tự nhiên và những giá trị tốt đẹp sâu thẳm bên trong mỗi người (sau đó nó sẽ biểu hiện ý nghĩa công việc, vị trí xã hội, cảm giác vững chắc về tương lai của bản thân…). Hãy thử cùng nhau suy ngẫm thêm về ba điểm kết nối này. 1. Tái kết nối với thiên nhiên Nếu không tĩnh lặng, thiên nhiên đối với ta đơn giản là “view đẹp", cảnh sắc bên ngoài, một giải pháp “sơ cứu cảm xúc" trong lúc quá bức bách, khổ đau. Thiên nhiên luôn là điểm nương tựa mà con người thường mong muốn tìm đến mỗi khi gặp khổ đau lớn. Như những đứa con sống ở thành thị tách biệt mỗi lần quá mệt mỏi sẽ về quê thăm bố mẹ, để được tận hưởng sự chăm sóc ngọt ngào, khoan dung hiếm có. Tương tự như vậy với những người con của Đất Mẹ: bản năng ai cũng muốn tìm về với người mẹ chung mỗi khi cần vỗ về, nuôi dưỡng. Thế nhưng sau một số chuyến đi, nhiều người tự chất vấn bản thân rằng: mình có đang “tìm về thiên nhiên" như một giải pháp để chạy trốn tạm thời vấn đề của mình không? Hay thực sự, ta đang đi để nhận nuôi dưỡng và yêu thương của người mẹ chung - Đất Mẹ? Có hay không, tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố mà trong đó quan trọng nhất là những nút dừng tĩnh lặng để ta có thể nghe được tiếng gọi yêu thương của Đất Mẹ . Nếu không tĩnh lặng, thiên nhiên đối với ta đơn giản là “view đẹp", cảnh sắc bên ngoài, một giải pháp “sơ cứu cảm xúc" trong lúc quá bức bách, khổ đau. Người ta dễ có xu hướng đi, nói chuyện và hoạt động liên tục không ngừng nghỉ. Dù vui vẻ trong thoáng chốc, điểm tái kết nối với thế giới tự nhiên đã bị chuyển sang trọng tâm kết giao với người khác. Đó là mức độ trải nghiệm của phần đông hiện nay. Những bài học sâu sắc nhất về mối liên hệ với thiên nhiên đến từ những truyền thống trí tuệ cổ xưa: Thiên nhiên không phải là những gì “bên ngoài” ta mà còn ở ngay “bên trong” ta. Ta là con của Cha Trời Mẹ Đất như bao sinh vật khác. Ta không nằm trong trung tâm của thế giới tự nhiên, mà là một phần không thể tách rời với mạng lưới sự sống chung quanh. Trong xã hội hiện đại, chúng ta tách mình ra quá xa khỏi tự nhiên đến mức việc chạm chân xuống đất - vốn chỉ mới vài thế hệ trước còn là điều tự nhiên - thì nay trở thành một điều gì đó xa lạ, thậm chí thiếu an toàn với nhiều người. Thế nhưng cùng lúc đó, những người thử nghiệm các liệu pháp tự nhiên như: Tắm từng, Chạm Đất và các xúc chạm tự nhiên đơn luôn cảm nhận được sự hồi phục đáng kinh ngạc của sự sống bên trong mình. Đó đơn giản là vì, ta được “nối mạch” trở lại với ngọn nguồn sự sống vô biên mà vốn dĩ ta là một phần trong đó. Đây là một sự thật đã được khoa học chứng minh. Bản thân mình luôn chú trọng việc tạo ra những khoảng trống cho mỗi người và cho cả nhóm thông qua những bài tập được hướng dẫn cụ thể. Từ đó, mỗi người hay mỗi nhóm nhỏ có thể chuyển dịch từ việc: LÀM theo hướng dẫn → CẢM NHẬN tự thân → Tái KẾT NỐI thông qua TRẢI NGHIỆM trực tiếp. Mối dây liên hệ sâu sắc của mỗi người với mẹ thiên nhiên không nhất thiết phải được diễn đạt qua ngôn từ. 2. Tái kết nối với con người chung quanh “Hạnh phúc là gì?” - ai trong chúng ta có lẽ cũng từng đặt câu hỏi này cho chính mình. Thế nhưng, không phải ai cũng chiêm nghiệm đủ sâu để tự đưa ra định nghĩa cho riêng mình. Mà nếu như không làm rõ định nghĩa của riêng mình, 99% khả năng là chúng ta sẽ bị cuốn theo cuộc truy đuổi hạnh phúc theo chuẩn mực của nền văn hóa trọng vật chất. Trong hàng loạt các nghiên cứu khoa học xã hội quy mô về vấn đề này, luôn có một khía cạnh nổi bật được nhắc đến - khía cạnh của những gắn kết trong xã hội, cộng đồng. Định nghĩa sức khỏe của WHO cũng bao hàm sự thoả mãn về kết nối xã hội, bên cạnh sức khoẻ của riêng mỗi người. Sức khoẻ của chúng ta đơn giản là không hề tách rời nhau. Như nhà KHXH Brett Ford tóm tắt những kết luận chung: “Bạn càng nghĩ hạnh phúc là một điều có tính xã hội thì bạn càng trở nên tốt hơn.” Hàm nghĩa của điều này rất rộng. Ở phạm vi gia đình và bạn bè thân thiết, bạn đơn giản là sẽ có những thói quen và thái độ mang tính “trung bình cộng" của những người bạn hay tiếp xúc. Ở mức độ cao hơn, điều đó có nghĩa là bạn sẽ gia tăng khả năng hạnh phúc nếu vượt lên trên việc theo đuổi những mục tiêu chỉ phục vụ cá nhân mình, thay vào đó nỗ lực hướng đến đóng góp những lợi ích lớn hơn cho toàn bộ cộng đồng và xã hội. Lý thuyết rõ ràng là vậy, nhưng thực tế có thể không dễ dàng đối với những người đang trên hành trình học cách đóng góp, phụng sự. Một trong những nguyên nhân chúng ta có xu hướng tư duy theo hướng quan hệ nhân-quả tuyến tính: Phụng sự xã hội ĐỂ một ngày nào đó sau này, bạn đạt được gì đó cho bản thân (dù là được thừa nhận, được tôn trọng, “có phước" hay phát triển tâm linh v.v…). Những mong đợi đó có thể đạt được hoặc không. Năng lực thực thi có thể theo kịp những hoạch định hoặc không. Một khi còn có mong đợi về kết quả, thì còn dẫn đến thất vọng, so sánh và ức chế của những người cố gắng đóng vai “người tốt" hơn mức nội lực sẵn có. Nếu như chúng ta có thể cho đi đơn giản vì chính hành động đó cho ta niềm vui và cảm giác trọn vẹn? Nếu như không còn sợ hãi và lo âu đi kèm, ta có thể làm gì để góp phần vào việc chữa lành thế giới này? Nếu như ta không phải giải quyết các nỗi lo một mình mà có thể chung tay cùng tập thể, cách thức ta đang hành động sẽ thay đổi ra sao? Đó là một vài trong những câu hỏi chiêm nghiệm mà các Vòng tròn kết nối có thể cùng nhau tìm câu trả lời. Ít nhất thì khi được lắng nghe với sự hiện diện và thấu cảm sâu sắc, những thu hoạch tập thể luôn giúp từng người mở rộng góc nhìn của riêng mình. Hành động tốt đẹp và hiệu quả luôn đến từ sự mở rộng trong góc nhìn và trường năng lượng yêu thương. 3. Tái kết nối với những giá trị tốt đẹp bên trong mỗi người Trong một buổi cà phê với cô bạn cũ, mình được hỏi một câu thế này: “Nếu như trong các mảng Tiền bạc, Sự nghiệp, Sức khoẻ, Tình yêu, các mối quan hệ xã hội…bắt buộc có một mảng phải hy sinh để những mảng kia được giữ vững, cô sẵn sàng hy sinh điều gì?”. Mình trả lời đó là “Tiền bạc - hiển nhiên rồi!”. Bạn mình đặt nghi vấn: “Tôi đã hỏi rất nhiều người và ai cũng nói sẵn sàng hy sinh tiền bạc. Thế nhưng, vì sao thời gian hầu hết chúng ta dành cho việc kiếm tiền lại đang nhiều nhất?”. Câu hỏi này khiến cả hai đều ngồi trầm ngâm trước mâu thuẫn phũ phàng của con người hiện đại… Mình tin rằng, thẳm sâu bên trong mỗi người đều hiểu rằng ta không thể truy cầu hạnh phúc bền vững thông qua tích cóp vật chất và thành tựu bên ngoài. Mỗi người đều có một vài việc nào đó mà có thể mang lại hạnh phúc nội tại cho họ ngay trong lúc làm, thay vì phải đợi đến một kết quả sau cùng. Nhưng tâm trí của chúng ta chứa quá nhiều “phần mềm chạy ngầm" - những niềm tin được hình thành và củng cố từ hàng ngàn thông điệp của chủ nghĩa tiêu thụ. Những niềm tin đó khiến chúng ta không bao giờ thấy mình đủ tốt, và giải pháp để tốt hơn lên là làm việc nhiều hơn để có nhiều tích cóp hơn, và tích cóp rồi thì ra ngoài kia và mua sắm những giải pháp hứa hẹn sẽ giải quyết các vấn đề nảy sinh từ chính quá trình tích cóp đó. Những niềm tin đó nói rằng ta sẽ có “tự do" thông qua một lượng tài sản nào đó gom cho mình, thay vì giá trị mà ta trao tặng lại cho mọi người và cho thế giới…Những điều được lặp đi lặp lại, cho dù đúng hay sai, đều trở thành “thực tế" của một người, điều khiển cách họ sống. Đức Phật có dạy về 4 loại “thức ăn": Thức ăn qua đường miệng (Đoạn thực) Thức ăn qua các giác quan (Xúc thực) Những mong ước & chí nguyện sâu sắc nhất trong mỗi người (Tư niệm thực) Tâm thức cộng đồng và của môi trường ta đang sống lên tâm thức của ta (Thức thực) Rất nhiều người chúng ta đã mất kết nối đối với dưỡng chất của loại thức ăn thứ 3. Trong khi, lịch sử ghi nhận rằng các thánh nhân, hiền triết, những con người lỗi lạc…đã nuôi dưỡng mình chủ yếu bằng loại thức ăn thứ ba. Nó có sức nuôi dưỡng lớn đến mức loại thứ nhất và thứ hai trở nên cực kỳ đạm bạc, đến mức tối thiểu. Nó thúc đẩy những con người tưởng như nhỏ bé nhất, có xuất phát điểm thấp nhất vươn lên không ngừng và để lại những di sản tinh thần cho lớn cho nhân loại. Với bản thân mình, đây là điểm nương tựa để quay về mỗi lần nhận ra bản thân đang chán chường, ỳ trệ, không còn cảm thấy cuộc sống nhiều ý nghĩa. Để nguồn dinh dưỡng này hiện lên rõ ràng và có sức mạnh chuyển hoá nội tâm thực thụ, mỗi người chúng ta hãy hỏi lòng thật kỹ: Điều gì khi được làm, dù đời sống có đạm bạc ta biết mình vẫn sẽ hạnh phúc? Di sản ta muốn để lại sau khi ra đi là gì? Ta muốn trao lại cho con cháu mình một hành tinh như thế nào? …. Chưa thấy câu trả lời ngay cũng không sao. Đặt được câu hỏi đúng đã giúp ta mở rộng góc nhìn và liên tục quan sát, liên tục mở lòng đón nhận. Sống với những câu hỏi như vậy là sống với một công án thiền. Câu trả lời rồi sẽ đến thông qua thời gian và trải nghiệm. Còn một khi câu trả lời đã đến, đó sẽ là một món quà to lớn. Mỗi sáng thức dậy, nhớ đến điều đó thì tự khắc cơ thể ta ngập tràn sức sống. Ta liền mỉm cười với 24h sắp tới.

Một cách sống mới Hình ảnh ta có về một con người giác ngộ là một người có tự do và sức mạnh tâm linh, người không làm nạn nhân cho môi trường của họ . Một người giác ngộ thấy được chính mình sáng rõ, biết họ là ai, và có một hiểu biết rõ ràng về thực tế - về bản chất của riêng họ lẫn thực tại của xã hội. Hiểu biết này là món quà quý giá nhất mà Thiền tông có thể trao tặng. Cách hiện diện của một con người tỉnh thức là sự đóng góp tích cực căn bản nhất mà Thiền tông có thể tạo nên cho thế giới. Thiền tông là một truyền thống sống động, trong đó huấn luyện con người trong sự hiểu biết này và trong cách sống sao cho lành mạnh, dẻo dai và cân bằng. Nghệ thuật và suy nghĩ nảy mầm từ những tuệ giác sâu sắc của Thiền tông cũng có những phẩm chất của sức sống, sự vững chãi và bình an. Liệu chúng ta có thể vun trồng những phẩm chất của thảnh thơi và tự do này hay không là một câu hỏi của sự tỉnh thức. Thế giới này không cần thêm một hệ tư tưởng hay một học thuyết mà cần một kiểu thức tỉnh có khả năng tái lập lại sức mạnh tâm linh của chúng ta. Với sự thức tỉnh thực sự chúng ta có thể thấy tình huống một cách rõ ràng và lấy lại chủ quyền của mình như những con người, từ những hệ thống kinh tế và xã hội mà chính chúng ta tạo dựng. Lối ra chính là tham gia vào một cách sống mới mà có khả năng tái lập chủ quyền và nhân tính của chúng ta. Hành động trong tỉnh thức Hành động nên dựa trên nền tảng của bản thể. Nếu bạn không có đủ bình an, hiểu biết và khoan dung, hay nếu bạn đang bị đè nặng bởi giận dữ và lo lắng, hành động của bạn sẽ có ít giá trị. vì thế, phẩm chất của hành động phụ thuộc vào phẩm chất của bản thể. Trong Thiền tông, chúng tôi nói đến hành động của phi-hành-động . Có những người dường như không làm gì nhiều lắm, nhưng sự hiện diện nơi họ lại tối quan trọng cho an sinh của thế giới này. Và có những người khác cứ cố gắng làm, nhưng chúng ta càng làm, xã hội lại càng gặp vấn đề bởi vì nền tảng của bản thể nơi ta không đủ tốt. Thi thoảng bạn không cần làm gì, nhưng bạn lại làm được rất nhiều. Và thi thoảng bạn làm rất nhiều, nhưng bạn lại không làm được gì; chẳng giúp được gì. Thậm chí có những người thiền rất nhiều, nhưng cơn giận và ghen tuông nơi họ vẫn như cũ. Trong chiều kích lịch sử, đúng là có những thứ chúng ta cần phải làm, những hành động ta cần phải có để có thể bảo tồn, để nuôi dưỡng, để chữa lành và để hoà giải. Nhưng, trong chiều kích tối hậu, bạn có thể làm mọi thứ thật thư giãn và thật hân hoan, mà không cần phải lo lắng gì cả. Đó chính là hàm nghĩa của việc “thi hành cái hành động phi-hành-động". (acting the non-acting action). Bạn rất năng động, nhưng bạn thư giãn đến mức độ dường như bạn đang chẳng làm gì cả. Bạn tận hưởng mọi khoảnh khắc bởi vì bạn hành động từ một nền tảng của sự phi-hành-động, mà không cần ráng sức hoặc vội vàng. Trong cách hành động này, những hành động của bạn trở thành một biểu hiện thực sự của tình yêu, quan tâm và tỉnh thức. Không phải là chúng ta cứ phải hành động. Nếu chúng ta tỉnh thức, hành động sẽ tự nhiên đưa ta đi, chúng ta không thể né tránh nó. Trong truyền thống thiền chúng ta nói đến hình mẫu của một người không còn vướng bận (“businessless" person): người đã tự do, thảnh thơi, và không còn phải nỗ lực hay tìm cầu. Từ tiếng Việt là người vô sự. Một người tự do, vô sự rất tích cực trong việc giúp đỡ thế giới này và trong việc hỗ trợ xoa dịu khổ đau, nhưng không bao giờ bị cuốn đi bởi môi trường xung quanh họ hay theo công việc mà họ đang làm. Họ không đánh mất mình trong những lý tưởng hoặc dự án của họ. Điều này rất quan trọng. Chúng ta không nên làm gì để có khen ngợi, danh tiếng hoặc lợi nhuận tài chính. Chúng ta không nên làm để chạy trốn hoặc tránh né một ai đó. Chúng ta hành động từ tình yêu. Khi chúng ta hành động từ tình yêu, chúng ta có thể cảm nhận hạnh phúc mà nó mang lại cho chúng ta. Nhưng khi chúng ta làm gì đó mà thiếu vắng tình yêu, chúng ta đau khổ. Chúng ta thấy mình nói, “Tại sao tôi phải tự làm điều này? Tại sao những người khác chẳng giúp tôi?”. Điều quan trọng là không đánh mất mình trong hành động. Chúng ta giữ được chủ quyền trong mọi tình huống. Chúng ta thảnh thơi trong chính con người mình, và chúng ta tự do. Thiền giả, Nghệ sĩ và Chiến binh Thiền giả, nghệ sĩ và chiến binh không phải là ba con người tách biệt; mà là ba khía cạnh trong cùng con người bạn. Trong tất cả mỗi người chúng ta có một thiền giả, một vị du già (yogi). Đó chính là mong ước được thiền, được thực tập, được trở thành một người tốt hơn, để có thể mang ra phần tốt nhất nơi mình, để có thể giác ngộ. Người thiền giả trong nội tâm mang đến cho ta sự minh mẫn, bình tĩnh và trí tuệ sâu sắc. Đó là Phật tính bên trong chúng ta. Chúng ta có thể muốn trở thành những con người tốt hơn, nhưng có những lúc chúng ta không thực tập, chúng ta không huấn luyện, không phải vì chúng ta không muốn mà bởi vì ta chưa tạo được những điều kiện đúng. Trong mỗi chúng ta cũng có một người nghệ sĩ. Người nghệ sĩ rất quan trọng. Người nghệ sĩ có thể mang đến sự tươi mới, niềm vui và ý nghĩa cho cuộc sống. Bạn cần phải cho phép người nghệ sĩ trong bạn được sáng tạo để mà bạn có thể luôn cảm nhận và tận hưởng dưỡng chất của sự thực tập chánh niệm của bạn. Nhiều người chúng ta không thể chịu nổi sự đơn điệu. Nếu chúng ta có quá nhiều một thứ gì đó, chúng ta muốn thay đổi nó, ngay cả khi chúng ta biết nó tốt. Điều này chỉ là tự nhiên thôi. Bạn có thể hỏi, “Làm thế nào chúng ta có thể cứ đi trên một con đường mà chúng ta muốn tiếp tục, và cứ đi cho đến cuối đường?” Dĩ nhiên là, bạn cần kiên nhẫn. Nhưng bạn cũng cần một thứ khác: con đường nên trở nên hân hoan, nuôi dưỡng và có tính chữa lành. Vì vậy, chúng ta cần tìm ra một cách để tạo nên niềm vui đó mỗi ngày. Chúng ta cần sắp xếp cuộc sống hàng ngày của mình để nó không bị lặp lại và mỗi giây phút là một giây phút mới. Chúng ta cần tạo ra những cách thức sáng tạo để giữ cho tâm bồ đề của chúng ta (bodhicitta), tâm của người mới bắt đầu, được sống động và nuôi dưỡng. Cho dù bạn đang ăn trong chánh niệm, lái xe trong chánh niệm, hay đang thực tập thiền hành và thiền toạ, bạn cần tạo ra những cách làm mới, để mà việc thở, đi và ngồi luôn luôn mang đến cho bạn niềm hân hoan, mà không phải bởi vì tôi siêng năng hay có kỷ luật nữa, mà bởi tôi cho phép người nghệ sĩ trong tôi được hoạt động và biến việc thực tập thành mới mẻ, thú vị, nuôi dưỡng và trị liệu. Việc thực tập chánh niệm có thể luôn luôn có tính trị liệu và nuôi dưỡng, nếu như chúng ta biết cách sáng tạo . Chúng ta không nên thực tập như một cái máy mà như một sinh linh. Theo Tổ sư Lâm Tế, nếu như, khi đang đi hoặc ăn hoặc đi qua ngày của mình, bạn có thể tạo ra cho dù chỉ một chớp nhoáng của chánh niệm, điều đó đã đủ tốt. Chỉ 1% thành công là đủ tốt rồi bởi vì 1% đó có thể là nền tảng cho nhiều % khác. Trong mỗi người chúng ta cũng có một chiến binh. Người chính binh mang đến sự quyết tâm tiến lên phía trước. Bạn từ chối bỏ cuộc. Bạn muốn chiến thắng. Và, như một người thực hành, bạn phải để cho người đấu sĩ bên trong này được trở nên tích cực. Bạn không muốn trở thành nạn nhân của bất cứ điều gì. Bạn chiến đấu để có thể làm mới lại thực tập thiền của bạn. Bạn chiến đấu để không cho phép mọi thứ trở nên nhàm chán. Vì vậy, thiền giả đi cùng với chiến binh. Chúng ta không nên sợ hãi những chướng ngại trên đường mình đi. Thực ra, có rất nhiều thứ có thể khiến bạn nản lòng. Nhưng, nếu như năng lượng của bồ đề tâm mạnh mẽ, nếu người chiến binh của bạn mạnh mẽ, bạn có thể vượt qua những chướng ngại này, và mỗi khi bạn vượt qua chúng, bồ đề tâm của bạn sẽ trở nên mạnh mẽ hơn. Theo cách này, những chướng ngại không thực sự là chướng ngại. Chúng là một bàn đạp tăng tốc cho trí tuệ và khát vọng. Thiền giả, nghệ sĩ và chiến binh không phải là ba con người tách biệt; mà là ba khía cạnh trong cùng con người bạn. Và bạn nên cho phép cả ba khía cạnh này được hoạt động cùng lúc để có thể có được cân bằng. Chúng ta cần huy động tất cả các khía cạnh và không bao giờ để cho một trong số đó chết đi hoặc trở nên quá yếu ớt. Nếu bạn là một nhà hoạt động, một lãnh đạo chính trị, hay một lãnh đạo trong cộng đồng của mình, bạn cần phải biết cách làm thế nào để vun trồng ba khía cạnh này bên trong mình để bạn có thể trao tặng sự cân bằng, ổn định, sức mạnh và tươi mới cho những người quanh mình. Nguồn: Nam Phương dịch từ nguyên tác tiếng Anh của Thiền sư Thích Nhất Hạnh.

Mình gặp người hướng dẫn trong kinh doanh của mình - anh George Kao, Authentic Business Coach - rất tình cờ: khi được ghép cặp ngẫu nhiên làm việc với nhau qua một nền tảng mạng (Focusmate). Trên nền tảng này, thường thì hai bên sẽ tạm biệt nhanh chóng sau khi cập nhật cho nhau tiến độ của mình, rồi tiếp tục được ghép cặp với một đối tác ngẫu nhiên khác. Vì hiếm khi gặp lại nhau trong thế giới Internet quá đông người, rất nhiều người sẽ không muốn mất quá 3p để nói về kết quả vừa đạt. Họ nhanh chóng muốn chuyển sang một phiên mới, tiếp tục chạy cho kịp tiến độ công việc dở dang. Thế nhưng lần đó rất khác: Cuối phiên làm việc, mình cảm nhận được một tâm thế rất thư thái ở người đối diện. Anh ấy hỏi: “Em đang kiếm thu nhập bằng công việc gì?”. Và vì sự nhẹ nhàng hiếm có toả ra từ anh ấy, mình không chỉ trả lời xã giao với tên nghề hay mô tả công việc. Mình đã mỉm cười tâm sự với anh: “Công việc của em là một Health Coach…Tuy nhiên em không xem công việc là một ‘busy-ness’ để mình bận rộn, em đang rèn luyện chánh niệm (mindfulness) và tim thiền (heartfulness). Em xem đây là một phương tiện để phụng sự, là một ‘kênh’ quan trọng đưa em đi trên hành trình tâm linh.” Một thoáng ngạc nhiên hiện trên mặt, anh nói: “Ôi, đây chính xác là việc mà anh đang viết sách hướng dẫn. Anh có thể gửi bản thảo sách cho em đọc không?”. Mình thì có rất nhiều ngạc nhiên. Giai đoạn đó khi mới chập chững vào nghề, mình vẫn mang phần nào tâm lý đề phòng, không xem điều gì được cho là hoàn toàn miễn phí cả. Nhưng thái độ chân thành đó khiến mình gật đầu, đưa email và cuối cùng nhận được bản thảo cuốn sách của anh. Thế rồi, bận rộn khiến mình quên bẵng…Tua đi 2 năm sau, mình tình cờ thấy lại file sách lưu sẵn trong drive và tò mò mở ra đọc lại. Mình giật mình nhận ra rằng, anh đã viết sẵn những dấu mốc căn bản trên lộ trình của một người như mình: một người muốn làm kinh doanh theo cách chân thành với mình và với người (authentic business), muốn đơn giản và nhẹ nhàng hoá mọi quy trình, và hay chọn cách làm không giống khuôn mẫu, nên thường tự làm hầu hết một mình (Solo-entrepreneur). Anh như một đàn anh đi trước rất lâu, đang cố gắng vạch lối chỉ đường cho đàn em đỡ té sấp mặt. Khi đọc qua sách, một nỗi hối hận trào lên là tại sao khi anh đưa sách mình không đọc sớm hơn. Nhiều lỗi mình mắc phải có lẽ sẽ tránh được nếu như biết anh sớm. Nhưng mình cũng biết rằng hối hận cũng không phải là cảm xúc nên kéo dài, và mình vẫn còn rất nhiều điều có thể tiếp tục học hỏi. Ít nhất là, mình đã trải nghiệm đủ để tự thấm thía những bài học mà nếu ngay từ đầu ai đó nói với mình, mình chưa chắc đã tin. Thế là mình bắt đầu lên trang dịch vụ của anh và đăng ký khóa học đầu tiên. Kể từ đó, khi đã được trải qua khá nhiều đào tạo và nhiều giảng viên kinh doanh, mình vẫn thấy anh George là người đồng hành tốt nhất. Các khoá học của anh đều có các chữ “gentle" (nhẹ nhàng), “đơn giản” (simple), “chân chính" (authentic)...và anh đúng là một thân giáo thuyết phục và sâu sắc. Anh đã từng làm marketing theo các hướng phổ biến trên thị trường, nhưng sau khi trải qua khoảnh khắc thức tỉnh, anh đã buông cách làm cũ và khởi tạo lại từ đầu, với hướng tiếp cận mới. Ở hướng mới đó, người làm nội dung sắp xếp công việc xoay quanh cuộc sống thực sự muốn sống một cách cân bằng, thay vì kéo lê “cuộc sống” trên đường chạy không bao giờ chấm dứt của tham vọng kinh doanh. Một hướng mà ở đó, nội dung miễn phí được sản xuất đều đặn mà nhẹ nhàng với mục đích phụng sự, còn phí trả cho sản phẩm/dịch vụ đến từ lòng biết ơn và tin tưởng của những người đã nhận thỏa thuê giá trị. Một sự thanh thản sâu sắc với lòng mình vì không phải cố khoác lên những chiếc áo không vừa vặn. Một dòng tiền lành mạnh chảy vào đều đặn, vừa vặn với những gì mình cần. Mỗi lần học xong một khoá của George và ứng dụng ngay vào công việc, mình thấy kết quả đạt được tăng trưởng rõ rệt mà công sức bỏ vào lại tiết kiệm kha khá. Ví dụ, sau khi ứng dụng cách làm webinar mà anh bày cho, mình đã tăng được tỷ lệ Dự webinar/Tổng đăng ký từ 30-50% lên 50-75%, tức từ tỷ lệ trung bình của thị trường lên một tỷ lệ mơ ước, dành cho những gì mang tiếng “miễn phí”. Mình cũng không hề căng thẳng trong việc chốt sales bởi không mưu mô lùa khách hàng vào phễu, bám đuổi, bẫy tâm lý, đánh vào lòng tham hay nỗi sợ của con người…Mình đã, đang và sẽ làm theo một cách tiếp cận mà mình gọi là “Chân thành một cách có chiến lược”. Một cách rất công bằng, thông thường TRƯỚC khi một ai đó tặng mình một khoản học phí, mình đã tặng người này hàng chục, trăm, thậm chí hàng ngàn bài viết, blog, podcast, nội dung hướng dẫn...mà tương ứng với hàng ngàn giờ lao động của mình. Mình làm được trong nhiều năm, là vì đã xác định đi với tinh thần phụng sự, vừa sức và vui vẻ. Mình không chắc cách tiếp cận của anh George sẽ phù hợp với tất cả mọi người. Nó không nuôi tham vọng của bạn lên cao và vì vậy cũng không giúp doanh thu tăng kịch trần. Chiêu ít, Pháp hay. Nhưng để “Pháp" đưa được vào đời sống thì cần nhiều nỗ lực và kỷ luật tự thân. Cần tinh thần thể nghiệm, không hẳn là “ đi theo dòng chảy " (go with the flow) mà là “cứ có mặt và bắt đầu, rồi dòng sẽ chảy”. Nếu như bạn thấy mình cũng đang cần mài giũa thêm kỹ năng khi tự khởi nghiệp (một mình hoặc với 1 đội nhỏ), muốn các mục tiêu kinh doanh hoà hợp với các giá trị sống của mình VÀ muốn được tưởng thưởng xứng đáng…thì mình tự tin giới thiệu các dịch vụ của anh George Kao. Một trong những phần thưởng mình có bên cạnh dòng tiền lành mạnh , đó là khả năng tận hưởng niềm vui trong mỗi bước chân mình đi thay vì đợi đến khi chạm đích. Theo mọi nghĩa. Sau đây là link các khoá học của George, chỗ có dấu (*) là chỗ mình đã học: Danh sách các khoá học từ A-Z về kinh doanh chân chính
Các nội dung hướng dẫn miễn phí và chất lượng
* Authentic business planning (Lên kế hoạch kinh doanh chân chính)
* Simple course creation & launch (Tạo và ra mắt khoá học đơn giản)
* Joyful productivity (Tạo hiệu suất theo cách vui vẻ) Ngoài ra, mình cũng có tham gia cả chương trình khai vấn theo nhóm của anh mang tên TLC nhưng hiện nay check lại thấy tạm ngưng và chuyển sang một vài chương trình khác. Mình gieo duyên với lòng biết ơn đến George và sự hào phóng tuyệt vời của anh. Cầu chúc cho tất cả chúng ta đều giữ được sự chân chính, nhẹ nhàng và giản đơn trong những việc mình làm.

Những ngày này, mình đang thấm thía những bài học từ nước . Hôm nọ khi được nghe chia sẻ về những nguyên tắc của không gian mở, mình thấy hình ảnh của nước lại hiện lên. Vì thế, nên mình đã tự thêm vào các từ ngữ tính nước để thay cho từ gốc, lấy đó làm kim chỉ nam của riêng mình: Trôi đến đây tức là đúng người Trên dòng chảy của mình, nước không bao giờ nói rằng: Tôi chỉ muốn trôi qua những thung lũng chứ không muốn băng lên núi cao, tôi chỉ muốn trôi qua chỗ sạch sẽ chứ không muốn rửa chỗ bùn lầy. Nước biết nếu không có núi cao sao có thể có thung lũng, và chính nơi bùn lầy thường mọc lên đoá hoa đẹp đẽ. Nước chảy mà không phân biệt. Tương tự với chúng ta: Dù thích thú hay khó chịu khi gặp một ai đó, hãy cứ chọn tin rằng đó đúng là người mà mình cần gặp. Đôi khi họ cho ta tình thương và sự quan tâm, nhưng có lúc họ sẽ cho ta những cú đánh trời giáng để tỉnh ngộ. Đôi khi họ đóng vai “người tốt” để ta được khơi lên những đốm sáng trong mình, nhưng có lúc họ đóng vai “kẻ xấu” để ta biết trân quý những thiện lương. Theo một cách nào đó, cuộc đời mỗi người không phải là về bản thân họ mà là về cuộc đời của những người mà họ đã chạm đến. Khi kết thúc một tương giao dù dài hay ngắn, ta có thể để lại chút tươi mát cho nhau? Nếu chê tâm người khác bẩn, ta có thể dùng chính tâm mình giúp họ được gột rửa cho sạch hơn khi rời đi? Một thái độ trôi chảy không phân biệt sẽ giúp ta học được tất cả những bài học quý báu nhất từ bất cứ con người nào. Chảy ra tức là đúng chuyện Để chảy từ vực sâu xuống những tầng bên dưới, nước phải hóa thành thác. Để sống được nơi Nam Cực, nước phải hoá thành những khối băng. Nước có thể từ mây thành mưa, từ mưa thành những dòng chảy trên mặt đất, rồi khi cần lại tiếp tục bốc hơi bay lên thành mây. Dù chuyện gì xảy ra, nước cũng có thể biến hình đổi dạng để tiếp tục vòng đời của mình. Chúng ta cũng có thể học thái độ này: Dù các sự kiện xảy ra thuận lợi hay khó khăn, hãy cứ chọn tin rằng đó đúng là chuyện cần phải xảy ra. Chúng ta dễ đắm chìm say sưa trong những giờ phút đang còn sướng vui, rực rỡ. Để rồi lại than khóc tiếc nuối trong những phút giây nguy nan, khó nhọc. Với thái độ đó, cuộc đời chỉ là liên tiếp những trò xổ số và ta cũng chỉ là con bạc. Dù có thắng chăng nữa, cũng sớm thấy mình nghèo. Chúng ta có thể chọn xuôi theo dòng chảy của những gì đang đưa đến, và biến hoá tương ứng. Lúc có nhiều điều kiện thì cứ tận hưởng trong vui sướng nhưng biết chia sớt cho người khác, lúc không còn điều kiện thì biết là dịp để luyện tính thanh đạm, đơn sơ. Dù thế nào, người giữ tâm quân bình bất chấp những vui/buồn, sướng/khổ, vinh/nhục…là người sống thuận dòng. Khởi nguồn lúc nào cũng là đúng lúc Ai có thể nói được nước khởi nguồn từ đâu? Từ đám mây hay cơn mưa? Từ giọt nước đang bốc hơi lên cao hay từ băng đang tan xuống thấp? Chỉ biết rằng nước không bao giờ nói: quá muộn để chảy ra biển, quá muộn để hoá thành mây…Nước không cho rằng mình chết khi bốc hơi, cũng không tuyên bố sinh ra khi hoá lỏng lần nữa… Chúng ta thường trì hoãn làm nhiều thứ trong đời vì cho là mình đã quá già hoặc quá trẻ, quá muộn hoặc quá sớm. Ta đổ lỗi cho bệnh tuổi già, tật tuổi trẻ. Ta thường thôi học tập, thôi khám phá, thôi đổi mới, thôi đóng góp giá trị ở một vài độ tuổi nhất định. Học từ nước, ta biết rằng ta không phải là thân thể vật lý này nên tuổi của ta không phải tuổi của thân thể. Khi trút xuống thân này, ta sẽ còn hoá hình biến dạng trong muôn vạn kiếp. Có những người ở khúc cuối cuộc đời, lại tìm về những điều nguyên sơ vốn có từ ngày còn bé con. Giữ niềm tin về bản chất vô sinh vô diệt, ta cho phép mỗi phút giây mở ra đều là khởi nguồn của một sự sống mới. Cả cuộc đời ta sẽ là một dòng chảy sáng tạo vô biên. Bài viết được đăng lần đầu tiên vào tháng 8 năm 2022 trên trang Facebook page Health Coach Nam Phương , trong một lần để những thông điệp chảy qua mình một cách tự nhiên, như nước.

Chúng ta có rất nhiều lựa chọn về đồ uống, nhưng nguồn nước an toàn vẫn là lựa chọn tốt nhất: không chứa calo, phổ biến và dễ tìm. Nước giúp phục hồi chất lỏng bị mất thông qua quá trình trao đổi chất, hô hấp, đổ mồ hôi và loại bỏ chất thải. Nước giúp bạn điều hòa thân nhiệt, bôi trơn các khớp và mô, duy trì làn da khỏe mạnh và cần thiết cho quá trình tiêu hóa. Nước là thức uống hoàn hảo không chứa calo giúp xoa dịu cơn khát và bù ẩm cho cơ thể bạn. Cần bao nhiêu nước là đủ? Nước là chất dinh dưỡng thiết yếu ở mọi lứa tuổi. Nước chiếm khoảng 60% trọng lượng cơ thể của một người trưởng thành. Chúng ta uống nước khi cảm thấy khát, tín hiệu chính cảnh báo chúng ta khi cơ thể sắp hết nước. Chúng ta cũng thường uống đồ uống trong bữa ăn để giúp tiêu hóa. Nhưng đôi khi chúng ta uống không dựa trên những yếu tố này mà dựa trên việc chúng ta nghĩ mình nên uống bao nhiêu. Một trong những câu nói quen thuộc nhất là hãy uống “ 2 lít - 8 ly mỗi ngày”, nhưng lời khuyên này chưa chắc đã phù hợp cho tất cả mọi người. Khuyến nghị chung Học viện Y khoa Quốc gia Mỹ đề xuất lượng nước uống đầy đủ hàng ngày tương ứng là khoảng 13 cốc đối với nam giới và 9 cốc đối với phụ nữ khỏe mạnh, với 1 cốc tương đương khoảng 230ml. [1] Những người hoạt động thể chất hoặc tiếp xúc với khí hậu rất ấm có thể cần lượng cao hơn. Những người có vóc dáng nhỏ hơn có thể cần ít nước hơn. Điều quan trọng cần lưu ý: lượng nước này không phải mục tiêu hàng ngày mà là hướng dẫn chung. Ở người bình thường, uống ít nước hơn không nhất thiết sẽ gây ra ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Bởi nhu cầu chất lỏng chính xác của mỗi người là khác nhau, thậm chí là cùng một người, nhu cầu đó cũng thay đổi theo ngày. Sốt, tập thể dục, tiếp xúc với khí hậu khắc nghiệt (rất nóng hoặc lạnh) và mất quá nhiều chất lỏng trong cơ thể (chẳng hạn như nôn mửa hoặc tiêu chảy) sẽ làm tăng nhu cầu chất lỏng. Số lượng và màu sắc của nước tiểu có thể cung cấp một ước tính sơ bộ về lượng nước nào là đủ cho bạn. Nói chung, nước tiểu càng cô đặc thì màu càng đậm (có nghĩa là nước tiểu chứa ít nước hơn). Tuy nhiên, thực phẩm, thuốc và vitamin bổ sung cũng có thể làm thay đổi màu nước tiểu. [1] Lượng nước tiểu ít hơn có thể cho thấy tình trạng mất nước, đặc biệt nếu nước tiểu có màu đậm hơn. Rượu có thể ức chế hormone chống lợi tiểu, một loại hormone điều hòa chất lỏng báo hiệu cho thận giảm đi tiểu và tái hấp thu nước trở lại cơ thể. Không có nó, cơ thể đào thải nước dễ dàng hơn. Uống quá vài ly rượu trong thời gian ngắn có thể làm tăng nguy cơ mất nước, đặc biệt nếu uống khi bụng đói. Để ngăn chặn điều này, hãy uống rượu với thức ăn và uống từng ngụm nhỏ. Mặc dù caffein từ lâu đã được cho là có tác dụng lợi tiểu, có khả năng dẫn đến mất nước, nghiên cứu không hoàn toàn ủng hộ điều này. Dữ liệu cho thấy rằng hơn 180 mg caffein mỗi ngày (khoảng hai tách cà phê pha) có thể làm tăng đi tiểu trong thời gian ngắn ở một số người, nhưng sẽ không nhất thiết dẫn đến mất nước. Do đó, đồ uống chứa caffein bao gồm cà phê và trà có thể góp phần vào tổng lượng nước hàng ngày. [1] Hãy nhớ rằng khoảng 20% tổng lượng nước chúng ta uống không đến từ đồ uống mà từ các loại thực phẩm giàu nước như rau diếp, rau lá xanh, dưa chuột, ớt chuông, bí, cần tây, quả mọng, dưa,… Ngoài việc ăn các loại thực phẩm giàu nước, biểu đồ sau đây là hướng dẫn về lượng nước uống hàng ngày dựa trên nhóm tuổi từ Học viện Y khoa Quốc gia Mỹ: ​Độ tuổi Lượng nước tiêu thụ hàng ngày 1-3 tuổi 4 cốc 4-8 tuổi 5 cốc 9-13 tuổi 7-8 cốc 14-18 tuổi 8-11 cốc Đàn ông, trên 18 tuổi 13 cốc Phụ nữ, trên 18 tuổi 9 cốc Phụ nữ mang thai 10 cốc Phụ nữ đang cho con bú 13 cốc Ghi chú: 1 cốc ~ 230ml Ngăn ngừa mất nước - có phải chỉ cần lắng nghe cơn khát? Một cơ thể khỏe mạnh được thiết kế để gửi tín hiệu khát khi cơ thể cạn kiệt chất lỏng. Cơn khát không chỉ được thúc đẩy bởi các tín hiệu sinh lý mà cả các tín hiệu hành vi. [2] Nghiên cứu cho thấy rằng mọi người có xu hướng uống nhiều nước nhất khi nó ở nhiệt độ phòng mặc dù đồ uống lạnh thì có hương vị ngon lành hơn. Chúng ta cũng thường có xu hướng uống (và ăn) nhiều hơn trong môi trường xã hội. Tuy nhiên, khi chúng ta già đi, cơ chế điều tiết lượng chất lỏng và cảm giác khát của cơ thể suy giảm. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng cả hai yếu tố này đều bị suy giảm ở người cao tuổi. Một đánh giá của Cochrane cho thấy rằng các chỉ số mất nước khi áp dụng ở người lớn tuổi tuổi (ví dụ: màu sắc và thể tích nước tiểu, cảm giác khát nước) không hiệu quả như các trường hợp khác và không nên chỉ căn cứ vào chúng để đánh giá. [3] Một số tình trạng làm suy giảm khả năng tinh thần và nhận thức, chẳng hạn như đột quỵ hoặc mất trí nhớ, cũng có thể làm giảm cảm giác khát. Mọi người cũng có thể chủ đích uống ít nước do không kiểm soát được hoặc khó đi vệ sinh. Ngoài những tình huống này, nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các vận động viên, người bị bệnh và trẻ sơ sinh có thể không có đủ cảm giác khát để đáp ứng nhu cầu chất lỏng của họ. [2] Ngay cả tình trạng mất nước nhẹ cũng có thể tạo ra các triệu chứng tiêu cực, vì vậy những người không thể dựa vào cơn khát hoặc các biện pháp thông thường khác có thể sử dụng các chiến lược khác. Ví dụ: cố gắng đổ đầy những chai nước sao cho đủ nhu cầu uống của mình và uống từ từ trong ngày. Hoặc uống một cốc nước lớn trong mỗi bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ. Các triệu chứng mất nước có thể xảy ra với lượng nước thiếu hụt ít nhất là 2%: · Mệt mỏi · Nhầm lẫn hoặc mất trí nhớ ngắn hạn · Thay đổi tâm trạng như tăng cáu kỉnh hoặc trầm cảm Mất nước có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh: · Nhiễm trùng đường tiết niệu · Sỏi thận · Sỏi mật · Táo bón Có nên uống nước kiềm không? Giống như hầu hết các trào lưu hiện nay, nước kiềm đã trở nên phổ biến nhờ sự ủng hộ của những người nổi tiếng với những tuyên bố và hứa hẹn từ giảm cân đến chữa ung thư. Lý thuyết đằng sau nước kiềm cũng giống như lý thuyết quảng cáo về lợi ích của việc ăn thực phẩm có tính kiềm, điều này được coi là đối trọng với những tác hại đối với sức khỏe do ăn thực phẩm tạo ra axit như thịt, đường và một số loại ngũ cốc. Từ thang điểm 0-14, số pH cao hơn có tính kiềm; độ pH thấp hơn có tính axit. Cơ thể có cơ chế điều chỉnh chặt chẽ mức độ pH trong máu ở mức khoảng 7,4 vì cao hơn hay thấp hơn đều có thể gây ra tác dụng phụ tiêu cực và thậm chí đe dọa đến tính mạng. Tuy nhiên, chỉ riêng chế độ ăn uống thì không thể gây ra những thái cực này; chúng thường xảy ra nhất với các tình trạng như tiểu đường được không kiểm soát, bệnh thận, bệnh phổi mãn tính hoặc lạm dụng rượu. Nước kiềm có độ pH cao hơn (khoảng 8-9) so với nước máy (khoảng 7), do hàm lượng khoáng chất hoặc muối cao hơn. Một số nguồn nước có thể có tính kiềm tự nhiên nếu nước hấp thụ khoáng chất khi đi qua đá. Tuy nhiên, hầu hết các nhãn hiệu nước kiềm thương mại đã được sản xuất bằng cách sử dụng máy ion hóa để tách các thành phần kiềm và lọc các thành phần axit, làm tăng độ pH. Một số người thêm một chất kiềm như baking soda vào nước thông thường. Hiện nay chưa có bằng chứng khoa học thuyết phục về lý thuyết axit-kiềm. Lý thuyết này cho rằng rằng ăn một lượng lớn thực phẩm nhất định có thể làm giảm độ pH của máu một chút, đặc biệt là khi không ăn thực phẩm hỗ trợ độ pH trong máu có tính kiềm cao hơn như trái cây, rau và các loại đậu. Các thử nghiệm lâm sàng có kiểm soát không chỉ được chế độ ăn uống đơn thuần có thể thay đổi đáng kể độ pH trong máu của những người khỏe mạnh. Hơn nữa, không thấy có mối liên hệ trực tiếp nào giữa pH máu trong phạm vi bình thường thấp và các bệnh mãn tính ở người. TÓM LẠI: Nếu ý tưởng về nước kiềm khuyến khích bạn uống nhiều hơn, thì hãy cứ làm đi! Nhưng có vẻ như uống nước lọc thông thường sẽ mang lại những lợi ích sức khỏe tương tự từ việc cung cấp đủ nước cho cơ thể - cải thiện năng lượng, tâm trạng và sức khỏe tiêu hóa. Liệu tôi có thể uống quá nhiều nước? Không có giới hạn cận trên cho lượng nước cơ thể có thể tiếp nhận. Nguyên nhân là cơ thể thường có khả năng bài tiết lượng nước thừa qua nước tiểu và mồ hôi. Tuy nhiên, một tình trạng gọi là ngộ độc nước có thể xảy (dù rất hiếm khi), trong đó một lượng lớn chất lỏng được uống trong một khoảng thời gian ngắn, nhanh hơn khả năng bài tiết của thận. Điều này dẫn đến một tình trạng nguy hiểm gọi là hạ natri máu. Nồng độ natri trong máu giảm xuống quá thấp do uống quá nhiều nước. Tổng lượng nước cơ thể dư thừa làm loãng nồng độ natri trong máu, có thể gây ra các triệu chứng như lú lẫn, buồn nôn, co giật và co thắt cơ. Hạ natri máu thường chỉ thấy ở những người bệnh có chức năng thận không bình thường hoặc trong điều kiện quá nóng hoặc tập thể dục vất vả kéo dài mà cơ thể không thể bài tiết lượng nước dư thừa. Những người rất năng động về thể chất như vận động viên ba môn phối hợp và vận động viên marathon có nguy cơ mắc tình trạng này vì họ có xu hướng uống một lượng lớn nước, đồng thời mất natri qua mồ hôi. Phụ nữ và trẻ em cũng dễ bị hạ natri máu hơn do kích thước cơ thể nhỏ hơn. Thêm hương vị cho nước Nước không đường, không calo. Đối với một số người đã quen uống nước ngọt, ban đầu nước có thể hơi nhạt nhẽo. Để tăng lượng nước tiêu thụ không cần hy sinh vị giác, hay làm tăng tổng lượng chất lỏng, hãy thử các loại đồ uống giải khát làm từ nước sau: Nước trái cây ngâm Thay vì mua nước ngọt, nước quả đắt tiền trong cửa hàng tạp hóa (lại đầy hóa chất có hại cho sức khỏe), bạn có thể dễ dàng tự làm ở nhà. Hãy thử thêm bất kỳ thứ nào sau đây vào ly hoặc bình nước lạnh: · Trái cây họ cam quýt thái lát hoặc vỏ (chanh, vôi, cam, bưởi) · Bạc hà tươi · Gừng tươi gọt vỏ, thái lát hoặc dưa chuột thái lát · Các loại dâu nghiền Nguồn: Hướng dẫn của Đại Học Harvard

Đây là một khám phá vĩ đại của những người cổ vũ Thực phẩm Chậm trên toàn thế giới: Chúng ta có được những dinh dưỡng tốt nhất khi kết nối trực tiếp với những người nuôi trồng ra thực phẩm mình ăn hàng ngày, cũng như kết nối với cả cộng đồng tiêu dùng bền vững. Nông sản mua tại các phiên chợ hữu cơ, ngay tại địa phương giúp bạn đảm bảo dinh dưỡng đủ đầy qua rất nhiều cách: Nông sản đang ở độ tươi nhất: Thông thường, nông sản bán ở chợ chỉ vừa mới được thu hoạch từ chiều hôm trước hoặc ngay sáng hôm đó. Chúng không bị mất chất do vận chuyển đường dài như nông sản bán ở nhiều siêu thị. Xác định được nông sản đúng mùa: Có mặt ở chợ và đặt câu hỏi với người bán sẽ giúp bạn xác định loại nông sản nào đang đúng mùa tự nhiên , đồng nghĩa với hàm lượng dinh dưỡng cao hơn. Nhận được dinh dưỡng tinh thần khi kết nối với cộng đồng : Khi bạn biết ai là người đã làm ra thực phẩm của mình, bạn sẽ có xu hướng gia tăng sự tin tưởng và lòng biết ơn trong mỗi bữa ăn. Đồng thời, thức ăn được chia sẻ hay các câu chuyện được kể xoay quanh chúng sẽ giúp bạn cảm nhận được mối kết nối sâu sắc của lựa chọn thực phẩm của mình. Bạn đang làm điều tốt đẹp cho cả hành tinh! Trong các phiên chợ truyền thống trước đây, nơi người bán cũng thường là người trồng, thì những điều này không quá khó. Giờ thì những tiện nghi hiện đại khiến cho việc chúng ta được ăn thức ăn ở khắp mọi nơi, đóng trong bao bì tiện lợi, thậm chí được giao đến tận nơi nên bạn chẳng cần phải đi đâu nữa. Bạn không cần phải có bất cứ cuộc giao tiếp nào nếu bạn không muốn. Nhưng tiện nghi có được với cái giá của đứt gãy kết nối, suy giảm dinh dưỡng, giá cả đắt đỏ, lãng phí nguyên liệu vận chuyển và vô số bao bì nilon bị thải ra môi trường . Chưa kể là đối với thực phẩm nhập khẩu, những người nông dân ở phía bên kia bán cầu cũng chỉ nhận được một % rất nhỏ trong tổng số tiền mà bạn trả. Những người quan tâm đến sức khoẻ và yêu thích cuộc sống chậm rãi thường thích quay trở về với hình thức xưa cũ ngày xưa: xách giỏ đi chợ nông sản tại địa phương và nói chuyện trực tiếp với người trồng. Đối với mình, việc đi Phiên chợ nông sản hữu cơ Đà Lạt là một dịp mình trông đợi mỗi tháng, không chỉ là để mua những nông sản tươi ngon, hữu cơ và đúng mùa, mà còn là dịp củng cố kết nối với cộng đồng ủng hộ nông nghiệp bền vững. Và đây là một chuyến đi chợ nông sản tiêu biểu đó: Mình sẽ đến chợ sớm, đi một vòng chào hỏi rối rít các nhà nông thân thiết cũng như những người bạn trong cộng đồng. Sau đó, mình sẽ lượn một vòng xem có những thứ nông sản nào đang đến mùa chín rộ nhất, ngắm nhìn, vuốt, hít hà và hỏi han mọi người về cách ăn những loại nông sản lạ ( Bạn có biết gạo có thể có màu hồng phấn? Hoa nghệ có thể ăn? Bí có thể có hình dáng của vịt và khủng long? Sẽ không hết bất ngờ về những thứ mới lạ!). Video: Phương trong một phiên chợ nông sản hữu cơ tại Đà Lạt ^^ Mình sẽ hỏi nông dân 1001 thứ: cách chọn rau củ tươi ngon, cách sơ chế, nấu và bảo quản như thế nào để đảm bảo được độ tươi ngon nhất. Mình không mua sắm theo danh sách có sẵn, mà đơn thuần là chọn với sự thích thú tò mò, thường là bỏ giỏ đủ sắc cầu vồng để mang về. À mà chưa về đâu. Thường thì mình cũng trông đợi được thưởng thức mấy chiếc bánh rau củ thơm ngon của một vài nhà làm tại địa phương, hay ngắm nghía bộ drap giường vải ghép tỉ mẩn do ai đó “làm vì đam mê" mang đến. Cũng có lúc nán lại là để trò chuyện thêm với những người bạn sống xanh, hay lắng nghe buổi chia sẻ của một khách mời…Mỗi lần về là một lần ngập tràn cảm hứng! Khi về mình dàn tất cả rau củ ra bếp để ngắm nghía, hít hà lần nữa. Sau đó, mình phân loại và ưu tiên nấu theo mức độ bảo quản của thực phẩm. Bông súp lơ xanh và các loại rau lá sẽ cần được nấu sớm hơn măng tây, bí đỏ, cà rốt cứng chắc. Với đa dạng màu sắc, hình dáng, hương vị đang được bày ra trong cùng một mặt phẳng…mình bắt đầu tưởng tượng trong đầu mọi tương tác có thể có của các nguyên liệu. Và tada! Hàng loạt món được lên danh sách chờ nấu một cách rất tự nhiên. Ừ, thi thoảng mình cũng tham khảo thêm trong sách nấu ăn hay các trang công thức nữa, nhưng chủ yếu là để gợi mở thôi. Còn việc có theo đúng những công thức đó không thì không hề quan trọng. Mình nấu với những gì có trong tay mà không nhất thiết phải mua thêm bất cứ một nguyên liệu nào khác. Nếu thiếu rau gia vị thì cứ ra vườn nhà - nơi trồng đủ loại gia vị để không phải chạy đi mua khi cần. Và không ít lần, những món ăn ngon nhất là một biến thể hoàn toàn thuần Việt cho một công thức nước ngoài. Ví dự như “sốt Pesto kiểu Việt" với hạt điều thay vì hạt thông, lá húng ta thay vì húng tây chẳng hạn. Sau khi nấu xong và bày thức ăn ra đĩa, mình sẽ dành một chút thời gian để nói lời tri ân quà tặng của Cha Trời Mẹ Đất, cũng như những người đã làm ra thực phẩm. Mình nhắm mắt lại và thấy từng khuôn mặt cụ thể của chính những anh em bè bạn hiện lên. Và mình biết, dinh dưỡng đã được tiếp nạp đủ đầy còn trước cả khi kịp nhấc đũa.

Bạn hỏi: "Chị ơi, em không thấy mình thực sự biết “lắng nghe cơ thể" là như thế nào. Dạo này em thấy sức khoẻ đi xuống quá và triệu chứng thì thất thường. Em không biết phải chú ý nó như thế nào nên dù biết nhiều cách, hào hứng tìm hiểu thông tin, nhưng sức khoẻ chưa thấy cải thiện lên được nhiều…" Nam Phương đáp: "Không cần phức tạp em ạ. Cách đơn giản nhất, do mình tự cảm nhận là những cách tốt nhất!" 1. Lắng nghe cơn thèm/chán ăn. Ví dụ cơ thể khi bị sốt có thể thèm các món có vitamin C hoặc các món rau thanh nhiệt một cách tự nhiên. Không tính các cơn thèm quá thường xuyên mang tính nghiện ngập hoặc lệ thuộc là được (ví dụ: sáng nào cũng thèm uống cafe và nếu không uống thì không làm gì được). 2. Quan sát hơi thở: Chỉ thuần túy quan sát hơi thở xem nó đang nông hay sâu, nhanh hay chậm, ngắn hay dài? Thường thì hơi thở nông, nhanh và ngắn là dấu hiệu của căng thẳng . Những người biết cách thư giãn thường sẽ dùng hơi thở để điều hoà tâm trạng bằng cách tác ý rằng bây giờ sẽ thở sâu hơn và chậm lại. Thi thoảng bắt gặp mình thở dài một cái cũng là dấu hiệu rằng mình đang cần giải toả các lo lắng, căng thẳng bên trong. 3. Tập hợp cảm thọ: Một loạt các cảm giác và “triệu chứng” đang có là gì? Chỗ nào khó ở nhất, tự nhiên tâm mình sẽ hướng về phía đó. Vậy cứ để như vậy, kết hợp hơi thở sâu trong chánh niệm để ôm ấp cảm xúc khó em nhé. Còn nếu em biết cách hình dung đến việc năng lượng chảy tới chữa trị vùng đau cũng tốt. Cái này phù hợp với những người đã thực hành thiền và có mức độ định tâm tương đối tốt, cộng với chút kiến thức sức khoẻ căn bản để hiểu tổng quan, không lâm vào tâm lý lo lắng và đối phó triệu chứng. 4. Để ý sắc diện: Tâm sẽ biểu hiện ra thân khá rõ, nên đơn thuần quan sát sự thay đổi nhan sắc, thần thái của mình hoặc chú ý đến lời nhận xét của người khác nếu nhiều người cùng phản hồi tương tự với em. Ví dụ: vàng da, mắt kém đi… nhiều khả năng do gan yếu. Nếu không chắc chắn em cứ đi khám. 5. Cảm nhận năng lượng: Khi không biết ăn uống đúng cách hoặc căng thẳng, hầu hết chúng ta đều có năng lượng khá thất thường như đầu giờ chiều hay lờ đờ mệt mỏi, hoặc hay mau đói. Nhưng mức độ thất thường quá mức là khi chúng ta thấy mình rơi vào các chứng rối loạn ăn uống, dễ ăn vô độ, ám ảnh với thức ăn hoặc mất luôn hứng thú ăn uống… Trên đây là 5 cách căn bản nhất ai cũng có thể “lắng nghe" - tức là bao gồm cảm nhận, quan sát chính mình chứ không phải nói “nghe” là chỉ dùng tai. Cơ thể mình y như một con người: đôi khi chỉ cần được lắng nghe, được chú ý đến là đã được chữa lành phần nào rồi. Còn cứ bị lờ đi hoài thì sẽ tổn thương, và lâu dần sẽ “gào khóc” thông qua các chứng bệnh. Nhưng chữ “lắng" đi trước chữ “nghe" em nhé. Chúc em đủ lắng yên để có thể nghe ra những gì cơ thể đang cố gắng nói cùng em.

Trở nên khỏe mạnh thực ra không phức tạp đến thế. Cơ thể chúng ta biết mình nên ăn gì. Chính bộ não đã đưa ra những quyết định sai lầm. (Nội dung từ cuốn sách Dinh dưỡng Tích hợp của tác giả Joshua Rosenthal - nhà sáng lập và giám đốc Viện Dinh dưỡng tổng hợp IIN, Hoa Kỳ - Đội ngũ Nam Phương chuyển ngữ và Việt hóa) Dinh dưỡng tích hợp Chúng ta đang sống trong thời đại của dinh dưỡng phổ thông và dinh dưỡng hiện đại. Để tôi giải thích. Dinh dưỡng phổ thông là loại thông tin chúng ta nhận được từ các tháp thực phẩm và những cơ quan chính phủ. Nó tương tự như chăm sóc sức khỏe phổ thông. Người ta dựa vào calories, đường bột , chất béo, đạm, những điều cần hạn chế, danh sách thực phẩm tốt và xấu theo chỉ dẫn của dinh dưỡng phổ thông. Lời khuyên như: “hãy chọn phần thịt nạc", “chuyển sang sữa ít béo" hoặc “ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt lên",... tới từ dinh dưỡng phổ thông. Rồi tới dinh dưỡng hiện đại, nơi chúng ta đạt được những khám phá mới mỗi ngày, công bố những lợi ích sức khỏe của một loại thực phẩm nhất định, hay cách nhanh nhất để tiếp thêm năng lượng trong tuần. Đây là cách tiếp cận kiểu “kê đơn", chào bán những công thức áp dụng hàng loạt, như ăn chế độ ít đường bột (low carb), đường bột dạng tiêu hoá chậm, ăn thô, ăn nhiều chất béo, hay tránh tất cả các chế phẩm từ động vật. Dinh dưỡng hiện đại tấn công chúng ta, từ những tấm bìa sặc sỡ của sách ăn kiêng tới những xu hướng ăn uống tràn ngập các trang mạng xã hội, đầy rẫy các ý kiến và hình ảnh bảo ta nên ăn gì. Cả dinh dưỡng phổ thông và dinh dưỡng hiện đại đều có chung thông điệp: Ăn uống lành mạnh. Nhưng chúng ta hoàn toàn mất kết nối với ý nghĩa thực sự của trạng thái “lành mạnh". Thanh năng lượng nên ăn vào bữa sáng hay bữa ăn vặt buổi chiều? Tôi có thể ăn yến mạch nếu dị ứng với gluten không? Bánh burger với thịt nuôi từ bò ăn cỏ, và rau xà lách là tốt cho tôi chứ, hay nên tránh xa tất cả các loại thịt? Chúng ta có quá nhiều câu hỏi về việc ăn gì, quá nhiều người cảm thấy họ đang liên tục phạm sai lầm, kể cả những người nghiên cứu về dinh dưỡng. “Nếu người ta còn tiếp tục bối rối không biết một chế độ ăn lành mạnh là gì, bạn có thể tiếp tục bán thêm những cuốn sách ăn kiêng mới. Nền văn hóa của chúng ta đang kiếm bộn tiền từ việc reo rắc những rối loạn, trong khi ngành công nghiệp thực phẩm đang khai các thông điệp của chuyên gia và biến chúng trở thành vô nghĩa" - phát biểu của ông David Katz, giám đốc sáng lập Trung Tâm nghiên cứu và phòng chống Yale-Griffin của đại học Yale. Cách đây không lâu con người đã tồn tại mà không cần đến phương tiện truyền thông hay chế độ ăn kiêng nơi các vị thầy bảo chúng ta phải ăn gì. Thay vào đó, họ dựa vào trực giác. Mọi người đơn giản là biết mình nên ăn gì và chuẩn bị bữa ăn ra sao. Họ không cần đến phòng gym để tập thể dục, họ đơn giản là vận động thường xuyên. Họ không có sự nghiệp phức tạp, họ đơn giản là làm việc. Họ không có sự diễn giải lý trí cho những nhu cầu cơ bản của con người. Loài người sống hài hòa với các mùa và những gì xung quanh mình một cách tự nhiên. Họ ăn thực phẩm địa phương, truyền thống, sẵn có và cung cấp cho họ đúng chất dinh dưỡng cần thiết để nuôi dưỡng đời sống của mình. Thế giới của dinh dưỡng phổ thông và dinh dưỡng hiện đại cực kỳ phức tạp. Dinh dưỡng là ngành duy nhất mà các nhà khoa học ở 2 trường phái có thể chứng minh 1 cách toàn diện về 2 giả thuyết hoàn toàn đối nghịch nhau. Giới khoa học nhất trí rằng tốc độ ánh sáng là 670 triệu dặm một giờ, trọng lực là một lực hấp dẫn giữa mọi vật chất, và nước được tạo thành từ hai phần hydro và một phần oxy. Vậy mà, bằng cách nào đó, 1 chuyên gia có thể chứng minh các chế phẩm từ sữa là nhân tố cần thiết cho chế độ ăn, trong khi 1 chuyên gia khác lại chỉ ra rằng bơ sữa cực kỳ bất lợi cho sức khỏe. Một chuyên gia này khẳng định thịt là thực phẩm thiết yếu cho con người còn vị chuyên gia kia nói rằng thịt vừa không cần thiết lại vừa kém lành mạnh với chế độ ăn của loài người!? Ngành công nghiệp xuất bản góp phần lớn đã định hình niềm tin của chúng ta về thực phẩm và sức khỏe. Thôi thúc kiếm tiền từ những cuốn sách bán chạy, chính họ là những người “khám phá” và quảng bá sự thật về dinh dưỡng, chứ không phải ngành y tế. Hãy suy nghĩ về điều đó. Bạn đã đọc cuốn “Ăn cái này, đừng ăn cái kia" chưa? Còn cuốn “Chế độ ăn trẻ em hay chế độ tiết thực?” Chế độ ăn Dukan đã từng nổi lên thành 1 hiện tượng tại Châu Âu. Ở Nhật Bản, một diễn viên đã tạo ra chế độ ăn Hơi Thở Dài (Long Breath Diet), trong đó bao gồm những bài tập thở hàng ngày để giảm cân. Tôi chắc rằng bạn có thể nghĩ ra ít nhất một vài thứ mà bạn đã thử nghiệm hoặc đã bị lôi cuốn. Những cuốn sách về chế độ ăn kiêng phổ biến không phải lúc nào cũng được xem xét kỹ lưỡng để xác định sự thật và bằng chứng khoa học về ăn uống lành mạnh. Chúng đơn giản được ra đời với mục tiêu trở thành những cuốn sách bán chạy. Chúng thu hút sự chú ý bằng cách gây sốc, giải trí và cung cấp các giải pháp mỳ ăn liền. Nhưng các giả thuyết về chế độ ăn trong những cuốn sách này thường không bền vững khi áp dụng trong thời gian dài, thậm chí có thể không lành mạnh. Khi một chế độ không còn hiệu quả, người đọc sẽ tìm tới cuốn sách ăn kiêng khác, cứ như vậy,..., tiếp tục đóng góp thêm cho ngành xuất bản. Trở lại năm 2001, cơn sốt chế độ ăn Atkins đã giáng mạnh xuống thị trường. Cuốn sách Atkins’ New Diet Revolution (Cuộc cách mạng mới trong chế độ ăn uống của Atkins) đã bán ra hơn 10 triệu bản, dù cuốn sách không đưa ra bằng chứng y khoa nào rằng chế độ ăn này hiệu quả. Trên thực tế, nó đã đi ngược lại với lời khuyên dinh dưỡng thông thường là ăn rau và tập thể dục nhiều hơn. Tôi không có ý phản đối những chế độ ăn này. Chế độ ăn Atkins là sự khởi đầu của nhận thức cộng đồng về chỉ số đường huyết của một số loại thực phẩm và những tác động bất lợi của đường bột tinh chế. Mỗi chế độ ăn uống mới có thể tiết lộ ra thêm một mảnh ghép trong câu đố về dinh dưỡng. Nhưng cuối cùng, chúng lại bị biến tướng để trở nên giật gân, hoặc tách biệt hoàn toàn khỏi bức tranh tổng thể. Dinh dưỡng vẫn là một lĩnh vực mới nổi theo nhiều nghĩa, và chúng ta chỉ mới bắt đầu tìm hiểu tất cả các khía cạnh của nó. Các chuyên gia đều đồng ý rằng chúng ta cần chế độ ăn uống đa dạng. Nhưng nhiều bất đồng xảy ra ở những vấn đề khác, như là nên uống bao nhiêu nước mỗi ngày, hay rau củ hữu cơ liệu có bổ dưỡng hơn rau không hữu cơ. Những giả thuyết này đều thiếu sót một phần rất lớn khi xét tới mục đích thực sự của dinh dưỡng: tính cá nhân . Hầu hết các sách dinh dưỡng đưa ra lời khuyên cho việc ăn gì mà không xét tới các tham chiếu về tuổi tác, thể chất, giới tính, văn hóa, lối sống, cân nặng. Hầu hết không làm rõ chế độ ăn họ đưa ra là cho người khỏe mạnh hay đang chống chọi với bệnh tật. Chúng ta cần lưu ý rằng mỗi người có một nhu cầu rất cụ thể cho sức khỏe của chính mình, và mọi người đều có thể được hưởng lợi khi cởi mở khám phá những cách ăn uống khác nhau. Để tránh những mớ hỗn độn vô nghĩa được định hướng bởi truyền thông, tôi tiếp cận dinh dưỡng ở một góc độ khác, mà tôi gọi đơn giản là Dinh dưỡng tích hợp. Một trong những nguyên tắc căn bản là nhận diện tính sinh học cá nhân của bạn. Không có cách ăn uống nào phù hợp với tất cả mọi người. Thực phẩm tốt nhất cho cơ thể, độ tuổi, và phong cách sống độc nhất của bạn, có thể khiến người khác tăng cân hoặc cảm thấy lờ đờ. Tương tự, không cách ăn uống nào sẽ phù hợp với bạn mãi mãi. Bạn có thể nhận ra mình đã ăn những thực phẩm khác nhau khi so sánh giữa những ngày làm việc 8 giờ và những ngày nghỉ ngơi đọc sách. Thực phẩm bạn ăn khi còn là một đứa trẻ có thể không còn phù hợp khi bạn lớn lên. Những gì bạn thèm vào mùa đông có thể hoàn toàn khác so với mùa hè. Một nguyên tắc lớn khác trong Dinh dưỡng tích hợp là Thực phẩm chủ đạo. Tất cả những gì chúng ta coi là dinh dưỡng hiện nay, đều chỉ là nguồn cung cấp năng lượng và nuôi dưỡng thứ yếu. Những gì bạn ăn chỉ là thực phẩm phụ so với tất cả những yếu tố khác nuôi dưỡng bạn - mối quan hệ, sự nghiệp, thực hành tâm linh và vận động thể chất. Tôi gọi những yếu tố đó là thực phẩm chủ đạo. Dinh dưỡng tích hợp cũng là cầu nối giữa dinh dưỡng và sự phát triển bản thân. Hai điều này luôn song hành, bạn không thể nhìn vào một khía cạnh mà không có khía cạnh còn lại. Con người thực sự mong muốn trở nên tốt hơn. Chúng ta khao khát sự phát triển. Nhưng chỉ một vài chuyên gia trong lĩnh vực phát triển bản thân chỉ ra tầm quan trọng của dinh dưỡng. Tương tự như vậy, dinh dưỡng phổ thông và dinh dưỡng hiện đại sẽ đơn giản là đưa cho bạn một danh sách thực phẩm nên ăn và không nên ăn, nhưng lời khuyên của họ sẽ chẳng hữu hiệu tới khi bạn bắt đầu phân định được điều gì trong cuộc sống đang ngăn cản mình lựa chọn những thứ lành mạnh. Hãy nhìn nó theo cách này: Một người mắc kẹt trong một mối quan hệ không lành mạnh có thể ăn tất cả bông cải xanh trên thế giới, nhưng nó sẽ chẳng thay đổi được mối quan hệ của họ. Mối quan hệ này sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe và hạnh phúc của họ. Tương tự, nếu sự nghiệp của bạn đối nghịch với những giá trị tinh thần mà bạn đang theo đuổi, bạn sẽ rất khó khăn để có được bước tiến lớn trong các vấn đề sức khỏe của mình. Nguồn năng lượng tiêu tốn cho một công việc kiệt quệ cuối cùng sẽ lấn át cả lợi ích từ thực phẩm lành mạnh. Trở nên khỏe mạnh thực ra không phức tạp đến thế. Cơ thể chúng ta biết mình nên ăn gì. Chính bộ não đã đưa ra những quyết định sai lầm. Có thể bạn đã nghe về một chế độ ăn kiêng về lý thuyết thì tuyệt vời, nhưng sau một tuần ứng dụng, bạn bắt đầu cảm thấy yếu ớt hoặc bị đầy hơi. Bạn không cần phải đọc sách dinh dưỡng để biết nên ăn gì. Thay vào đó, bạn có thể thúc đẩy một mối quan hệ sâu sắc với cơ thể mình, và một cách tự nhiên, cơ thể sẽ cho bạn biết những gì nó cần phải hoạt động ở mức tối ưu. Cách tiếp cận tích hợp này sẽ giúp bạn trau dồi khả năng ăn uống bằng trực giác, tin tưởng vào cơ thể — chứ không phải một cuốn sách, đầu bếp hay nghiên cứu nào đó — để hướng dẫn bạn những thực phẩm hỗ trợ tốt nhất cho phép cơ thể và tâm trí của mình hoạt động hết tiềm năng. Khi bạn học cách tin tưởng hơn vào trực giác về những gì mình nên ăn, bạn biết rằng trực giác cũng xứng đáng có được niềm tin của bạn vào tất cả những điều khác trong cuộc sống. Tính sinh học cá nhân Thức ăn của một người có thể là chất độc của người khác và đó là lý do tại sao các chế độ ăn kiêng theo mốt không có tác dụng về lâu dài. Năm 1956, Roger Williams xuất bản cuốn sách Tính sinh hóa cá nhân, khẳng định rằng tính cá nhân thấm vào từng bộ phận của cơ thể con người. Cuốn sách này đã giải thích sự khác biệt của từng cá nhân về giải phẫu, sự trao đổi chất, thành phần của chất lỏng cơ thể, và cấu trúc tế bào ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Williams đã viết: Mỗi người đều có những yêu cầu về dinh dưỡng mang tính cá nhân và được quyết định bởi gene di truyền. Giả thuyết này đã ảnh hưởng tới những người có tư duy độc lập trong thế giới dinh dưỡng, nhưng phần lớn vẫn bị ngó lơ bởi ngành y học chính thống. Hãy xem các chế độ ăn kiêng đã càn quét nước Mỹ, từ chế độ ăn nhiều đường bột trong những năm 70, đến ít chất béo trong những năm 80, đến protein cao và chất béo cao trong thế kỷ 21, tôi tự hỏi làm thế nào mà mỗi chuyên gia dinh dưỡng này có thể khẳng định chế độ ăn của họ phù hợp với tất cả mọi người. Chúng ta là những cá thể quá độc đáo để ăn cùng một loại thức ăn. Bạn có bao giờ để ý rằng đàn ông ăn rất khác với phụ nữ? Trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn đều có sở thích riêng. Nhân viên văn phòng ăn uống khác với những người lao động chân tay. Mọi người cũng ăn uống theo độ tuổi của mình, dù là 25, 55 hay 85 tuổi. Nghiên cứu khoa học đang bắt đầu bắt kịp khái niệm này. Trong một nghiên cứu năm 2008, các nhà khoa học phát hiện ra rằng đàn ông và phụ nữ thực sự ăn uống khác nhau. Khảo sát dân số của Mạng lưới giám sát tích cực dịch bệnh do thực phẩm (FoodNet) đã xem xét thói quen ăn uống của hơn 14.000 người Mỹ trưởng thành và nhận thấy rằng, nói chung, nam giới ăn nhiều thịt, còn phụ nữ có xu hướng ăn nhiều rau củ quả hơn. Qua nhiều năm, nhiều lần kiểm chứng, tôi nhận ra rằng, phụ nữ cố gắng lôi kéo người bạn đời nam giới của họ ăn giống như một người phụ nữ, nhiều rau củ quả hơn.Nhiều năm sau, họ tự hỏi, người đàn ông của tôi đâu? Bây giờ tôi biết rằng cả nam giới và phụ nữ đều thích nhiều loại thức ăn, nhưng thật là thú vị khi chúng ta nhìn sâu vào những sự khác biệt tinh tế này, phải không? Một nghiên cứu tháng 11 năm 2015 được công bố trên Tạp chí Cell cho thấy rằng các chỉ dẫn trong chế độ ăn uống phổ biến toàn cầu đơn giản là không hiệu quả. Các nhà nghiên cứu Israel muốn tìm hiểu loại thực phẩm nào khiến lượng đường trong máu của mọi người tăng đột biến, vì vậy họ đã đo lường phản ứng của 800 người trong suốt một tuần, thu thập dữ liệu từ nhiều hơn hơn 46.000 suất ăn. Họ nhận thấy rằng — thật bất ngờ — mỗi người có phản ứng khác nhau đối với các loại thực phẩm tương tự nhau. Trên thực tế, nhiều người trong nghiên cứu có phản ứng glucose thấp với kem — một loại thực phẩm chứa đường được cho là chắc chắn sẽ làm tăng mức đường huyết. Nghiên cứu này đánh bật những ý tưởng truyền thống về thực phẩm tốt và xấu và ý niệm rằng có bất kỳ chế độ ăn nào là phù hợp với tất cả mọi người. Một lần nữa, nó phụ thuộc vào những yếu tố cá nhân. Làm việc trong lĩnh vực này trong nhiều năm, tôi luôn khẳng định được tính đúng đắn của tính sinh học cá nhân. Từ tận trái tim mình, tôi có thể cảm thấy rằng không có một cách ăn nào có thể phù hợp cho tất cả mọi người, nhưng y học và khoa học không ngừng đi tìm viên đạn ma thuật — một cách ăn uống hoàn hảo sẽ giải quyết tất cả những vấn đề liên quan đến chế độ ăn uống của nhân loại. Nhưng con nước triều đang thay đổi. Một trong những hàng đầu xu hướng sức khỏe năm 2017? Cá nhân hóa. Đôi khi phải mất hàng triệu đô la tiền tài trợ và nhiều năm nghiên cứu của các nhà khoa học để chứng minh những gì chúng ta đã biết. Một trong những yếu tố chính hình thành tính sinh học cá nhân là từ tổ tiên của chúng ta. Nếu tổ tiên của bạn là người Nhật Bản, bạn có nhiều khả năng sẽ phát triển mạnh mẽ nhất khi ăn uống kiểu Nhật - nhiều lúa gạo, rong biển và cá. Nếu nguồn gốc của bạn là từ Ấn Độ, hệ tiêu hóa của bạn có lẽ sẽ ưa thích gạo basmati, đậu hầm và cà ri. Nếu nhiều thế hệ tổ tiên của bạn đến từ Scandinavia đã quen với việc ăn các thực phẩm từ sữa hàng ngày, điều tự nhiên là cơ thể bạn sẽ có thể hấp thụ sữa và những chế phẩm từ sữa. Lý thuyết này cũng áp dụng cho các loại thức ăn mà bạn khó tiêu hóa. Ví dụ, những cộng đồng châu Phi truyền thống có nguồn thức ăn dồi dào gồm đậu, ngũ cốc, protein động vật, khoai lang và rau xanh. Sữa không dễ dàng tiếp cận hoặc lưu trữ ở các vùng nóng và do đó, không phải là một phần của chế độ ăn uống truyền thống. Vì vậy, rất hợp lý khi rất nhiều người gốc Phi không dung nạp lactose. Mẹ tôi, bây giờ đã ngoài tám mươi tuổi, lớn lên ở Hungary, nơi sữa là một phần quan trọng của chế độ ăn uống hàng ngày. Bà uống sữa tươi nguyên còn ấm từ bò mẹ. Khi tôi lần đầu tiên tham gia vào ngành dinh dưỡng và sức khỏe, tôi đã từ chối sữa. Tôi nhận ra rằng không có loài nào khác tiêu thụ sữa một cách tự nhiên sau khi còn nhỏ và rằng sữa bò là thức ăn hoàn hảo để giúp một con bê con phát triển thành một con bò to và nặng nhưng sữa bò hoàn toàn không có chỗ trong chế độ ăn uống của người trưởng thành. Tôi đã ăn gạo lứt và rau, theo chế độ ăn thực dưỡng trong sách. Trong nhiều năm, tôi cảm thấy thực sự khỏe khi ngừng ăn các thực phẩm từ sữa. Tôi đã hết cảm lạnh vào mùa đông và không còn chảy nước mũi. Sau đó tôi đã đi chuyến đi đầu tiên tới Ấn Độ và thăm một số bác sĩ thực hành Ayurveda (ngành dưỡng sinh cổ truyền của Ấn Độ), tất cả những người đồng ý rằng tôi cần nhiều sữa hơn trong chế độ ăn uống của mình. Họ nói rằng tôi thiếu đi sự bình tĩnh, năng lượng nhẹ nhàng, nữ tính mà sữa dung chứa. Tôi nhớ mẹ tôi đã khỏe mạnh như thế nào và bà ấy đã uống bao nhiêu sữa khi lớn lên. Vì vậy, tôi dần buông bỏ thái độ cứng nhắc của mình và bắt đầu thử nghiệm với sữa, phô mai và sữa chua. Một số người không thể dung nạp bất kỳ loại sữa nào. Họ bị viêm, rối loạn tiêu hóa và dị ứng. Bởi tổ tiên của tôi tiêu thụ sữa một cách thường xuyên, nên tôi hưởng lợi khi ăn một lượng vừa phải các sản phẩm sữa chất lượng tốt trong chế độ ăn uống của mình. Bên trong cơ thể bạn là những vi khuẩn đóng một vai trò rất lớn trong việc giải mã bí ẩn về tính sinh học cá nhân của bạn. Ngày nay, các chính phủ và các tổ chức độc lập khắp thế giới đang tài trợ hàng triệu đô la cho nghiên cứu để hiểu về nó đầy đủ hơn. Tôi đang nói về hệ vi sinh vật, một bản ghi DNA được tạo thành từ hàng nghìn tỷ vi khuẩn sống trong ruột, da và khắp cơ thể bạn. Những vi sinh vật này đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng miễn dịch và tiêu hóa, nhưng chúng cũng là độc nhất với mỗi người. Sức khỏe của hệ vi sinh vật của bạn có thể ảnh hưởng đến nhiều yếu tố - ví dụ như khả năng hấp thụ năng lượng từ thực phẩm bạn ăn. Những vi khuẩn nhỏ xíu này có thể được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị bệnh trong tương lai, từ rối loạn tự miễn dịch đến ung thư. Một khía cạnh khác tính sinh học cá nhân là sự trao đổi chất, hay nói cách khác là tốc độ mà bạn chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Biết được tốc độ trao đổi chất cá nhân của bạn sẽ hữu ích khi đo lường lượng thức ăn mà hệ tiêu hóa của bạn có thể xử lý. Phụ thuộc vào tốc độ trao đổi chất của bạn, cơ thể có thể nhanh chóng chuyển đổi calo thành năng lượng, hoặc dự trữ lượng calo thừa. Bạn có thể hồi tưởng rằng, khi còn là một thiếu niên, bạn có thể đánh bay một chiếc bánh mì kẹp thịt, khoai tây chiên, sữa lắc và kem tất cả trong một bữa ăn mà không bị khó tiêu hoặc làm chiếc quần jeans chật cứng. Đó là bởi vì những người trẻ vẫn đang phát triển, có tốc độ trao đổi chất nhanh và đốt cháy calo nhanh hơn so với người lớn. Hãy nhớ rằng tốc độ trao đổi chất và độ nhạy cảm của bạn có thể thay đổi khi bạn già đi hoặc khi mức độ căng thẳng hoặc dinh dưỡng thay đổi trong chế độ ăn uống hay lối sống của bạn. Nếu tất cả điều này có vẻ quá khó hiểu và phức tạp, đừng lo lắng. Chỉ cần quan sát cách cơ thể phản ứng với thức ăn bạn cung cấp cho nó. Mọi người đều khác nhau, và làm quen với cơ thể của chính mình là bước đầu tiên cần thiết để khám phá cách giữ gìn sức khỏe. Giả thuyết về trao đổi chất chứng minh rằng không có một chế độ ăn kiêng nào phù hợp với tất cả chúng ta. Bạn có thể biết những người có thể ăn đường bột đã qua chế biến, chẳng hạn như bánh mì và mì ống, và vẫn rất gầy, trong khi bạn sẽ tăng cân với chế độ ăn như vậy. Không phải vì đường bột là “xấu xa” hoặc cơ thể của bạn không được khỏe mạnh; nó chỉ cho thấy rằng tất cả mọi người chuyển hóa các loại thực phẩm này theo cách khác nhau. Bạn có thể phù hợp hơn với chế độ giàu protein, nhiều rau củ tươi và ngũ cốc nguyên hạt. Biết những loại thực phẩm bạn trao đổi chất tốt nhất sẽ giúp bạn lựa chọn được đồ ăn khiến mình cảm thấy dễ chịu và hỗ trợ cho cơ thể của riêng mình. Khẩu vị và sở thích cá nhân của chúng ta, hình dạng và kích thước cơ thể, vi khuẩn đường ruột, tốc độ trao đổi chất và nguồn gốc di truyền ảnh hưởng đến loại thực phẩm nào sẽ nuôi dưỡng chúng ta hoặc không. Vì vậy, khi các chuyên gia nói "cà chua tốt cho bạn" hoặc "thịt đỏ không tốt cho sức khỏe”,... đó là những tuyên bố quá tổng quát. Thức ăn của một người có thể là chất độc của người khác và đó là lý do tại sao các chế độ ăn kiêng theo mốt không có tác dụng về lâu dài. Chúng không dựa trên thực tế rằng tất cả chúng ta có nhu cầu ăn uống khác nhau. Đôi khi phải mất hàng triệu đô la tiền tài trợ và nhiều năm nghiên cứu của các nhà khoa học để chứng minh những gì chúng ta đã biết. Tôi chắc chắn rằng khoa học sẽ sớm khám phá ra rằng nhu cầu ăn uống dựa trên tính sinh học cá nhân. Lắng nghe Phương đọc và bình luận về Nguyên tắc Tính sinh học cá nhân tại podcast:

Kinh ngạc và thú vị. Đó là những gì mình cảm nhận được từ bài viết hướng dẫn mà mình đồng tác giả với chatGPT của OpenAI và Translate của Google. Quy trình đồng sáng tạo của tụi mình và một số cảm nhận của mình về "bạn ý" sẽ được ghi phía bên dưới nội dung bài viết nếu bạn quan tâm. Trong bài viết, mình sẽ giúp bạn tạm phân biệt bằng cách sử dụng: Chữ màu đen: các thông tin đưa ra bởi AI Chữ màu xanh: bổ sung hoặc chỉnh sửa của mình
Bạn có thể click vào mục lớn bạn quan tâm để được đưa ngay đến nội dung đó thay vì phải lướt xuống hơi dài. I. Ba ý tưởng bữa sáng siêu bổ cho người ăn chay (vegetarian) và thuần chay (vegan) II.Các lưu ý dinh dưỡng để đảm bảo ăn chay đủ chất III.Quy trình làm việc với AI và cảm nhận I. Ba ý tưởng bữa sáng siêu bổ cho người ăn chay (vegetarian) và thuần chay (vegan) Dành cho người ăn chay, có sử dụng sản phẩm động vật (vegetarian) Dưới đây là 3 ý tưởng bữa sáng dành cho hai người ăn chay với các nguyên liệu phổ biến ở thị trường châu Á, chế biến nhanh và dễ dàng, giàu chất xơ và protein, kèm theo thông tin dinh dưỡng:
1.Trứng tráng chay: Thành phần: 4 quả trứng 1/4 chén ớt chuông thái hạt lựu 1/4 chén hành tây thái hạt lựu 1/4 chén cà chua thái hạt lựu 1/4 chén nấm thái hạt lựu Muối và hạt tiêu cho vừa ăn Bình xịt nấu ăn hoặc dầu Mùi tây tươi để trang trí (tùy chọn) Hướng dẫn: Trong một bát lớn, đánh trứng, muối và hạt tiêu. Trong chảo chống dính trên lửa vừa, xịt hoặc quét dầu. Thêm rau thái hạt lựu vào chảo và nấu cho đến khi hơi mềm. Đổ trứng vào chảo, khuấy nhẹ và đun trong khoảng 2-3 phút. Cuộn món trứng tráng làm đôi và nấu thêm 2-3 phút nữa hoặc cho đến khi chín. Ăn nóng với mùi tây tươi nếu muốn. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần): Calo: 220 Chất béo: 16g Chất đạm: 14g Carbohydrate: 6g Chất xơ: 2g Tip: Nếu muốn có thêm calo và chắc bụng, bạn có thể sử dụng món trứng kèm với 2 lát bánh mì nguyên hạt
2.Bánh mì nướng bơ với trứng chần: Thành phần: 2 lát bánh mì nguyên hạt 1 quả bơ chín, nghiền Muối và hạt tiêu cho vừa ăn 2 quả trứng Giấm Mùi tây tươi để trang trí (tùy chọn) Hướng dẫn: Nướng những lát bánh mì ngũ cốc nguyên hạt. Phết bơ nghiền lên bánh mì nướng và rắc muối và tiêu. Đổ nước vào một cái chảo vừa và đun sôi. Thêm giấm vào nước sôi và giảm nhiệt xuống thấp. Đập trứng vào nước và nấu trong 3-4 phút hoặc cho đến khi chín. Dùng thìa có rãnh để vớt trứng ra khỏi nước và đặt lên trên bánh mì nướng bơ. Ăn nóng với mùi tây tươi nếu muốn. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần): Calo: 330 Chất béo: 20g Chất đạm: 16g Carbohydrate: 25g Chất xơ: 9g 3.Sinh tố bơ đậu phộng và chuối:
Thành phần: 1 quả chuối vừa 1/2 cốc sữa hạnh nhân không đường 1/2 chén sữa chua Hy Lạp 1 muỗng canh bơ đậu phộng 1 muỗng cà phê mật ong (tùy chọn) Hướng dẫn: Trộn tất cả các thành phần trong máy xay cho đến khi mịn. Phục vụ ngay lập tức hoặc lưu trữ trong tủ lạnh cho lần sau. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần): Calo: 300 Chất béo: 15g Chất đạm: 17g Carbohydrate: 30g Chất xơ: 4g Dành cho người ăn thuần chay, không sử dụng sản phẩm động vật (vegan): 
 Đây là ba ý tưởng bữa sáng thuần chay nhanh chóng và dễ chuẩn bị với các nguyên liệu thường thấy ở các thị trường châu Á, giàu chất xơ và protein: 1.Đậu hũ xào chay: Thành phần: 200g đậu hũ cứng 1/2 quả ớt chuông, thái hạt lựu 1/2 củ hành tây, thái hạt lựu 1 quả cà chua, thái hạt lựu 1 muỗng canh dầu ô liu Muối và hạt tiêu cho vừa ăn 1 muỗng canh men dinh dưỡng (không bắt buộc) Hướng dẫn: Đảo đậu phụ cho vụn ra trong chảo trên lửa vừa. Thêm ớt chuông thái hạt lựu, hành tây và cà chua vào chảo. Nấu trong 5-7 phút hoặc cho đến khi rau mềm. Rưới dầu ô liu lên rau và đậu phụ, nêm muối và tiêu. Rắc men dinh dưỡng lên trên (không bắt buộc). Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần, khoảng 250g): Calo: 196 Chất béo: 14g Carbohydrate: 9g Chất xơ: 3g Chất đạm: 14g
2.Yến mạch nấu với chuối bơ và đậu phộng: Thành phần: 1/2 chén yến mạch cán mỏng 1 ly sữa hạnh nhân 1 quả chuối nghiền 1 muỗng canh bơ đậu phộng 1 thìa mật ong (không bắt buộc) 1 muỗng cà phê quế Hướng dẫn: Nấu yến mạch và sữa hạnh nhân trong nồi trên lửa vừa cho đến khi hỗn hợp đặc lại. Khuấy chuối nghiền, bơ đậu phộng, mật ong (tùy chọn) và quế. Nấu thêm một phút hoặc cho đến khi nóng qua. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần, khoảng 250g): Calo: 284 Chất béo: 12g Tinh bột: 43g Chất xơ: 6g Chất đạm: 8g 3.Bánh mì nướng đậu gà và bơ: Thành phần: 2 lát bánh mì nguyên hạt 1 quả bơ nghiền 1/2 lon đậu gà, để ráo nước và nghiền nhuyễn Muối và hạt tiêu cho vừa ăn 1 thìa nước cốt chanh 1 muỗng cà phê dầu ô liu Hướng dẫn: Nướng các lát bánh mì. Trong một bát nhỏ, nghiền bơ và đậu gà với nhau. Nêm muối, hạt tiêu, nước cốt chanh và dầu ô liu. Phết hỗn hợp bơ và gà lên trên bánh mì nướng. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần, khoảng 200g): Calo: 435 Chất béo: 26g Tinh bột: 44g Chất xơ: 14g Chất đạm: 14g Lưu ý về các món liên quan đến đậu và ngũ cốc nguyên hạt : Các bạn cần ngâm đậu trước từ tối hôm trước , hoặc ngâm và nấu chín từ từ trong nồi nấu chậm qua đêm. Không nên bỏ qua khâu ngâm vì ngâm không chỉ có công dụng cho đậu mềm, mà còn là khâu quan trọng để "mở khoá dưỡng chất" giúp hấp thu được dưỡng chất trong đậu và các ngũ cốc nguyên hạt (như gạo lứt) II.Các lưu ý dinh dưỡng để đảm bảo ăn chay đủ chất Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và bổ dưỡng là điều quan trọng đối với mọi người, nhưng đặc biệt đối với những người ăn chay, những người có thể có ít lựa chọn thực phẩm hơn. Tuy nhiên, với việc lập kế hoạch cẩn thận và lựa chọn nhiều loại thực phẩm, bạn có thể đạt được một chế độ ăn uống đầy đủ, đáp ứng tất cả các nhu cầu dinh dưỡng của mình. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các chất dinh dưỡng quan trọng cần tập trung vào và cách kết hợp chúng vào kế hoạch bữa ăn hàng ngày của bạn. 1. Chất đạm Chất đạm (Protein) là một chất dinh dưỡng thiết yếu cần thiết cho sự phát triển, sửa chữa và duy trì các tế bào và mô của cơ thể chúng ta. Đối với những người ăn chay, các nguồn đạm tốt bao gồm trứng, các sản phẩm từ sữa, các sản phẩm từ đậu nành, các loại đậu, quả hạch và hạt.
Để tối ưu hóa lượng protein, hãy cố gắng bao gồm ít nhất một khẩu phần những thực phẩm này trong mỗi bữa ăn. Ví dụ, bạn có thể ăn trứng vào bữa sáng, một ly sữa vào bữa trưa và một suất đậu phụ hoặc tempeh cho bữa tối.
Các nguồn dành cho người ăn thuần chay (vegan) bao gồm các loại đậu, đậu lăng, đậu phụ, tempeh, seitan, quả hạch và hạt. Điều quan trọng là bao gồm nhiều nguồn protein khác nhau trong chế độ ăn uống của bạn để đảm bảo cung cấp đủ tất cả các axit amin thiết yếu, các khối xây dựng nên protein.
2. Canxi Canxi rất quan trọng để xây dựng và duy trì xương chắc khỏe, cũng như duy trì răng, tim, cơ và dây thần kinh khỏe mạnh. Các nguồn cung cấp canxi tốt cho người ăn chay bao gồm các sản phẩm từ sữa như sữa, pho mát và sữa chua, cũng như các loại rau lá xanh như cải xoăn và bông cải xanh. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu canxi của mình chỉ từ các nguồn thực phẩm, hãy cân nhắc việc bổ sung canxi.
Các nguồn cung cấp canxi cho người ăn thuần chay bao gồm sữa và sữa chua có nguồn gốc từ thực vật, rau lá xanh, đậu phụ, hạnh nhân và hạt vừng.
Tip: Một yếu tố khác không liên quan đến thực phẩm để đảm bảo canxi cho cơ thể là phơi nắng ít nhất 30p/ngày. Vitamin D rất cần thiết để tối ưu khả năng hấp thu canxi (1)
3. Sắt Sắt là một khoáng chất quan trọng cần thiết cho việc sản xuất huyết sắc tố, một loại protein trong các tế bào hồng cầu mang oxy đến các tế bào của chúng ta. Các nguồn cung cấp sắt cho người ăn chay bao gồm đậu, đậu lăng, đậu phụ, rau bina và ngũ cốc nguyên hạt. Để tối ưu hóa sự hấp thụ sắt, tốt nhất là kết hợp thực phẩm giàu chất sắt với các nguồn vitamin C, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt hoặc ớt chuông, vì vitamin C có thể giúp cải thiện sự hấp thụ sắt.
4. Axit béo omega-3 Axit béo omega-3 là chất béo thiết yếu quan trọng đối với sức khỏe của tim, chức năng não và tình trạng viêm tổng thể. Các nguồn axit béo omega-3 dành cho người ăn chay bao gồm hạt lanh, hạt chia, quả óc chó và các sản phẩm từ đậu nành. Để kết hợp những thực phẩm này vào chế độ ăn uống của bạn, hãy cân nhắc thêm một thìa hạt lanh xay vào sữa chua hoặc sinh tố của bạn, hoặc dùng một khẩu phần sữa đậu nành với ngũ cốc của bạn.
Tip: Để tiện lợi và tiết kiệm chi phí, bạn nên mua các loại hạt như chia, lanh, óc chó v.v...dưới dạng thô không qua chế biến, tẩm gia vị và mua bịch to thay vì mua lẻ (gom đơn cùng bạn bè để có giá tốt). Sau đó, nên ngâm các loại hạt trong vài tiếng đồng hồ và phơi khô dưới nắng để đảm bảo hấp thu dưỡng chất một cách tốt nhất. Sau đó, cho dễ bảo quản thì nên chia thành nhiều hộp/bịch nhỏ với gói hút ẩm, dùng đến đâu lấy ra đến đó.
5. Vitamin B12 Vitamin B12 rất quan trọng để duy trì các tế bào thần kinh khỏe mạnh và tạo DNA. Tuy nhiên, nó không phổ biến rộng rãi trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật, khiến nó trở thành chất dinh dưỡng thường bị thiếu hụt ở những người ăn chay. Để đảm bảo ăn đủ lượng, hãy cân nhắc dùng thực phẩm bổ sung B12 hoặc ăn thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng, chẳng hạn như sữa hoặc ngũ cốc ăn sáng có nguồn gốc thực vật được bổ sung vi chất dinh dưỡng ( fortified plant-based) . Một số lựa chọn khác là sử dụng viên bổ sung B12, nấm men dinh dưỡng (nutritional yeast) và tảo xoắn (spirulina) với lượng đều đặn và vừa phải.
Tóm lại, bằng cách bao gồm nhiều nguồn protein, thực phẩm giàu canxi, thực phẩm giàu chất sắt, axit béo omega-3 và vitamin B12, những người ăn chay có thể đảm bảo rằng họ nhận được tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để có sức khỏe tối ưu. Với việc lập kế hoạch bữa ăn cẩn thận, bạn có thể thưởng thức một chế độ ăn uống đầy đủ đáp ứng tất cả các nhu cầu dinh dưỡng của mình. III. Quy trình làm việc với AI và cảm nhận
Các nguồn tham khảo: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15585788/ Craig WJ. Nutrition concerns and health effects of vegetarian diets. Nutrients. 2013 Jul;5(7):1417-35. doi: 10.3390/nu5071417. Dwyer JT. Health aspects of vegetarian diets. Public Health Nutr. 1988;1(2):61-70. Messina M. Vegetarian diets and the incidence of cancer in a low-risk population. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2001 Nov;10(11):1052-61. Như các bạn đã thấy nhanh thông qua việc đánh mã màu nói trên, mình đã yêu cầu ChatGPT của OpenAI (còn được gọi là "bạn ý" trong bài này) viết bài hướng dẫn. Quy trình sơ bộ như sau: Mình yêu cầu ChatGPT tạo hướng dẫn về việc làm thế nào để tối ưu lợi ích dinh dưỡng cho người ăn chay, với thông tin trích dẫn từ các nguồn uy tín, được kiểm tra chéo (peer-reviewed scientific studies), và 3 ý tưởng bữa sáng cho người ăn chay. Sau đó, AI tạo ra hướng dẫn chung về mặt dinh dưỡng và các công thức bữa sáng mẫu. Bạn ấy đảm bảo là: " Để đảm bảo thông tin chính xác và đáng tin cậy, tôi sẽ tham khảo các nguồn đáng tin cậy như tạp chí học thuật, trang web y tế và cơ quan y tế chính phủ. Tôi cũng sẽ cung cấp các trích dẫn phù hợp cho các nghiên cứu mà tôi sử dụng, công nhận các tác giả gốc và giúp những người khác dễ dàng xác minh thông tin."Vui lòng chỉ định chủ đề sức khỏe mà bạn muốn tôi viết, và tôi sẽ sẵn lòng cung cấp một bài viết được nghiên cứu kỹ lưỡng cho bạn. Mình phản hồi lại về những thông tin chưa hoàn toàn chính xác, hoặc bổ sung thêm các yêu cầu chi tiết hơn như: thuần chay thay vì chay, nguyên liệu dễ tìm ở chợ châu Á, có thể dễ dàng chuẩn bị nhanh trong vòng 30p đổ lại, các nguyên liệu thay thế , tăng xơ giảm đường bột v.v... Dựa trên yêu cầu bổ sung, ChatGPT sẽ chỉnh sửa. Một số yêu cầu chưa thực hiện được do hạn chế tạm thời ở hiện tại: chưa thể cung cấp ảnh minh hoạ, tính toán dinh dưỡng vi lượng (ở trên là thông tin dinh dưỡng đa lượng), dịch Việt từ hướng dẫn tiếng Anh v.v... Tuy nhiên, bạn ý khá cẩn trọng và chu đáo khi có những khuyến nghị như:
 Hãy coi những bữa ăn nói trên là đề xuất. Bạn vẫn cần hỏi ý kiến bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng trước khi có những thay đổi đột ngột trong chế độ ăn (rất đúng) Để kịp xử lý các vấn đề phát sinh, nên dành thêm chút thời gian so với thời gian dự kiến ban đầu. (quá đúng) Sau đó, do hai đứa mình nói bằng tiếng Anh với nhau nên mình làm nốt các bước tiếp theo:
Mang sang Google Translate để lấy bản dịch nhanh
Xem lại, chỉnh sửa lỗi dịch Thêm bảng Chuyển đổi định lượng, các tips nấu nướng Trình bày lên website và các bước liên quan khác như chèn ảnh minh hoạ, hyperlinks, thêm nguồn tham khảo v.v... Sau đó, do phởn mà mình còn yêu cầu bạn ấy làm một bài thơ về nỗi khổ của người ăn chay trường trước cám dỗ cuộc sống =)) Rất hay ✌
CẢM NHẬN CHUNG: Thật sự rất thú vị, như được trò chuyện với một người bạn vừa thông minh, chuyên nghiệp, lại rất khiêm tốn nữa. Ở thời điểm mình viết bài này, do công nghệ này chưa được thử nghiệm tại thị trường Việt Nam nên khâu khiến mất thời gian nhất chủ yếu vẫn là chỉnh sửa ngôn ngữ và địa phương hoá.
Sự thông minh và tiến bộ của AI khiến mình có động lực hoàn thiện bản thân, đồng thời chiêm nghiệm thêm về những vấn đề sâu xa khác mà chắc sẽ sớm chia sẻ với các bạn (mình + ChatGpt+ Google Translate)
Nếu bạn quan tâm đến việc học kiến thức bài bản về chủ đề Ăn chay đủ chất, bạn có thể tham khảo thông tin và cân nhắc đăng ký ở đây: