Chúng ta có rất nhiều lựa chọn về đồ uống, nhưng nguồn nước an toàn vẫn là lựa chọn tốt nhất: không chứa calo, phổ biến và dễ tìm. Nước giúp phục hồi chất lỏng bị mất thông qua quá trình trao đổi chất, hô hấp, đổ mồ hôi và loại bỏ chất thải. Nước giúp bạn điều hòa thân nhiệt, bôi trơn các khớp và mô, duy trì làn da khỏe mạnh và cần thiết cho quá trình tiêu hóa. Nước là thức uống hoàn hảo không chứa calo giúp xoa dịu cơn khát và bù ẩm cho cơ thể bạn. Cần bao nhiêu nước là đủ? Nước là chất dinh dưỡng thiết yếu ở mọi lứa tuổi. Nước chiếm khoảng 60% trọng lượng cơ thể của một người trưởng thành. Chúng ta uống nước khi cảm thấy khát, tín hiệu chính cảnh báo chúng ta khi cơ thể sắp hết nước. Chúng ta cũng thường uống đồ uống trong bữa ăn để giúp tiêu hóa. Nhưng đôi khi chúng ta uống không dựa trên những yếu tố này mà dựa trên việc chúng ta nghĩ mình nên uống bao nhiêu. Một trong những câu nói quen thuộc nhất là hãy uống “ 2 lít - 8 ly mỗi ngày”, nhưng lời khuyên này chưa chắc đã phù hợp cho tất cả mọi người. Khuyến nghị chung Học viện Y khoa Quốc gia Mỹ đề xuất lượng nước uống đầy đủ hàng ngày tương ứng là khoảng 13 cốc đối với nam giới và 9 cốc đối với phụ nữ khỏe mạnh, với 1 cốc tương đương khoảng 230ml. [1] Những người hoạt động thể chất hoặc tiếp xúc với khí hậu rất ấm có thể cần lượng cao hơn. Những người có vóc dáng nhỏ hơn có thể cần ít nước hơn. Điều quan trọng cần lưu ý: lượng nước này không phải mục tiêu hàng ngày mà là hướng dẫn chung. Ở người bình thường, uống ít nước hơn không nhất thiết sẽ gây ra ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Bởi nhu cầu chất lỏng chính xác của mỗi người là khác nhau, thậm chí là cùng một người, nhu cầu đó cũng thay đổi theo ngày. Sốt, tập thể dục, tiếp xúc với khí hậu khắc nghiệt (rất nóng hoặc lạnh) và mất quá nhiều chất lỏng trong cơ thể (chẳng hạn như nôn mửa hoặc tiêu chảy) sẽ làm tăng nhu cầu chất lỏng. Số lượng và màu sắc của nước tiểu có thể cung cấp một ước tính sơ bộ về lượng nước nào là đủ cho bạn. Nói chung, nước tiểu càng cô đặc thì màu càng đậm (có nghĩa là nước tiểu chứa ít nước hơn). Tuy nhiên, thực phẩm, thuốc và vitamin bổ sung cũng có thể làm thay đổi màu nước tiểu. [1] Lượng nước tiểu ít hơn có thể cho thấy tình trạng mất nước, đặc biệt nếu nước tiểu có màu đậm hơn. Rượu có thể ức chế hormone chống lợi tiểu, một loại hormone điều hòa chất lỏng báo hiệu cho thận giảm đi tiểu và tái hấp thu nước trở lại cơ thể. Không có nó, cơ thể đào thải nước dễ dàng hơn. Uống quá vài ly rượu trong thời gian ngắn có thể làm tăng nguy cơ mất nước, đặc biệt nếu uống khi bụng đói. Để ngăn chặn điều này, hãy uống rượu với thức ăn và uống từng ngụm nhỏ. Mặc dù caffein từ lâu đã được cho là có tác dụng lợi tiểu, có khả năng dẫn đến mất nước, nghiên cứu không hoàn toàn ủng hộ điều này. Dữ liệu cho thấy rằng hơn 180 mg caffein mỗi ngày (khoảng hai tách cà phê pha) có thể làm tăng đi tiểu trong thời gian ngắn ở một số người, nhưng sẽ không nhất thiết dẫn đến mất nước. Do đó, đồ uống chứa caffein bao gồm cà phê và trà có thể góp phần vào tổng lượng nước hàng ngày. [1] Hãy nhớ rằng khoảng 20% tổng lượng nước chúng ta uống không đến từ đồ uống mà từ các loại thực phẩm giàu nước như rau diếp, rau lá xanh, dưa chuột, ớt chuông, bí, cần tây, quả mọng, dưa,… Ngoài việc ăn các loại thực phẩm giàu nước, biểu đồ sau đây là hướng dẫn về lượng nước uống hàng ngày dựa trên nhóm tuổi từ Học viện Y khoa Quốc gia Mỹ: Ghi chú: 1 cốc ~ 230ml Ngăn ngừa mất nước - có phải chỉ cần lắng nghe cơn khát? Một cơ thể khỏe mạnh được thiết kế để gửi tín hiệu khát khi cơ thể cạn kiệt chất lỏng. Cơn khát không chỉ được thúc đẩy bởi các tín hiệu sinh lý mà cả các tín hiệu hành vi. [2] Nghiên cứu cho thấy rằng mọi người có xu hướng uống nhiều nước nhất khi nó ở nhiệt độ phòng mặc dù đồ uống lạnh thì có hương vị ngon lành hơn. Chúng ta cũng thường có xu hướng uống (và ăn) nhiều hơn trong môi trường xã hội. Tuy nhiên, khi chúng ta già đi, cơ chế điều tiết lượng chất lỏng và cảm giác khát của cơ thể suy giảm. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng cả hai yếu tố này đều bị suy giảm ở người cao tuổi. Một đánh giá của Cochrane cho thấy rằng các chỉ số mất nước khi áp dụng ở người lớn tuổi tuổi (ví dụ: màu sắc và thể tích nước tiểu, cảm giác khát nước) không hiệu quả như các trường hợp khác và không nên chỉ căn cứ vào chúng để đánh giá. [3] Một số tình trạng làm suy giảm khả năng tinh thần và nhận thức, chẳng hạn như đột quỵ hoặc mất trí nhớ, cũng có thể làm giảm cảm giác khát. Mọi người cũng có thể chủ đích uống ít nước do không kiểm soát được hoặc khó đi vệ sinh. Ngoài những tình huống này, nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các vận động viên, người bị bệnh và trẻ sơ sinh có thể không có đủ cảm giác khát để đáp ứng nhu cầu chất lỏng của họ. [2] Ngay cả tình trạng mất nước nhẹ cũng có thể tạo ra các triệu chứng tiêu cực, vì vậy những người không thể dựa vào cơn khát hoặc các biện pháp thông thường khác có thể sử dụng các chiến lược khác. Ví dụ: cố gắng đổ đầy những chai nước sao cho đủ nhu cầu uống của mình và uống từ từ trong ngày. Hoặc uống một cốc nước lớn trong mỗi bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ. Các triệu chứng mất nước có thể xảy ra với lượng nước thiếu hụt ít nhất là 2%: · Mệt mỏi · Nhầm lẫn hoặc mất trí nhớ ngắn hạn · Thay đổi tâm trạng như tăng cáu kỉnh hoặc trầm cảm Mất nước có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh: · Nhiễm trùng đường tiết niệu · Sỏi thận · Sỏi mật · Táo bón Có nên uống nước kiềm không? Giống như hầu hết các trào lưu hiện nay, nước kiềm đã trở nên phổ biến nhờ sự ủng hộ của những người nổi tiếng với những tuyên bố và hứa hẹn từ giảm cân đến chữa ung thư. Lý thuyết đằng sau nước kiềm cũng giống như lý thuyết quảng cáo về lợi ích của việc ăn thực phẩm có tính kiềm, điều này được coi là đối trọng với những tác hại đối với sức khỏe do ăn thực phẩm tạo ra axit như thịt, đường và một số loại ngũ cốc. Từ thang điểm 0-14, số pH cao hơn có tính kiềm; độ pH thấp hơn có tính axit. Cơ thể có cơ chế điều chỉnh chặt chẽ mức độ pH trong máu ở mức khoảng 7,4 vì cao hơn hay thấp hơn đều có thể gây ra tác dụng phụ tiêu cực và thậm chí đe dọa đến tính mạng. Tuy nhiên, chỉ riêng chế độ ăn uống thì không thể gây ra những thái cực này; chúng thường xảy ra nhất với các tình trạng như tiểu đường được không kiểm soát, bệnh thận, bệnh phổi mãn tính hoặc lạm dụng rượu. Nước kiềm có độ pH cao hơn (khoảng 8-9) so với nước máy (khoảng 7), do hàm lượng khoáng chất hoặc muối cao hơn. Một số nguồn nước có thể có tính kiềm tự nhiên nếu nước hấp thụ khoáng chất khi đi qua đá. Tuy nhiên, hầu hết các nhãn hiệu nước kiềm thương mại đã được sản xuất bằng cách sử dụng máy ion hóa để tách các thành phần kiềm và lọc các thành phần axit, làm tăng độ pH. Một số người thêm một chất kiềm như baking soda vào nước thông thường. Hiện nay chưa có bằng chứng khoa học thuyết phục về lý thuyết axit-kiềm. Lý thuyết này cho rằng rằng ăn một lượng lớn thực phẩm nhất định có thể làm giảm độ pH của máu một chút, đặc biệt là khi không ăn thực phẩm hỗ trợ độ pH trong máu có tính kiềm cao hơn như trái cây, rau và các loại đậu. Các thử nghiệm lâm sàng có kiểm soát không chỉ được chế độ ăn uống đơn thuần có thể thay đổi đáng kể độ pH trong máu của những người khỏe mạnh. Hơn nữa, không thấy có mối liên hệ trực tiếp nào giữa pH máu trong phạm vi bình thường thấp và các bệnh mãn tính ở người. TÓM LẠI: Nếu ý tưởng về nước kiềm khuyến khích bạn uống nhiều hơn, thì hãy cứ làm đi! Nhưng có vẻ như uống nước lọc thông thường sẽ mang lại những lợi ích sức khỏe tương tự từ việc cung cấp đủ nước cho cơ thể - cải thiện năng lượng, tâm trạng và sức khỏe tiêu hóa. Liệu tôi có thể uống quá nhiều nước? Không có giới hạn cận trên cho lượng nước cơ thể có thể tiếp nhận. Nguyên nhân là cơ thể thường có khả năng bài tiết lượng nước thừa qua nước tiểu và mồ hôi. Tuy nhiên, một tình trạng gọi là ngộ độc nước có thể xảy (dù rất hiếm khi), trong đó một lượng lớn chất lỏng được uống trong một khoảng thời gian ngắn, nhanh hơn khả năng bài tiết của thận. Điều này dẫn đến một tình trạng nguy hiểm gọi là hạ natri máu. Nồng độ natri trong máu giảm xuống quá thấp do uống quá nhiều nước. Tổng lượng nước cơ thể dư thừa làm loãng nồng độ natri trong máu, có thể gây ra các triệu chứng như lú lẫn, buồn nôn, co giật và co thắt cơ. Hạ natri máu thường chỉ thấy ở những người bệnh có chức năng thận không bình thường hoặc trong điều kiện quá nóng hoặc tập thể dục vất vả kéo dài mà cơ thể không thể bài tiết lượng nước dư thừa. Những người rất năng động về thể chất như vận động viên ba môn phối hợp và vận động viên marathon có nguy cơ mắc tình trạng này vì họ có xu hướng uống một lượng lớn nước, đồng thời mất natri qua mồ hôi. Phụ nữ và trẻ em cũng dễ bị hạ natri máu hơn do kích thước cơ thể nhỏ hơn. Thêm hương vị cho nước Nước không đường, không calo. Đối với một số người đã quen uống nước ngọt, ban đầu nước có thể hơi nhạt nhẽo. Để tăng lượng nước tiêu thụ không cần hy sinh vị giác, hay làm tăng tổng lượng chất lỏng, hãy thử các loại đồ uống giải khát làm từ nước sau: Nước trái cây ngâm Thay vì mua nước ngọt, nước quả đắt tiền trong cửa hàng tạp hóa (lại đầy hóa chất có hại cho sức khỏe), bạn có thể dễ dàng tự làm ở nhà. Hãy thử thêm bất kỳ thứ nào sau đây vào ly hoặc bình nước lạnh: · Trái cây họ cam quýt thái lát hoặc vỏ (chanh, vôi, cam, bưởi) · Bạc hà tươi · Gừng tươi gọt vỏ, thái lát hoặc dưa chuột thái lát · Các loại dâu nghiền Nguồn: Hướng dẫn của Đại Học Harvard

Đây là một khám phá vĩ đại của những người cổ vũ Thực phẩm Chậm trên toàn thế giới: Chúng ta có được những dinh dưỡng tốt nhất khi kết nối trực tiếp với những người nuôi trồng ra thực phẩm mình ăn hàng ngày, cũng như kết nối với cả cộng đồng tiêu dùng bền vững. Nông sản mua tại các phiên chợ hữu cơ, ngay tại địa phương giúp bạn đảm bảo dinh dưỡng đủ đầy qua rất nhiều cách: Nông sản đang ở độ tươi nhất: Thông thường, nông sản bán ở chợ chỉ vừa mới được thu hoạch từ chiều hôm trước hoặc ngay sáng hôm đó. Chúng không bị mất chất do vận chuyển đường dài như nông sản bán ở nhiều siêu thị. Xác định được nông sản đúng mùa: Có mặt ở chợ và đặt câu hỏi với người bán sẽ giúp bạn xác định loại nông sản nào đang đúng mùa tự nhiên, đồng nghĩa với hàm lượng dinh dưỡng cao hơn. Nhận được dinh dưỡng tinh thần khi kết nối với cộng đồng: Khi bạn biết ai là người đã làm ra thực phẩm của mình, bạn sẽ có xu hướng gia tăng sự tin tưởng và lòng biết ơn trong mỗi bữa ăn. Đồng thời, thức ăn được chia sẻ hay các câu chuyện được kể xoay quanh chúng sẽ giúp bạn cảm nhận được mối kết nối sâu sắc của lựa chọn thực phẩm của mình. Bạn đang làm điều tốt đẹp cho cả hành tinh! Trong các phiên chợ truyền thống trước đây, nơi người bán cũng thường là người trồng, thì những điều này không quá khó. Giờ thì những tiện nghi hiện đại khiến cho việc chúng ta được ăn thức ăn ở khắp mọi nơi, đóng trong bao bì tiện lợi, thậm chí được giao đến tận nơi nên bạn chẳng cần phải đi đâu nữa. Bạn không cần phải có bất cứ cuộc giao tiếp nào nếu bạn không muốn. Nhưng tiện nghi có được với cái giá của đứt gãy kết nối, suy giảm dinh dưỡng, giá cả đắt đỏ, lãng phí nguyên liệu vận chuyển và vô số bao bì nilon bị thải ra môi trường. Chưa kể là đối với thực phẩm nhập khẩu, những người nông dân ở phía bên kia bán cầu cũng chỉ nhận được một % rất nhỏ trong tổng số tiền mà bạn trả. Những người quan tâm đến sức khoẻ và yêu thích cuộc sống chậm rãi thường thích quay trở về với hình thức xưa cũ ngày xưa: xách giỏ đi chợ nông sản tại địa phương và nói chuyện trực tiếp với người trồng. Đối với mình, việc đi Phiên chợ nông sản hữu cơ Đà Lạt là một dịp mình trông đợi mỗi tháng, không chỉ là để mua những nông sản tươi ngon, hữu cơ và đúng mùa, mà còn là dịp củng cố kết nối với cộng đồng ủng hộ nông nghiệp bền vững. Và đây là một chuyến đi chợ nông sản tiêu biểu đó: Mình sẽ đến chợ sớm, đi một vòng chào hỏi rối rít các nhà nông thân thiết cũng như những người bạn trong cộng đồng. Sau đó, mình sẽ lượn một vòng xem có những thứ nông sản nào đang đến mùa chín rộ nhất, ngắm nhìn, vuốt, hít hà và hỏi han mọi người về cách ăn những loại nông sản lạ ( Bạn có biết gạo có thể có màu hồng phấn? Hoa nghệ có thể ăn? Bí có thể có hình dáng của vịt và khủng long? Sẽ không hết bất ngờ về những thứ mới lạ!). Video: Phương trong một phiên chợ nông sản hữu cơ tại Đà Lạt ^^ Mình sẽ hỏi nông dân 1001 thứ: cách chọn rau củ tươi ngon, cách sơ chế, nấu và bảo quản như thế nào để đảm bảo được độ tươi ngon nhất. Mình không mua sắm theo danh sách có sẵn, mà đơn thuần là chọn với sự thích thú tò mò, thường là bỏ giỏ đủ sắc cầu vồng để mang về. À mà chưa về đâu. Thường thì mình cũng trông đợi được thưởng thức mấy chiếc bánh rau củ thơm ngon của một vài nhà làm tại địa phương, hay ngắm nghía bộ drap giường vải ghép tỉ mẩn do ai đó “làm vì đam mê" mang đến. Cũng có lúc nán lại là để trò chuyện thêm với những người bạn sống xanh, hay lắng nghe buổi chia sẻ của một khách mời…Mỗi lần về là một lần ngập tràn cảm hứng! Khi về mình dàn tất cả rau củ ra bếp để ngắm nghía, hít hà lần nữa. Sau đó, mình phân loại và ưu tiên nấu theo mức độ bảo quản của thực phẩm. Bông súp lơ xanh và các loại rau lá sẽ cần được nấu sớm hơn măng tây, bí đỏ, cà rốt cứng chắc. Với đa dạng màu sắc, hình dáng, hương vị đang được bày ra trong cùng một mặt phẳng…mình bắt đầu tưởng tượng trong đầu mọi tương tác có thể có của các nguyên liệu. Và tada! Hàng loạt món được lên danh sách chờ nấu một cách rất tự nhiên. Ừ, thi thoảng mình cũng tham khảo thêm trong sách nấu ăn hay các trang công thức nữa, nhưng chủ yếu là để gợi mở thôi. Còn việc có theo đúng những công thức đó không thì không hề quan trọng. Mình nấu với những gì có trong tay mà không nhất thiết phải mua thêm bất cứ một nguyên liệu nào khác. Nếu thiếu rau gia vị thì cứ ra vườn nhà - nơi trồng đủ loại gia vị để không phải chạy đi mua khi cần. Và không ít lần, những món ăn ngon nhất là một biến thể hoàn toàn thuần Việt cho một công thức nước ngoài. Ví dự như “sốt Pesto kiểu Việt" với hạt điều thay vì hạt thông, lá húng ta thay vì húng tây chẳng hạn. Sau khi nấu xong và bày thức ăn ra đĩa, mình sẽ dành một chút thời gian để nói lời tri ân quà tặng của Cha Trời Mẹ Đất, cũng như những người đã làm ra thực phẩm. Mình nhắm mắt lại và thấy từng khuôn mặt cụ thể của chính những anh em bè bạn hiện lên. Và mình biết, dinh dưỡng đã được tiếp nạp đủ đầy còn trước cả khi kịp nhấc đũa.

Bạn hỏi: "Chị ơi, em không thấy mình thực sự biết “lắng nghe cơ thể" là như thế nào. Dạo này em thấy sức khoẻ đi xuống quá và triệu chứng thì thất thường. Em không biết phải chú ý nó như thế nào nên dù biết nhiều cách, hào hứng tìm hiểu thông tin, nhưng sức khoẻ chưa thấy cải thiện lên được nhiều…" Nam Phương đáp: "Không cần phức tạp em ạ. Cách đơn giản nhất, do mình tự cảm nhận là những cách tốt nhất!" 1. Lắng nghe cơn thèm/chán ăn. Ví dụ cơ thể khi bị sốt có thể thèm các món có vitamin C hoặc các món rau thanh nhiệt một cách tự nhiên. Không tính các cơn thèm quá thường xuyên mang tính nghiện ngập hoặc lệ thuộc là được (ví dụ: sáng nào cũng thèm uống cafe và nếu không uống thì không làm gì được). 2. Quan sát hơi thở: Chỉ thuần túy quan sát hơi thở xem nó đang nông hay sâu, nhanh hay chậm, ngắn hay dài? Thường thì hơi thở nông, nhanh và ngắn là dấu hiệu của căng thẳng. Những người biết cách thư giãn thường sẽ dùng hơi thở để điều hoà tâm trạng bằng cách tác ý rằng bây giờ sẽ thở sâu hơn và chậm lại. Thi thoảng bắt gặp mình thở dài một cái cũng là dấu hiệu rằng mình đang cần giải toả các lo lắng, căng thẳng bên trong. 3. Tập hợp cảm thọ: Một loạt các cảm giác và “triệu chứng” đang có là gì? Chỗ nào khó ở nhất, tự nhiên tâm mình sẽ hướng về phía đó. Vậy cứ để như vậy, kết hợp hơi thở sâu trong chánh niệm để ôm ấp cảm xúc khó em nhé. Còn nếu em biết cách hình dung đến việc năng lượng chảy tới chữa trị vùng đau cũng tốt. Cái này phù hợp với những người đã thực hành thiền và có mức độ định tâm tương đối tốt, cộng với chút kiến thức sức khoẻ căn bản để hiểu tổng quan, không lâm vào tâm lý lo lắng và đối phó triệu chứng. 4. Để ý sắc diện: Tâm sẽ biểu hiện ra thân khá rõ, nên đơn thuần quan sát sự thay đổi nhan sắc, thần thái của mình hoặc chú ý đến lời nhận xét của người khác nếu nhiều người cùng phản hồi tương tự với em. Ví dụ: vàng da, mắt kém đi… nhiều khả năng do gan yếu. Nếu không chắc chắn em cứ đi khám. 5. Cảm nhận năng lượng: Khi không biết ăn uống đúng cách hoặc căng thẳng, hầu hết chúng ta đều có năng lượng khá thất thường như đầu giờ chiều hay lờ đờ mệt mỏi, hoặc hay mau đói. Nhưng mức độ thất thường quá mức là khi chúng ta thấy mình rơi vào các chứng rối loạn ăn uống, dễ ăn vô độ, ám ảnh với thức ăn hoặc mất luôn hứng thú ăn uống… Trên đây là 5 cách căn bản nhất ai cũng có thể “lắng nghe" - tức là bao gồm cảm nhận, quan sát chính mình chứ không phải nói “nghe” là chỉ dùng tai. Cơ thể mình y như một con người: đôi khi chỉ cần được lắng nghe, được chú ý đến là đã được chữa lành phần nào rồi. Còn cứ bị lờ đi hoài thì sẽ tổn thương, và lâu dần sẽ “gào khóc” thông qua các chứng bệnh. Nhưng chữ “lắng" đi trước chữ “nghe" em nhé. Chúc em đủ lắng yên để có thể nghe ra những gì cơ thể đang cố gắng nói cùng em.

Trở nên khỏe mạnh thực ra không phức tạp đến thế. Cơ thể chúng ta biết mình nên ăn gì. Chính bộ não đã đưa ra những quyết định sai lầm. (Nội dung từ cuốn sách Dinh dưỡng Tích hợp của tác giả Joshua Rosenthal - nhà sáng lập và giám đốc Viện Dinh dưỡng tổng hợp IIN, Hoa Kỳ - Đội ngũ Nam Phương chuyển ngữ và Việt hóa) Dinh dưỡng tích hợp Chúng ta đang sống trong thời đại của dinh dưỡng phổ thông và dinh dưỡng hiện đại. Để tôi giải thích. Dinh dưỡng phổ thông là loại thông tin chúng ta nhận được từ các tháp thực phẩm và những cơ quan chính phủ. Nó tương tự như chăm sóc sức khỏe phổ thông. Người ta dựa vào calories, đường bột , chất béo, đạm, những điều cần hạn chế, danh sách thực phẩm tốt và xấu theo chỉ dẫn của dinh dưỡng phổ thông. Lời khuyên như: “hãy chọn phần thịt nạc", “chuyển sang sữa ít béo" hoặc “ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt lên",... tới từ dinh dưỡng phổ thông. Rồi tới dinh dưỡng hiện đại, nơi chúng ta đạt được những khám phá mới mỗi ngày, công bố những lợi ích sức khỏe của một loại thực phẩm nhất định, hay cách nhanh nhất để tiếp thêm năng lượng trong tuần. Đây là cách tiếp cận kiểu “kê đơn", chào bán những công thức áp dụng hàng loạt, như ăn chế độ ít đường bột (low carb), đường bột dạng tiêu hoá chậm, ăn thô, ăn nhiều chất béo, hay tránh tất cả các chế phẩm từ động vật. Dinh dưỡng hiện đại tấn công chúng ta, từ những tấm bìa sặc sỡ của sách ăn kiêng tới những xu hướng ăn uống tràn ngập các trang mạng xã hội, đầy rẫy các ý kiến và hình ảnh bảo ta nên ăn gì. Cả dinh dưỡng phổ thông và dinh dưỡng hiện đại đều có chung thông điệp: Ăn uống lành mạnh. Nhưng chúng ta hoàn toàn mất kết nối với ý nghĩa thực sự của trạng thái “lành mạnh". Thanh năng lượng nên ăn vào bữa sáng hay bữa ăn vặt buổi chiều? Tôi có thể ăn yến mạch nếu dị ứng với gluten không? Bánh burger với thịt nuôi từ bò ăn cỏ, và rau xà lách là tốt cho tôi chứ, hay nên tránh xa tất cả các loại thịt? Chúng ta có quá nhiều câu hỏi về việc ăn gì, quá nhiều người cảm thấy họ đang liên tục phạm sai lầm, kể cả những người nghiên cứu về dinh dưỡng. “Nếu người ta còn tiếp tục bối rối không biết một chế độ ăn lành mạnh là gì, bạn có thể tiếp tục bán thêm những cuốn sách ăn kiêng mới. Nền văn hóa của chúng ta đang kiếm bộn tiền từ việc reo rắc những rối loạn, trong khi ngành công nghiệp thực phẩm đang khai các thông điệp của chuyên gia và biến chúng trở thành vô nghĩa" - phát biểu của ông David Katz, giám đốc sáng lập Trung Tâm nghiên cứu và phòng chống Yale-Griffin của đại học Yale. Cách đây không lâu con người đã tồn tại mà không cần đến phương tiện truyền thông hay chế độ ăn kiêng nơi các vị thầy bảo chúng ta phải ăn gì. Thay vào đó, họ dựa vào trực giác. Mọi người đơn giản là biết mình nên ăn gì và chuẩn bị bữa ăn ra sao. Họ không cần đến phòng gym để tập thể dục, họ đơn giản là vận động thường xuyên. Họ không có sự nghiệp phức tạp, họ đơn giản là làm việc. Họ không có sự diễn giải lý trí cho những nhu cầu cơ bản của con người. Loài người sống hài hòa với các mùa và những gì xung quanh mình một cách tự nhiên. Họ ăn thực phẩm địa phương, truyền thống, sẵn có và cung cấp cho họ đúng chất dinh dưỡng cần thiết để nuôi dưỡng đời sống của mình. Thế giới của dinh dưỡng phổ thông và dinh dưỡng hiện đại cực kỳ phức tạp. Dinh dưỡng là ngành duy nhất mà các nhà khoa học ở 2 trường phái có thể chứng minh 1 cách toàn diện về 2 giả thuyết hoàn toàn đối nghịch nhau. Giới khoa học nhất trí rằng tốc độ ánh sáng là 670 triệu dặm một giờ, trọng lực là một lực hấp dẫn giữa mọi vật chất, và nước được tạo thành từ hai phần hydro và một phần oxy. Vậy mà, bằng cách nào đó, 1 chuyên gia có thể chứng minh các chế phẩm từ sữa là nhân tố cần thiết cho chế độ ăn, trong khi 1 chuyên gia khác lại chỉ ra rằng bơ sữa cực kỳ bất lợi cho sức khỏe. Một chuyên gia này khẳng định thịt là thực phẩm thiết yếu cho con người còn vị chuyên gia kia nói rằng thịt vừa không cần thiết lại vừa kém lành mạnh với chế độ ăn của loài người!? Ngành công nghiệp xuất bản góp phần lớn đã định hình niềm tin của chúng ta về thực phẩm và sức khỏe. Thôi thúc kiếm tiền từ những cuốn sách bán chạy, chính họ là những người “khám phá” và quảng bá sự thật về dinh dưỡng, chứ không phải ngành y tế. Hãy suy nghĩ về điều đó. Bạn đã đọc cuốn “Ăn cái này, đừng ăn cái kia" chưa? Còn cuốn “Chế độ ăn trẻ em hay chế độ tiết thực?” Chế độ ăn Dukan đã từng nổi lên thành 1 hiện tượng tại Châu Âu. Ở Nhật Bản, một diễn viên đã tạo ra chế độ ăn Hơi Thở Dài (Long Breath Diet), trong đó bao gồm những bài tập thở hàng ngày để giảm cân. Tôi chắc rằng bạn có thể nghĩ ra ít nhất một vài thứ mà bạn đã thử nghiệm hoặc đã bị lôi cuốn. Những cuốn sách về chế độ ăn kiêng phổ biến không phải lúc nào cũng được xem xét kỹ lưỡng để xác định sự thật và bằng chứng khoa học về ăn uống lành mạnh. Chúng đơn giản được ra đời với mục tiêu trở thành những cuốn sách bán chạy. Chúng thu hút sự chú ý bằng cách gây sốc, giải trí và cung cấp các giải pháp mỳ ăn liền. Nhưng các giả thuyết về chế độ ăn trong những cuốn sách này thường không bền vững khi áp dụng trong thời gian dài, thậm chí có thể không lành mạnh. Khi một chế độ không còn hiệu quả, người đọc sẽ tìm tới cuốn sách ăn kiêng khác, cứ như vậy,..., tiếp tục đóng góp thêm cho ngành xuất bản. Trở lại năm 2001, cơn sốt chế độ ăn Atkins đã giáng mạnh xuống thị trường. Cuốn sách Atkins’ New Diet Revolution (Cuộc cách mạng mới trong chế độ ăn uống của Atkins) đã bán ra hơn 10 triệu bản, dù cuốn sách không đưa ra bằng chứng y khoa nào rằng chế độ ăn này hiệu quả. Trên thực tế, nó đã đi ngược lại với lời khuyên dinh dưỡng thông thường là ăn rau và tập thể dục nhiều hơn. Tôi không có ý phản đối những chế độ ăn này. Chế độ ăn Atkins là sự khởi đầu của nhận thức cộng đồng về chỉ số đường huyết của một số loại thực phẩm và những tác động bất lợi của đường bột tinh chế. Mỗi chế độ ăn uống mới có thể tiết lộ ra thêm một mảnh ghép trong câu đố về dinh dưỡng. Nhưng cuối cùng, chúng lại bị biến tướng để trở nên giật gân, hoặc tách biệt hoàn toàn khỏi bức tranh tổng thể. Dinh dưỡng vẫn là một lĩnh vực mới nổi theo nhiều nghĩa, và chúng ta chỉ mới bắt đầu tìm hiểu tất cả các khía cạnh của nó. Các chuyên gia đều đồng ý rằng chúng ta cần chế độ ăn uống đa dạng. Nhưng nhiều bất đồng xảy ra ở những vấn đề khác, như là nên uống bao nhiêu nước mỗi ngày, hay rau củ hữu cơ liệu có bổ dưỡng hơn rau không hữu cơ. Những giả thuyết này đều thiếu sót một phần rất lớn khi xét tới mục đích thực sự của dinh dưỡng: tính cá nhân. Hầu hết các sách dinh dưỡng đưa ra lời khuyên cho việc ăn gì mà không xét tới các tham chiếu về tuổi tác, thể chất, giới tính, văn hóa, lối sống, cân nặng. Hầu hết không làm rõ chế độ ăn họ đưa ra là cho người khỏe mạnh hay đang chống chọi với bệnh tật. Chúng ta cần lưu ý rằng mỗi người có một nhu cầu rất cụ thể cho sức khỏe của chính mình, và mọi người đều có thể được hưởng lợi khi cởi mở khám phá những cách ăn uống khác nhau. Để tránh những mớ hỗn độn vô nghĩa được định hướng bởi truyền thông, tôi tiếp cận dinh dưỡng ở một góc độ khác, mà tôi gọi đơn giản là Dinh dưỡng tích hợp. Một trong những nguyên tắc căn bản là nhận diện tính sinh học cá nhân của bạn. Không có cách ăn uống nào phù hợp với tất cả mọi người. Thực phẩm tốt nhất cho cơ thể, độ tuổi, và phong cách sống độc nhất của bạn, có thể khiến người khác tăng cân hoặc cảm thấy lờ đờ. Tương tự, không cách ăn uống nào sẽ phù hợp với bạn mãi mãi. Bạn có thể nhận ra mình đã ăn những thực phẩm khác nhau khi so sánh giữa những ngày làm việc 8 giờ và những ngày nghỉ ngơi đọc sách. Thực phẩm bạn ăn khi còn là một đứa trẻ có thể không còn phù hợp khi bạn lớn lên. Những gì bạn thèm vào mùa đông có thể hoàn toàn khác so với mùa hè. Một nguyên tắc lớn khác trong Dinh dưỡng tích hợp là Thực phẩm chủ đạo. Tất cả những gì chúng ta coi là dinh dưỡng hiện nay, đều chỉ là nguồn cung cấp năng lượng và nuôi dưỡng thứ yếu. Những gì bạn ăn chỉ là thực phẩm phụ so với tất cả những yếu tố khác nuôi dưỡng bạn - mối quan hệ, sự nghiệp, thực hành tâm linh và vận động thể chất. Tôi gọi những yếu tố đó là thực phẩm chủ đạo. Dinh dưỡng tích hợp cũng là cầu nối giữa dinh dưỡng và sự phát triển bản thân. Hai điều này luôn song hành, bạn không thể nhìn vào một khía cạnh mà không có khía cạnh còn lại. Con người thực sự mong muốn trở nên tốt hơn. Chúng ta khao khát sự phát triển. Nhưng chỉ một vài chuyên gia trong lĩnh vực phát triển bản thân chỉ ra tầm quan trọng của dinh dưỡng. Tương tự như vậy, dinh dưỡng phổ thông và dinh dưỡng hiện đại sẽ đơn giản là đưa cho bạn một danh sách thực phẩm nên ăn và không nên ăn, nhưng lời khuyên của họ sẽ chẳng hữu hiệu tới khi bạn bắt đầu phân định được điều gì trong cuộc sống đang ngăn cản mình lựa chọn những thứ lành mạnh. Hãy nhìn nó theo cách này: Một người mắc kẹt trong một mối quan hệ không lành mạnh có thể ăn tất cả bông cải xanh trên thế giới, nhưng nó sẽ chẳng thay đổi được mối quan hệ của họ. Mối quan hệ này sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe và hạnh phúc của họ. Tương tự, nếu sự nghiệp của bạn đối nghịch với những giá trị tinh thần mà bạn đang theo đuổi, bạn sẽ rất khó khăn để có được bước tiến lớn trong các vấn đề sức khỏe của mình. Nguồn năng lượng tiêu tốn cho một công việc kiệt quệ cuối cùng sẽ lấn át cả lợi ích từ thực phẩm lành mạnh. Trở nên khỏe mạnh thực ra không phức tạp đến thế. Cơ thể chúng ta biết mình nên ăn gì. Chính bộ não đã đưa ra những quyết định sai lầm. Có thể bạn đã nghe về một chế độ ăn kiêng về lý thuyết thì tuyệt vời, nhưng sau một tuần ứng dụng, bạn bắt đầu cảm thấy yếu ớt hoặc bị đầy hơi. Bạn không cần phải đọc sách dinh dưỡng để biết nên ăn gì. Thay vào đó, bạn có thể thúc đẩy một mối quan hệ sâu sắc với cơ thể mình, và một cách tự nhiên, cơ thể sẽ cho bạn biết những gì nó cần phải hoạt động ở mức tối ưu. Cách tiếp cận tích hợp này sẽ giúp bạn trau dồi khả năng ăn uống bằng trực giác, tin tưởng vào cơ thể — chứ không phải một cuốn sách, đầu bếp hay nghiên cứu nào đó — để hướng dẫn bạn những thực phẩm hỗ trợ tốt nhất cho phép cơ thể và tâm trí của mình hoạt động hết tiềm năng. Khi bạn học cách tin tưởng hơn vào trực giác về những gì mình nên ăn, bạn biết rằng trực giác cũng xứng đáng có được niềm tin của bạn vào tất cả những điều khác trong cuộc sống. Tính sinh học cá nhân Thức ăn của một người có thể là chất độc của người khác và đó là lý do tại sao các chế độ ăn kiêng theo mốt không có tác dụng về lâu dài. Năm 1956, Roger Williams xuất bản cuốn sách Tính sinh hóa cá nhân, khẳng định rằng tính cá nhân thấm vào từng bộ phận của cơ thể con người. Cuốn sách này đã giải thích sự khác biệt của từng cá nhân về giải phẫu, sự trao đổi chất, thành phần của chất lỏng cơ thể, và cấu trúc tế bào ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Williams đã viết: Mỗi người đều có những yêu cầu về dinh dưỡng mang tính cá nhân và được quyết định bởi gene di truyền. Giả thuyết này đã ảnh hưởng tới những người có tư duy độc lập trong thế giới dinh dưỡng, nhưng phần lớn vẫn bị ngó lơ bởi ngành y học chính thống. Hãy xem các chế độ ăn kiêng đã càn quét nước Mỹ, từ chế độ ăn nhiều đường bột trong những năm 70, đến ít chất béo trong những năm 80, đến protein cao và chất béo cao trong thế kỷ 21, tôi tự hỏi làm thế nào mà mỗi chuyên gia dinh dưỡng này có thể khẳng định chế độ ăn của họ phù hợp với tất cả mọi người. Chúng ta là những cá thể quá độc đáo để ăn cùng một loại thức ăn. Bạn có bao giờ để ý rằng đàn ông ăn rất khác với phụ nữ? Trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn đều có sở thích riêng. Nhân viên văn phòng ăn uống khác với những người lao động chân tay. Mọi người cũng ăn uống theo độ tuổi của mình, dù là 25, 55 hay 85 tuổi. Nghiên cứu khoa học đang bắt đầu bắt kịp khái niệm này. Trong một nghiên cứu năm 2008, các nhà khoa học phát hiện ra rằng đàn ông và phụ nữ thực sự ăn uống khác nhau. Khảo sát dân số của Mạng lưới giám sát tích cực dịch bệnh do thực phẩm (FoodNet) đã xem xét thói quen ăn uống của hơn 14.000 người Mỹ trưởng thành và nhận thấy rằng, nói chung, nam giới ăn nhiều thịt, còn phụ nữ có xu hướng ăn nhiều rau củ quả hơn. Qua nhiều năm, nhiều lần kiểm chứng, tôi nhận ra rằng, phụ nữ cố gắng lôi kéo người bạn đời nam giới của họ ăn giống như một người phụ nữ, nhiều rau củ quả hơn.Nhiều năm sau, họ tự hỏi, người đàn ông của tôi đâu? Bây giờ tôi biết rằng cả nam giới và phụ nữ đều thích nhiều loại thức ăn, nhưng thật là thú vị khi chúng ta nhìn sâu vào những sự khác biệt tinh tế này, phải không? Một nghiên cứu tháng 11 năm 2015 được công bố trên Tạp chí Cell cho thấy rằng các chỉ dẫn trong chế độ ăn uống phổ biến toàn cầu đơn giản là không hiệu quả. Các nhà nghiên cứu Israel muốn tìm hiểu loại thực phẩm nào khiến lượng đường trong máu của mọi người tăng đột biến, vì vậy họ đã đo lường phản ứng của 800 người trong suốt một tuần, thu thập dữ liệu từ nhiều hơn hơn 46.000 suất ăn. Họ nhận thấy rằng — thật bất ngờ — mỗi người có phản ứng khác nhau đối với các loại thực phẩm tương tự nhau. Trên thực tế, nhiều người trong nghiên cứu có phản ứng glucose thấp với kem — một loại thực phẩm chứa đường được cho là chắc chắn sẽ làm tăng mức đường huyết. Nghiên cứu này đánh bật những ý tưởng truyền thống về thực phẩm tốt và xấu và ý niệm rằng có bất kỳ chế độ ăn nào là phù hợp với tất cả mọi người. Một lần nữa, nó phụ thuộc vào những yếu tố cá nhân. Làm việc trong lĩnh vực này trong nhiều năm, tôi luôn khẳng định được tính đúng đắn của tính sinh học cá nhân. Từ tận trái tim mình, tôi có thể cảm thấy rằng không có một cách ăn nào có thể phù hợp cho tất cả mọi người, nhưng y học và khoa học không ngừng đi tìm viên đạn ma thuật — một cách ăn uống hoàn hảo sẽ giải quyết tất cả những vấn đề liên quan đến chế độ ăn uống của nhân loại. Nhưng con nước triều đang thay đổi. Một trong những hàng đầu xu hướng sức khỏe năm 2017? Cá nhân hóa. Đôi khi phải mất hàng triệu đô la tiền tài trợ và nhiều năm nghiên cứu của các nhà khoa học để chứng minh những gì chúng ta đã biết. Một trong những yếu tố chính hình thành tính sinh học cá nhân là từ tổ tiên của chúng ta. Nếu tổ tiên của bạn là người Nhật Bản, bạn có nhiều khả năng sẽ phát triển mạnh mẽ nhất khi ăn uống kiểu Nhật - nhiều lúa gạo, rong biển và cá. Nếu nguồn gốc của bạn là từ Ấn Độ, hệ tiêu hóa của bạn có lẽ sẽ ưa thích gạo basmati, đậu hầm và cà ri. Nếu nhiều thế hệ tổ tiên của bạn đến từ Scandinavia đã quen với việc ăn các thực phẩm từ sữa hàng ngày, điều tự nhiên là cơ thể bạn sẽ có thể hấp thụ sữa và những chế phẩm từ sữa. Lý thuyết này cũng áp dụng cho các loại thức ăn mà bạn khó tiêu hóa. Ví dụ, những cộng đồng châu Phi truyền thống có nguồn thức ăn dồi dào gồm đậu, ngũ cốc, protein động vật, khoai lang và rau xanh. Sữa không dễ dàng tiếp cận hoặc lưu trữ ở các vùng nóng và do đó, không phải là một phần của chế độ ăn uống truyền thống. Vì vậy, rất hợp lý khi rất nhiều người gốc Phi không dung nạp lactose. Mẹ tôi, bây giờ đã ngoài tám mươi tuổi, lớn lên ở Hungary, nơi sữa là một phần quan trọng của chế độ ăn uống hàng ngày. Bà uống sữa tươi nguyên còn ấm từ bò mẹ. Khi tôi lần đầu tiên tham gia vào ngành dinh dưỡng và sức khỏe, tôi đã từ chối sữa. Tôi nhận ra rằng không có loài nào khác tiêu thụ sữa một cách tự nhiên sau khi còn nhỏ và rằng sữa bò là thức ăn hoàn hảo để giúp một con bê con phát triển thành một con bò to và nặng nhưng sữa bò hoàn toàn không có chỗ trong chế độ ăn uống của người trưởng thành. Tôi đã ăn gạo lứt và rau, theo chế độ ăn thực dưỡng trong sách. Trong nhiều năm, tôi cảm thấy thực sự khỏe khi ngừng ăn các thực phẩm từ sữa. Tôi đã hết cảm lạnh vào mùa đông và không còn chảy nước mũi. Sau đó tôi đã đi chuyến đi đầu tiên tới Ấn Độ và thăm một số bác sĩ thực hành Ayurveda (ngành dưỡng sinh cổ truyền của Ấn Độ), tất cả những người đồng ý rằng tôi cần nhiều sữa hơn trong chế độ ăn uống của mình. Họ nói rằng tôi thiếu đi sự bình tĩnh, năng lượng nhẹ nhàng, nữ tính mà sữa dung chứa. Tôi nhớ mẹ tôi đã khỏe mạnh như thế nào và bà ấy đã uống bao nhiêu sữa khi lớn lên. Vì vậy, tôi dần buông bỏ thái độ cứng nhắc của mình và bắt đầu thử nghiệm với sữa, phô mai và sữa chua. Một số người không thể dung nạp bất kỳ loại sữa nào. Họ bị viêm, rối loạn tiêu hóa và dị ứng. Bởi tổ tiên của tôi tiêu thụ sữa một cách thường xuyên, nên tôi hưởng lợi khi ăn một lượng vừa phải các sản phẩm sữa chất lượng tốt trong chế độ ăn uống của mình. Bên trong cơ thể bạn là những vi khuẩn đóng một vai trò rất lớn trong việc giải mã bí ẩn về tính sinh học cá nhân của bạn. Ngày nay, các chính phủ và các tổ chức độc lập khắp thế giới đang tài trợ hàng triệu đô la cho nghiên cứu để hiểu về nó đầy đủ hơn. Tôi đang nói về hệ vi sinh vật, một bản ghi DNA được tạo thành từ hàng nghìn tỷ vi khuẩn sống trong ruột, da và khắp cơ thể bạn. Những vi sinh vật này đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng miễn dịch và tiêu hóa, nhưng chúng cũng là độc nhất với mỗi người. Sức khỏe của hệ vi sinh vật của bạn có thể ảnh hưởng đến nhiều yếu tố - ví dụ như khả năng hấp thụ năng lượng từ thực phẩm bạn ăn. Những vi khuẩn nhỏ xíu này có thể được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị bệnh trong tương lai, từ rối loạn tự miễn dịch đến ung thư. Một khía cạnh khác tính sinh học cá nhân là sự trao đổi chất, hay nói cách khác là tốc độ mà bạn chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Biết được tốc độ trao đổi chất cá nhân của bạn sẽ hữu ích khi đo lường lượng thức ăn mà hệ tiêu hóa của bạn có thể xử lý. Phụ thuộc vào tốc độ trao đổi chất của bạn, cơ thể có thể nhanh chóng chuyển đổi calo thành năng lượng, hoặc dự trữ lượng calo thừa. Bạn có thể hồi tưởng rằng, khi còn là một thiếu niên, bạn có thể đánh bay một chiếc bánh mì kẹp thịt, khoai tây chiên, sữa lắc và kem tất cả trong một bữa ăn mà không bị khó tiêu hoặc làm chiếc quần jeans chật cứng. Đó là bởi vì những người trẻ vẫn đang phát triển, có tốc độ trao đổi chất nhanh và đốt cháy calo nhanh hơn so với người lớn. Hãy nhớ rằng tốc độ trao đổi chất và độ nhạy cảm của bạn có thể thay đổi khi bạn già đi hoặc khi mức độ căng thẳng hoặc dinh dưỡng thay đổi trong chế độ ăn uống hay lối sống của bạn. Nếu tất cả điều này có vẻ quá khó hiểu và phức tạp, đừng lo lắng. Chỉ cần quan sát cách cơ thể phản ứng với thức ăn bạn cung cấp cho nó. Mọi người đều khác nhau, và làm quen với cơ thể của chính mình là bước đầu tiên cần thiết để khám phá cách giữ gìn sức khỏe. Giả thuyết về trao đổi chất chứng minh rằng không có một chế độ ăn kiêng nào phù hợp với tất cả chúng ta. Bạn có thể biết những người có thể ăn đường bột đã qua chế biến, chẳng hạn như bánh mì và mì ống, và vẫn rất gầy, trong khi bạn sẽ tăng cân với chế độ ăn như vậy. Không phải vì đường bột là “xấu xa” hoặc cơ thể của bạn không được khỏe mạnh; nó chỉ cho thấy rằng tất cả mọi người chuyển hóa các loại thực phẩm này theo cách khác nhau. Bạn có thể phù hợp hơn với chế độ giàu protein, nhiều rau củ tươi và ngũ cốc nguyên hạt. Biết những loại thực phẩm bạn trao đổi chất tốt nhất sẽ giúp bạn lựa chọn được đồ ăn khiến mình cảm thấy dễ chịu và hỗ trợ cho cơ thể của riêng mình. Khẩu vị và sở thích cá nhân của chúng ta, hình dạng và kích thước cơ thể, vi khuẩn đường ruột, tốc độ trao đổi chất và nguồn gốc di truyền ảnh hưởng đến loại thực phẩm nào sẽ nuôi dưỡng chúng ta hoặc không. Vì vậy, khi các chuyên gia nói "cà chua tốt cho bạn" hoặc "thịt đỏ không tốt cho sức khỏe”,... đó là những tuyên bố quá tổng quát. Thức ăn của một người có thể là chất độc của người khác và đó là lý do tại sao các chế độ ăn kiêng theo mốt không có tác dụng về lâu dài. Chúng không dựa trên thực tế rằng tất cả chúng ta có nhu cầu ăn uống khác nhau. Đôi khi phải mất hàng triệu đô la tiền tài trợ và nhiều năm nghiên cứu của các nhà khoa học để chứng minh những gì chúng ta đã biết. Tôi chắc chắn rằng khoa học sẽ sớm khám phá ra rằng nhu cầu ăn uống dựa trên tính sinh học cá nhân. Lắng nghe Phương đọc và bình luận về Nguyên tắc Tính sinh học cá nhân tại podcast:

Kinh ngạc và thú vị. Đó là những gì mình cảm nhận được từ bài viết hướng dẫn mà mình đồng tác giả với chatGPT của OpenAI và Translate của Google. Quy trình đồng sáng tạo của tụi mình và một số cảm nhận của mình về "bạn ý" sẽ được ghi phía bên dưới nội dung bài viết nếu bạn quan tâm. Trong bài viết, mình sẽ giúp bạn tạm phân biệt bằng cách sử dụng: Chữ màu đen: các thông tin đưa ra bởi AI Chữ màu xanh: bổ sung hoặc chỉnh sửa của mình Bạn có thể click vào mục lớn bạn quan tâm để được đưa ngay đến nội dung đó thay vì phải lướt xuống hơi dài. I. Ba ý tưởng bữa sáng siêu bổ cho người ăn chay (vegetarian) và thuần chay (vegan) II.Các lưu ý dinh dưỡng để đảm bảo ăn chay đủ chất III.Quy trình làm việc với AI và cảm nhận I. Ba ý tưởng bữa sáng siêu bổ cho người ăn chay (vegetarian) và thuần chay (vegan) Dành cho người ăn chay, có sử dụng sản phẩm động vật (vegetarian) Dưới đây là 3 ý tưởng bữa sáng dành cho hai người ăn chay với các nguyên liệu phổ biến ở thị trường châu Á, chế biến nhanh và dễ dàng, giàu chất xơ và protein, kèm theo thông tin dinh dưỡng: 1.Trứng tráng chay: Thành phần: 4 quả trứng 1/4 chén ớt chuông thái hạt lựu 1/4 chén hành tây thái hạt lựu 1/4 chén cà chua thái hạt lựu 1/4 chén nấm thái hạt lựu Muối và hạt tiêu cho vừa ăn Bình xịt nấu ăn hoặc dầu Mùi tây tươi để trang trí (tùy chọn) Hướng dẫn: Trong một bát lớn, đánh trứng, muối và hạt tiêu. Trong chảo chống dính trên lửa vừa, xịt hoặc quét dầu. Thêm rau thái hạt lựu vào chảo và nấu cho đến khi hơi mềm. Đổ trứng vào chảo, khuấy nhẹ và đun trong khoảng 2-3 phút. Cuộn món trứng tráng làm đôi và nấu thêm 2-3 phút nữa hoặc cho đến khi chín. Ăn nóng với mùi tây tươi nếu muốn. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần): Calo: 220 Chất béo: 16g Chất đạm: 14g Carbohydrate: 6g Chất xơ: 2g Tip: Nếu muốn có thêm calo và chắc bụng, bạn có thể sử dụng món trứng kèm với 2 lát bánh mì nguyên hạt 2.Bánh mì nướng bơ với trứng chần: Thành phần: 2 lát bánh mì nguyên hạt 1 quả bơ chín, nghiền Muối và hạt tiêu cho vừa ăn 2 quả trứng Giấm Mùi tây tươi để trang trí (tùy chọn) Hướng dẫn: Nướng những lát bánh mì ngũ cốc nguyên hạt. Phết bơ nghiền lên bánh mì nướng và rắc muối và tiêu. Đổ nước vào một cái chảo vừa và đun sôi. Thêm giấm vào nước sôi và giảm nhiệt xuống thấp. Đập trứng vào nước và nấu trong 3-4 phút hoặc cho đến khi chín. Dùng thìa có rãnh để vớt trứng ra khỏi nước và đặt lên trên bánh mì nướng bơ. Ăn nóng với mùi tây tươi nếu muốn. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần): Calo: 330 Chất béo: 20g Chất đạm: 16g Carbohydrate: 25g Chất xơ: 9g 3.Sinh tố bơ đậu phộng và chuối: Thành phần: 1 quả chuối vừa 1/2 cốc sữa hạnh nhân không đường 1/2 chén sữa chua Hy Lạp 1 muỗng canh bơ đậu phộng 1 muỗng cà phê mật ong (tùy chọn) Hướng dẫn: Trộn tất cả các thành phần trong máy xay cho đến khi mịn. Phục vụ ngay lập tức hoặc lưu trữ trong tủ lạnh cho lần sau. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần): Calo: 300 Chất béo: 15g Chất đạm: 17g Carbohydrate: 30g Chất xơ: 4g Dành cho người ăn thuần chay, không sử dụng sản phẩm động vật (vegan): Đây là ba ý tưởng bữa sáng thuần chay nhanh chóng và dễ chuẩn bị với các nguyên liệu thường thấy ở các thị trường châu Á, giàu chất xơ và protein: 1.Đậu hũ xào chay: Thành phần: 200g đậu hũ cứng 1/2 quả ớt chuông, thái hạt lựu 1/2 củ hành tây, thái hạt lựu 1 quả cà chua, thái hạt lựu 1 muỗng canh dầu ô liu Muối và hạt tiêu cho vừa ăn 1 muỗng canh men dinh dưỡng (không bắt buộc) Hướng dẫn: Đảo đậu phụ cho vụn ra trong chảo trên lửa vừa. Thêm ớt chuông thái hạt lựu, hành tây và cà chua vào chảo. Nấu trong 5-7 phút hoặc cho đến khi rau mềm. Rưới dầu ô liu lên rau và đậu phụ, nêm muối và tiêu. Rắc men dinh dưỡng lên trên (không bắt buộc). Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần, khoảng 250g): Calo: 196 Chất béo: 14g Carbohydrate: 9g Chất xơ: 3g Chất đạm: 14g 2.Yến mạch nấu với chuối bơ và đậu phộng: Thành phần: 1/2 chén yến mạch cán mỏng 1 ly sữa hạnh nhân 1 quả chuối nghiền 1 muỗng canh bơ đậu phộng 1 thìa mật ong (không bắt buộc) 1 muỗng cà phê quế Hướng dẫn: Nấu yến mạch và sữa hạnh nhân trong nồi trên lửa vừa cho đến khi hỗn hợp đặc lại. Khuấy chuối nghiền, bơ đậu phộng, mật ong (tùy chọn) và quế. Nấu thêm một phút hoặc cho đến khi nóng qua. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần, khoảng 250g): Calo: 284 Chất béo: 12g Tinh bột: 43g Chất xơ: 6g Chất đạm: 8g 3.Bánh mì nướng đậu gà và bơ: Thành phần: 2 lát bánh mì nguyên hạt 1 quả bơ nghiền 1/2 lon đậu gà, để ráo nước và nghiền nhuyễn Muối và hạt tiêu cho vừa ăn 1 thìa nước cốt chanh 1 muỗng cà phê dầu ô liu Hướng dẫn: Nướng các lát bánh mì. Trong một bát nhỏ, nghiền bơ và đậu gà với nhau. Nêm muối, hạt tiêu, nước cốt chanh và dầu ô liu. Phết hỗn hợp bơ và gà lên trên bánh mì nướng. Thông tin dinh dưỡng (mỗi khẩu phần, khoảng 200g): Calo: 435 Chất béo: 26g Tinh bột: 44g Chất xơ: 14g Chất đạm: 14g Lưu ý về các món liên quan đến đậu và ngũ cốc nguyên hạt: Các bạn cần ngâm đậu trước từ tối hôm trước , hoặc ngâm và nấu chín từ từ trong nồi nấu chậm qua đêm. Không nên bỏ qua khâu ngâm vì ngâm không chỉ có công dụng cho đậu mềm, mà còn là khâu quan trọng để "mở khoá dưỡng chất" giúp hấp thu được dưỡng chất trong đậu và các ngũ cốc nguyên hạt (như gạo lứt) II.Các lưu ý dinh dưỡng để đảm bảo ăn chay đủ chất Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng và bổ dưỡng là điều quan trọng đối với mọi người, nhưng đặc biệt đối với những người ăn chay, những người có thể có ít lựa chọn thực phẩm hơn. Tuy nhiên, với việc lập kế hoạch cẩn thận và lựa chọn nhiều loại thực phẩm, bạn có thể đạt được một chế độ ăn uống đầy đủ, đáp ứng tất cả các nhu cầu dinh dưỡng của mình. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các chất dinh dưỡng quan trọng cần tập trung vào và cách kết hợp chúng vào kế hoạch bữa ăn hàng ngày của bạn. 1. Chất đạm Chất đạm (Protein) là một chất dinh dưỡng thiết yếu cần thiết cho sự phát triển, sửa chữa và duy trì các tế bào và mô của cơ thể chúng ta. Đối với những người ăn chay, các nguồn đạm tốt bao gồm trứng, các sản phẩm từ sữa, các sản phẩm từ đậu nành, các loại đậu, quả hạch và hạt.
Để tối ưu hóa lượng protein, hãy cố gắng bao gồm ít nhất một khẩu phần những thực phẩm này trong mỗi bữa ăn. Ví dụ, bạn có thể ăn trứng vào bữa sáng, một ly sữa vào bữa trưa và một suất đậu phụ hoặc tempeh cho bữa tối.
Các nguồn dành cho người ăn thuần chay (vegan) bao gồm các loại đậu, đậu lăng, đậu phụ, tempeh, seitan, quả hạch và hạt. Điều quan trọng là bao gồm nhiều nguồn protein khác nhau trong chế độ ăn uống của bạn để đảm bảo cung cấp đủ tất cả các axit amin thiết yếu, các khối xây dựng nên protein. 2. Canxi Canxi rất quan trọng để xây dựng và duy trì xương chắc khỏe, cũng như duy trì răng, tim, cơ và dây thần kinh khỏe mạnh. Các nguồn cung cấp canxi tốt cho người ăn chay bao gồm các sản phẩm từ sữa như sữa, pho mát và sữa chua, cũng như các loại rau lá xanh như cải xoăn và bông cải xanh. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu canxi của mình chỉ từ các nguồn thực phẩm, hãy cân nhắc việc bổ sung canxi.
Các nguồn cung cấp canxi cho người ăn thuần chay bao gồm sữa và sữa chua có nguồn gốc từ thực vật, rau lá xanh, đậu phụ, hạnh nhân và hạt vừng.
Tip: Một yếu tố khác không liên quan đến thực phẩm để đảm bảo canxi cho cơ thể là phơi nắng ít nhất 30p/ngày. Vitamin D rất cần thiết để tối ưu khả năng hấp thu canxi (1) 3. Sắt Sắt là một khoáng chất quan trọng cần thiết cho việc sản xuất huyết sắc tố, một loại protein trong các tế bào hồng cầu mang oxy đến các tế bào của chúng ta. Các nguồn cung cấp sắt cho người ăn chay bao gồm đậu, đậu lăng, đậu phụ, rau bina và ngũ cốc nguyên hạt. Để tối ưu hóa sự hấp thụ sắt, tốt nhất là kết hợp thực phẩm giàu chất sắt với các nguồn vitamin C, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt hoặc ớt chuông, vì vitamin C có thể giúp cải thiện sự hấp thụ sắt. 4. Axit béo omega-3 Axit béo omega-3 là chất béo thiết yếu quan trọng đối với sức khỏe của tim, chức năng não và tình trạng viêm tổng thể. Các nguồn axit béo omega-3 dành cho người ăn chay bao gồm hạt lanh, hạt chia, quả óc chó và các sản phẩm từ đậu nành. Để kết hợp những thực phẩm này vào chế độ ăn uống của bạn, hãy cân nhắc thêm một thìa hạt lanh xay vào sữa chua hoặc sinh tố của bạn, hoặc dùng một khẩu phần sữa đậu nành với ngũ cốc của bạn.
Tip: Để tiện lợi và tiết kiệm chi phí, bạn nên mua các loại hạt như chia, lanh, óc chó v.v...dưới dạng thô không qua chế biến, tẩm gia vị và mua bịch to thay vì mua lẻ (gom đơn cùng bạn bè để có giá tốt). Sau đó, nên ngâm các loại hạt trong vài tiếng đồng hồ và phơi khô dưới nắng để đảm bảo hấp thu dưỡng chất một cách tốt nhất. Sau đó, cho dễ bảo quản thì nên chia thành nhiều hộp/bịch nhỏ với gói hút ẩm, dùng đến đâu lấy ra đến đó. 5. Vitamin B12 Vitamin B12 rất quan trọng để duy trì các tế bào thần kinh khỏe mạnh và tạo DNA. Tuy nhiên, nó không phổ biến rộng rãi trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật, khiến nó trở thành chất dinh dưỡng thường bị thiếu hụt ở những người ăn chay. Để đảm bảo ăn đủ lượng, hãy cân nhắc dùng thực phẩm bổ sung B12 hoặc ăn thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng, chẳng hạn như sữa hoặc ngũ cốc ăn sáng có nguồn gốc thực vật được bổ sung vi chất dinh dưỡng (fortified plant-based). Một số lựa chọn khác là sử dụng viên bổ sung B12, nấm men dinh dưỡng (nutritional yeast) và tảo xoắn (spirulina) với lượng đều đặn và vừa phải. Tóm lại, bằng cách bao gồm nhiều nguồn protein, thực phẩm giàu canxi, thực phẩm giàu chất sắt, axit béo omega-3 và vitamin B12, những người ăn chay có thể đảm bảo rằng họ nhận được tất cả các chất dinh dưỡng cần thiết để có sức khỏe tối ưu. Với việc lập kế hoạch bữa ăn cẩn thận, bạn có thể thưởng thức một chế độ ăn uống đầy đủ đáp ứng tất cả các nhu cầu dinh dưỡng của mình. III. Quy trình làm việc với AI và cảm nhận Các nguồn tham khảo: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15585788/ Craig WJ. Nutrition concerns and health effects of vegetarian diets. Nutrients. 2013 Jul;5(7):1417-35. doi: 10.3390/nu5071417. Dwyer JT. Health aspects of vegetarian diets. Public Health Nutr. 1988;1(2):61-70. Messina M. Vegetarian diets and the incidence of cancer in a low-risk population. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2001 Nov;10(11):1052-61. Như các bạn đã thấy nhanh thông qua việc đánh mã màu nói trên, mình đã yêu cầu ChatGPT của OpenAI (còn được gọi là "bạn ý" trong bài này) viết bài hướng dẫn. Quy trình sơ bộ như sau: Mình yêu cầu ChatGPT tạo hướng dẫn về việc làm thế nào để tối ưu lợi ích dinh dưỡng cho người ăn chay, với thông tin trích dẫn từ các nguồn uy tín, được kiểm tra chéo (peer-reviewed scientific studies), và 3 ý tưởng bữa sáng cho người ăn chay. Sau đó, AI tạo ra hướng dẫn chung về mặt dinh dưỡng và các công thức bữa sáng mẫu. Bạn ấy đảm bảo là: " Để đảm bảo thông tin chính xác và đáng tin cậy, tôi sẽ tham khảo các nguồn đáng tin cậy như tạp chí học thuật, trang web y tế và cơ quan y tế chính phủ. Tôi cũng sẽ cung cấp các trích dẫn phù hợp cho các nghiên cứu mà tôi sử dụng, công nhận các tác giả gốc và giúp những người khác dễ dàng xác minh thông tin."Vui lòng chỉ định chủ đề sức khỏe mà bạn muốn tôi viết, và tôi sẽ sẵn lòng cung cấp một bài viết được nghiên cứu kỹ lưỡng cho bạn. Mình phản hồi lại về những thông tin chưa hoàn toàn chính xác, hoặc bổ sung thêm các yêu cầu chi tiết hơn như: thuần chay thay vì chay, nguyên liệu dễ tìm ở chợ châu Á, có thể dễ dàng chuẩn bị nhanh trong vòng 30p đổ lại, các nguyên liệu thay thế , tăng xơ giảm đường bột v.v... Dựa trên yêu cầu bổ sung, ChatGPT sẽ chỉnh sửa. Một số yêu cầu chưa thực hiện được do hạn chế tạm thời ở hiện tại: chưa thể cung cấp ảnh minh hoạ, tính toán dinh dưỡng vi lượng (ở trên là thông tin dinh dưỡng đa lượng), dịch Việt từ hướng dẫn tiếng Anh v.v... Tuy nhiên, bạn ý khá cẩn trọng và chu đáo khi có những khuyến nghị như: Hãy coi những bữa ăn nói trên là đề xuất. Bạn vẫn cần hỏi ý kiến bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng trước khi có những thay đổi đột ngột trong chế độ ăn (rất đúng) Để kịp xử lý các vấn đề phát sinh, nên dành thêm chút thời gian so với thời gian dự kiến ban đầu. (quá đúng) Sau đó, do hai đứa mình nói bằng tiếng Anh với nhau nên mình làm nốt các bước tiếp theo:
Mang sang Google Translate để lấy bản dịch nhanh
Xem lại, chỉnh sửa lỗi dịch Thêm bảng Chuyển đổi định lượng, các tips nấu nướng Trình bày lên website và các bước liên quan khác như chèn ảnh minh hoạ, hyperlinks, thêm nguồn tham khảo v.v... Sau đó, do phởn mà mình còn yêu cầu bạn ấy làm một bài thơ về nỗi khổ của người ăn chay trường trước cám dỗ cuộc sống =)) Rất hay ✌ CẢM NHẬN CHUNG: Thật sự rất thú vị, như được trò chuyện với một người bạn vừa thông minh, chuyên nghiệp, lại rất khiêm tốn nữa. Ở thời điểm mình viết bài này, do công nghệ này chưa được thử nghiệm tại thị trường Việt Nam nên khâu khiến mất thời gian nhất chủ yếu vẫn là chỉnh sửa ngôn ngữ và địa phương hoá.
Sự thông minh và tiến bộ của AI khiến mình có động lực hoàn thiện bản thân, đồng thời chiêm nghiệm thêm về những vấn đề sâu xa khác mà chắc sẽ sớm chia sẻ với các bạn (mình + ChatGpt+ Google Translate)
Nếu bạn quan tâm đến việc học kiến thức bài bản về chủ đề Ăn chay đủ chất, bạn có thể tham khảo thông tin và cân nhắc đăng ký ở đây:

Đầu năm, một giáo viên yoga nói rằng “Trong hai năm qua, tôi chưa từng thấy một ai mà ít nhiều không có một thời kỳ bị chệch khỏi trọng tâm (nội tại) của chính mình…”. Và cô lý giải rằng đó là lý do tại sao cô tạo ra một chuỗi thử thách tập Yoga đầu năm với chủ đề là quay về với tâm điểm bên trong. Nhận xét này ít nhất là đúng với mình vào thời điểm hai tháng cuối năm. Khi tưởng như bản thân sắp đi qua mấy năm đại dịch với khỏe mạnh và bình an thì trong vòng hai tháng cuối năm, hai cơn ốm liên tiếp liên tục ném mình ra khỏi điểm cân bằng. Trong đó, kéo dài nhất là tình trạng bị nhiễm lạnh sâu dẫn đến co thắt cơ cổ, theo sau là những cơn đau thốn ở đầu, vai, gáy và sự kiệt quệ kéo dài trong nhiều tuần liền. Những lúc yếu mệt nhất, mình thấy mình ngã xuống nằm dưới sàn nhà vệ sinh mất một lúc mới có thể ngồi dậy, hay đau đớn đến toé nước mắt khi chuyên gia bấm huyệt sờ vào bất kỳ chỗ nào trên người. Những lúc như vậy, mình đã phải vận dụng tất cả nghị lực và chánh niệm có thể gom lại được để có thể thấy mình đau nhưng không khổ. May mắn là kinh nghiệm của nghề health coach đã giúp mình có đủ phương tiện chữa trị tự nhiên, sự trợ giúp từ các nhà chữa trị và sự giúp đỡ của nhiều anh em bạn bè khác. Kinh nghiệm thiền tập cũng đã giúp mình duy trì được tâm quan sát và tình yêu thương với bản thân trong những lúc mệt mỏi. Mình đã rất kiên nhẫn và chú tâm lắng nghe nhu cầu của cơ thể trong giai đoạn này. Tuy nhiên câu chuyện không chỉ nằm ở một bất ổn thế chất. Cùng trong khoảng thời điểm này, nhiều chuyện bất như ý cũng diễn ra như sự trì hoãn của một dự án quan trọng, chia tay một mối quan hệ, và sự tái sang chấn tổn thương thời thơ ấu. Tất cả khiến mình phải trải qua nhiều cơn bão cảm xúc, và đã buộc mình lùi lại để quan sát và suy ngẫm rất nhiều. Nhưng đỉnh điểm chưa hết ở đó: mình đã nhận được một số chỉ dấu về mặt tâm linh, đưa mình đến một cuộc giải phẫu thân-tâm ráo riết từng ngày…Một trong những bài thiền mình tự thiết kế và thực hành để giải phóng cảm xúc là bài Mũi tên thứ hai. Quan sát cả quá trình, mình thấy dường như tất cả những vấn đề tồn đọng trong suốt gần 30 năm qua đang được dồn lại và thúc đẩy mình phải “vượt sát hạch” trước khi bước sang một thời kỳ mới. Mình thấy tất cả các nhân duyên - dù thuận lợi hay khó khăn ở bên ngoài - về bản chất đều giúp mình dấn thân sâu vào một cuộc phiêu lưu nội tâm. Dưới ngôn từ của một số người bạn khi nghe kể lại là: “một lần thay máu”, “phượng hoàng bay lên từ tro tàn”, và “đánh thức con mắt thứ 3”. Ngày cuối cùng của năm, một người chị thân thiết đã gửi lại cho mình những dòng viết: “Các biến cố sức khoẻ là cơ hội để thức tỉnh tâm linh và sáng tạo nên một cuộc đời mới, phù hợp hơn với hành trình tiến hoá của bản thân”. - Trích sách Chầm chậm mà sống, tác giả Nam Phương🥰. Bạn có thể tưởng tượng đến cảm giác bất ngờ, thú vị khi có ai đó trích sách của chính mình viết và gửi lại cho mình vào đúng thời điểm mà mình cần hay không? (Sách chưa ra mắt, những dòng trên là từ đoạn trích mình mời một số người đọc thử trong thời gian đầu). Đúng vậy. Cảm ơn bệnh tật nhé! Trên Facebook, mình đã chia sẻ một số lát cắt trên Hành trình chữa lành của mình: Quan hệ nhân-quả giữa Thân-Tâm Bệnh tật đã khai sinh nhiều người thầy của thế gian Khi mình ốm Trong hành trình đầy thử thách này, mình biết rằng mình đã vượt được một số “quái vật bóng đêm” trong nội tâm và nhặt được một số viên ngọc quý. Cầm những viên ngọc này trong tay, mình đang lần tìm trở về thế giới cũ và mong muốn dần dần chia sẻ lại cho cộng đồng. Trước hết, chia sẻ đầu tiên sẽ một tổng kết sơ bộ về năm 2022 thông qua 3 điểm: Những kỹ năng được phát triển và cải tiến Những kết nối được hình thành và tô đậm Những phẩm chất được vun bồi và mở mang Những điểm này chủ yếu được nói đến dưới góc nhìn phát triển bản thân, như một trọng tâm mà từ đó sẽ toả ra khắp các khía cạnh khác trong cuộc sống. Nếu bạn thích nghe hơn đọc thì có thể nghe Podcast tổng kết tại Anchor | Spotify | Apple Podcast 1. Những kỹ năng được phát triển và cải tiến Trong thời kỳ đại dịch, những người đã quen làm việc tại nhà và “tự làm sếp” của bản thân như mình dễ thích nghi hơn. Thế nhưng nếu như trước đây mình có cả dịch vụ làm việc trực tiếp offline lẫn các dịch vụ online, thì hai năm vừa qua công việc gần như làm online 100%. Một số kỹ năng mà mình đã cải tiến liên tục bao gồm: Thảnh thơi hơn khi duy trì nội dung đa kênh: facebook, youtube, podcasts, email…với sự kết hợp của 1-2 đồng sự khác trong team. Mình giảm hẳn tính cầu toàn từng có, thay vì mong muốn chỉn chu với quá nhiều bản nháp thì nay mình làm mọi thứ nhanh gọn và đặt trọng tâm hơn vào tần suất đều đặn nhưng vẫn đảm bảo được nét riêng là giàu cảm xúc, “có chất thơ" và những câu chuyện chân thật. Đến nửa cuối năm 2022, hầu hết các kênh đều đặn gia tăng lượng khán-thính giả, nhận được nhiều feedbacks tích cực và đứng ở các vị trí xếp hạng tốt. Hai nền tảng chính liên tục báo cho mình nhiều phản hồi tích cực: như top 1% “Rising creator" của Facebook, hay top 5% podcast được chia sẻ nhiều nhất trên toàn cầu. Vượt thử thách “hoàn thành sách trong vòng 6 tháng”: Cuốn sách đầu tay mang tên Chầm Chậm Mà Sống đã được hoàn thành với độ tập trung cao từ tháng 07-12/2023 này. Mình rất mong chờ đến khi ra mắt sách vào tháng 03/2023. Thiết kế lớp học trực tuyến và giảng dạy sáng tạo: Nhiều tâm sức đã được đưa vào để các lớp học trực tuyến ngày càng trở nên hào hứng, dễ tiếp cận và ứng dụng hơn. Một số thế mạnh riêng đã được tận dụng trong các bài học: làm thơ, thiết kế slide học, hướng dẫn thiền-thở, điều phối các vòng tròn chia sẻ…Sau 4 lớp Thân Khoẻ Tâm An và 1 lớp Dinh dưỡng Tỉnh thức, mình đã nhận được hàng trăm câu chuyện chuyển hoá sau khi học viên ứng dụng kiến thức vào đời sống. Phụng sự cộng đồng thông qua các kỳ Vòng tròn: Trước khi được tham gia lớp học chính thức về phương pháp Vòng tròn (The circle way), mình đã duy trì các Vòng tròn thiền tập tại Đà Lạt được hơn 3 năm. Đến khi được học bài bản hơn, mình tiếp tục thực hành ráo riết với rất nhiều vòng tròn tại Đà Lạt lẫn trực tuyến dành cho học viên. Đối với mình, đây là một phương pháp đơn giản mà mang lại niềm vui rất lớn! Mình đã luôn cho mình những khoảng thời gian dừng nghỉ giữa các lớp học và dự án, và trong lúc đó thì chiêm nghiệm về những điều mình thực sự muốn. Vì vậy, có những mục tiêu đã nhắm đến nhưng sau đó điều hướng lại để phản ánh điều mà trái tim mình khao khát. Ví dụ: mình từng đặt mục tiêu thiết lập dòng thu nhập thụ động bằng cách tạo ra các lớp học thông qua videos thu sẵn, thế nhưng mình cảm thấy muốn theo sát động viên trên hành trình của học viên, trao năng lượng tốt nhất khi học trực tiếp, giúp họ kết nối chặt hơn với bạn học, hỗ trợ thực hành ở các thời điểm ngay sau kết thúc khoá…Tất cả những điều đó rất khó làm được nếu như mình chỉ thiết lập một nền tảng học tự động. Cuối cùng, mình đã bỏ mục tiêu ban đầu và thay vào đó bằng cách tiếp cận mà khiến mình cảm thấy bản thân đã đóng góp trọn vẹn nhất. 2.Những kết nối được hình thành và tô đậm Nếu như có một khía cạnh mà mình cảm thấy luôn thành công thông qua công việc của mình thì đó luôn là những kết nối đẹp đẽ, chân thành. Mình tin rằng thông qua tính chất công việc mình làm và cách mình làm công việc đó, mà các mạng lưới xã hội cũng như các mối quan hệ thân thiết được hình thành tương ứng. Có thể nói đó một phần kết quả của luật hấp dẫn. Những mối quan hệ quan trọng mà mình đã may mắn có được trong năm qua là: Những tình bạn thân thiết từ chính các học viên: Không có lớp học nào trôi qua mà mình không có thêm những mối quan hệ thân thiết mới được thành hình. Từ vai trò học viên, một số người đã trở thành bạn thân thiết, bạn cùng giữ kỷ luật (accountability partner), và thậm chí là có chị Linh Trịnh đã trở thành hoạ sĩ minh họa cho cuốn sách đầu tay của mình ^^ Những anh chị em trong hệ sinh thái cùng tạo nên những thay đổi tích cực: Mình được kết nối và học hỏi với nhiều cộng đồng, hội nhóm trong các lĩnh vực sức khỏe, chuyển hóa tâm linh, phát triển bản thân, phát triển bền vững v.v…Mỗi người một vai trò, thế mạnh và cách tiếp cận riêng… Mình tin tưởng rằng nếu như chúng ta có thể kết nối sâu sắc với nhau từ các giá trị cốt lõi, chúng ta như những cái cây đan rễ vào nhau và sẽ giúp nhau vượt qua nhiều cơn bão lớn. Cộng đồng Vòng tròn Hạnh phúc tại Đà Lạt vẫn là nơi mình tìm cách gieo duyên thiền tập và được nhận lại quá nhiều niềm vui và cái đẹp. Mọi người khiến cho mình cảm thấy đủ đầy, yên tâm và thậm chí vô cùng cảm động khi được mọi người trị liệu cho trong cơn ốm bệnh. Những chia sẻ và lời tri ân chân thành gửi đến từ các bạn thính giả của podcast, độc giả của những trang viết trên MXH của mình…Phải nói rằng, đây là những động lực chính khiến mình tiếp tục duy trì nội dung. Sau khi chia tay người yêu vào những tháng cuối năm, mình nhận ra và phải chấp nhận rằng bản thân mình vẫn chịu chi phối nhiều của quá khứ. Trong đó có những tổn thương liên thế hệ mà mình đã vô thức tiếp thu trong quá trình được sinh ra và lớn lên, khiến mình dễ trở nên tổn thương và thi thoảng còn bị tái sang chấn. Mình vẫn đang trong quá trình tìm cách hiểu và thương đứa trẻ trong mình và tìm cách vượt qua những mô thức hành xử cũ. Thế nhưng, mình cảm thấy trong nỗi buồn cũng có gì đó thật đẹp. Người ấy đã viết cho mình một bài thơ thật cảm động, còn mình vẫn không đánh mất khả năng ngắm nhìn vẻ đẹp cuộc sống. 3.Những phẩm chất được vun bồi và mở mang Bên cạnh nhiều điều còn phải cải thiện, mình trước hết muốn ghi nhận về những phẩm chất nội tâm mà mình đã dần vun bồi được dần qua thời gian. Nhiều điều dường như là cực đối nghịch với nét tính cách trước đây của mình. Thế nhưng có lẽ nhờ thiền tập, mình cũng chuyển hoá được dần dần… Tính Đất: Sự bao dung và kiên nhẫn, trước hết với chính mình và sau là với người khác. Đất đã nâng đỡ bước chân của mình trên vô số lần dạo bộ trong thiên nhiên, chữa lành và xoa dịu cho mình. Học hạnh của Đất Mẹ, tâm phán xét đã giảm bớt rất nhiều trong mình, và hiện giờ chẳng còn nhiều phân biệt người xấu/người tốt, tích cực/tiêu cực nữa. Mọi thứ hợp lý một cách lạ lùng ;) Tính Nước: Đây là trọng tâm học hỏi của mình năm nay. Mình học được từ nước sự uyển chuyển mà kiên cường, dịu dàng mà mạnh mẽ, sự tiếp nhận và thấm nhuần. Có thời điểm, mình liên tục chiêm nghiệm và hình dung về nước, và những chiêm nghiệm đó được chia sẻ rất nhiều thông qua một số bài viết như: Sống như nước và thơ. Tính Lửa: Đây là đặc tính trong căn cốt của mình - quyết liệt và nhanh chóng, biến ảo và nhiệt huyết. Năm nay vì học hỏi từ Nước nên mình giảm tính Lửa bên trong, mọi thứ được làm mềm đi và chậm lại. Thế nhưng lửa cũng đang quay trở lại với mình và bắt mình học nốt bài học, trong đó có bài học về [tính Nhân-Quả của cơn giận]. Trong mùa đông lạnh giá này, mình đang ứng dụng nhiều bài trị liệu có sử dụng nhiệt, nên vô cùng biết ơn lửa! Tính Khí: Mình đã cho phép mình theo đuổi nhiều sở thích bay bổng hơn (như làm thơ, tô màu, nhảy nhót…), tìm nhịp điệu của riêng mình và trở nên nhạy cảm hơn với nguồn năng lượng vô hình. Hiện tại, mình đang gia tăng các bài thực hành về thiền quán hơi thở, các bài luyện khí trong yoga, khí công…Khí không chỉ mang lại cho mình sự sống căn bản, mà đang làm cầu nối đưa mình tiến sâu vào hành trình tâm linh thanh tịnh. Series Podcast giúp cân bằng tứ đại trong mình: Đất ở trong mình Nước ở trong mình Lửa trong mình Khí ở trong mình Lời cảm ơn Cảm ơn bạn đã kiên nhẫn đọc đến dòng này và hy vọng bạn sẽ chia sẻ thêm cho một ai đó đang cần. Mình sẽ còn gửi đến bạn những chiêm nghiệm khác trên hành trình này, nếu bạn nhấn nút Theo dõi một trong những kênh thông tin này để được cập nhật các nội dung mới nhất từ mình nhé: Facebook Page Health Coach Nam Phương (Kênh chính để chia sẻ bài viết và kết nối) Podcasts Chầm Chậm Mà Sống trên Youtube | Spotify | Apple Podcast | Anchor (Ra mắt thứ 3 hàng tuần) Newsletter Bản tin Sống khỏe từ Nam Phương (Tổng hợp hữu ích, thông báo khi Phương mở dịch vụ) Thương chúc bạn bước qua một năm mới với sức khỏe, bình an và những cơ hội chuyển hoá sâu sắc nhất. Yêu thương gửi đến bạn một cái ôm thật chặt!

Một nguy cơ của biến đổi khí hậu có thể bạn chưa từng nghe nói tới. Chúng ta có thể đói dinh dưỡng trong khi vẫn tăng cân đều đều - bạn có tin không? Thực tế này hoàn toàn có thể xảy ra! Theo một nhóm nghiên cứu mới đây, sự tăng nồng độ carbon dioxide trong khí quyển đang làm cho thực phẩm của chúng ta trở nên nghèo dinh dưỡng hơn, cướp đi các loại vitamin cần thiết cho sự phát triển của con người. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các loại cây trồng khác nhau như lúa mì, ngô, đậu tương và đậu Hà Lan sẽ chứa ít protein, kẽm và sắt hơn khi trồng trong điều kiện nồng độ carbon dioxide được dự báo ​​vào năm 2050. Thậm chí nhiều loại cây trồng hiện nay đã chịu sự sụt giảm dinh dưỡng này. Một nghiên cứu đã so sánh các loài thực vật hiện đại với các mẫu cây cỏ trong lịch sử phát hiện ra rằng nồng độ của tất cả các khoáng chất bao gồm: kẽm, sắt và canxi có mối liên hệ mật thiết với nồng độ carbon dioxide theo thời gian. Bài báo mới nhất về chủ đề này, được xuất bản vào đầu năm nay trên tạp chí Science Advances, cho thấy nồng độ các chất dinh dưỡng thiết yếu giảm trong 18 loại gạo sau khi tiếp xúc với mức độ carbon dioxide tăng lên trong một thí nghiệm. Đây cũng là nghiên cứu đầu tiên chỉ ra rằng các vitamin B như riboflavin, chất giúp cơ thể phân hủy thức ăn để tạo năng lượng và folate, quan trọng cho sự phát triển của thai nhi, đã giảm tới 30%. Tăng nồng độ carbon dioxide có thể gây hại cho thực vật nghe có vẻ ngược đời, vì nó là một trong những thành phần chính mà thực vật sử dụng để phát triển. Nhưng hóa ra quá nhiều carbon dioxide cũng không tốt cho thực vật tương tự như quá nhiều chất đường bột (carbohydrate) đối với con người. Thêm quá lượng carbon dioxide cho thực vật cũng giống như chúng ta nạp calo rỗng từ thực phẩm rác (junk food). Chúng tự nhồi nhét bản thân để phát triển lớn hơn trong thời gian ngắn hơn. Kết quả là những cây trồng to xác nhưng ít dinh dưỡng hơn. Tương tự vấn nạn thừa cân béo phì ở Mỹ, một phần nguyên do là mọi người tiếp cận với một lượng khổng lồ thực phẩm giàu calo nhưng nghèo dinh dưỡng. Nhiều hơn không phải lúc nào cũng tốt hơn. Từ lâu, các nhà nông nghiệp học đã biết rằng thực phẩm của chúng ta ngày càng ít dinh dưỡng hơn, nhưng họ cho rằng đó chỉ là do sản phẩm phụ của các phương pháp canh tác hiện đại: sử dụng đất quá mức dẫn đến cạn kiệt khoáng chất, hoặc các đơn vị chăn nuôi ưa chuộng các giống cao sản, ưu tiên kích thước mà hy sinh lợi ích dinh dưỡng. Trong khi đó, các nhà thực vật học nghiên cứu trong vài thập kỷ qua đã phát hiện ra một điều đáng ngạc nhiên: carbon dioxide cao cũng góp phần làm giảm hàm lượng khoáng chất trong thực vật. Các nhà khoa học về thực vật và nông nghiệp đều nắm giữ những mảnh ghép khác nhau để giải câu đố chung, nhưng không ai xâu chuỗi chúng lại để giải thích đầy đủ về hiện tượng cạn kiệt dinh dưỡng cho đến gần đây. Vào năm 1998, một nhà khoa học tên là Irakli Loladze đã nhận thấy động vật phù du sẽ chết đói do thiếu chất dinh dưỡng khi ăn những loại tảo được cung cấp thêm ánh sáng và phát triển nhanh hơn. Anh ta nghĩ rằng điều tương tự có thể xảy ra với thực vật do dư thừa carbon dioxide, và trực giác của ông đã được chứng minh là chính xác. Hiện tượng này được mệnh danh là “sự sụp đổ lớn về dinh dưỡng”. Nhìn sâu vào kết quả nghiên cứu, chúng ta thấy đây là vấn đề chung của tất cả mọi người, nhưng tác động nặng nề hơn tới những người ở các khu vực nghèo đói hoặc kém phát triển trên thế giới. Nơi việc bù đắp sự thiếu hụt chất dinh dưỡng bằng cách bổ sung nhiều protein và vitamin sẽ trở nên khó khăn hơn. Theo Chỉ số Đói toàn cầu (Gloabl Hunger Index), 2 tỷ người trên toàn thế giới đã phải chịu đựng "nạn đói tiềm ẩn", trong đó mọi người đói do suy dinh dưỡng mặc dù họ đã nạp vào đủ lượng calo. Thiếu sắt là chứng rối loạn dinh dưỡng hàng đầu trên thế giới, cứ ba người thì có chịu ảnh hưởng bởi sự thiếu hụt lượng kẽm nạp vào, và hàng triệu người bị thiếu canxi, magiê hoặc selen. Chế độ ăn nghèo các chất dinh dưỡng thiết yếu này có thể dẫn đến suy giảm phát triển nhận thức ở trẻ em, tăng tử vong ở bà mẹ mang thai và trẻ nhỏ, giảm tốc độ tăng trưởng ở trẻ sơ sinh và suy giảm chức năng miễn dịch. Ở những quốc gia mà phần lớn người dân sống dựa vào một số loại cây trồng chính và không ăn các loại thực phẩm đa dạng giàu khoáng chất, sự suy giảm chất dinh dưỡng có thể gây ra những mối đe dọa nghiêm trọng đến dinh dưỡng. Ví dụ, mỗi 5 calo người dân tại đó nạp vào, có tới 2 calo tới từ gạo và lúa mì. Chỉ riêng gạo đã cung cấp 70% lượng calo tiêu thụ ở Bangladesh, quốc gia đông dân thứ tám trên thế giới, nơi suy dinh dưỡng đã là một vấn đề nhức nhối. Một nghiên cứu đã lập bản đồ phân bố theo địa lý những người dễ bị tác động của bệnh thiếu máu nhất và phát hiện ra rằng các quốc gia dễ bị tổn thương nhất thường là những nước nghèo nhất và do đó ít có khả năng “giải quyết” vấn đề bằng cách ăn nhiều trái cây, rau và thịt giàu chất sắt. Mối đe dọa tức thì của suy giảm chất dinh dưỡng đối với sức khỏe con người đã rõ ràng, nhưng các tác động khác ít được nghiên cứu hoặc vẫn còn là ẩn số. Ví dụ, không chỉ thức ăn của con người mới ngày càng trở nên kém dinh dưỡng hơn. Một nghiên cứu cho thấy rằng do mức độ carbon dioxide ngày càng tăng, phấn hoa mà ong ăn như một nguồn thức ăn quan trọng vào cuối mùa hè hiện chứa ít protein hơn so với trước đây. Một phát hiện khác cho thấy thực vật tạo ra ít mật hoa hơn khi tiếp xúc với nhiều carbon dioxide, có thể ảnh hưởng đến các loài thụ phấn như bướm và chim ruồi. Các nhà khoa học thậm chí còn biết ít hơn về những gì sẽ xảy ra với động vật ăn cỏ hoặc điều đó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến động vật ở vị trí cao hơn trong chuỗi thức ăn. Liệu thịt được nuôi từ động vật như bò và lợn có chứa ít chất dinh dưỡng hơn vì những động vật đó đang ăn thực vật ít dinh dưỡng hơn không? Hiện tại, các nhà nghiên cứu chỉ có thể phỏng đoán. Điều thú vị là các loại cây như ngô và mía, có phương pháp quang hợp ít phổ biến hơn, ít bị suy giảm chất dinh dưỡng hơn. Tuy nhiên, nhóm gọi là “thực vật C4” này chỉ chiếm khoảng 3% tổng số các loài thực vật. Do đó trông chờ vào việc tạo ra nhiều nông sản hơn từ vụ mùa của các loài cây C4 để làm thực phẩm có lẽ sẽ không giải quyết được tình trạng cạn kiệt chất dinh dưỡng. Tình huống trớ trêu sau cùng là: một nhà nghiên cứu cho biết sự suy giảm chất dinh dưỡng có thể góp phần làm gia tăng bệnh béo phì vì mọi người đang ăn nhiều thực phẩm có nguồn gốc thực vật giàu tinh bột hơn và tiêu thụ nhiều thức ăn hơn để bù đắp cho lượng dinh dưỡng bị thấp đi. Tương tự như cách các loài động vật phù du chết đói trong khi tự nhồi nhét những loại tảo kém chất lượng được cung cấp quá nhiều ánh sáng; tất cả chúng ta đều có thể đang tiến tới một thế giới kỳ lạ. Trong đó chúng ta bị bao quanh bởi thức ăn và không thể ngừng ăn, nhưng trong thực tế, lại luôn bị đói trong khi trở nên béo phì. Chúng ta có thể giảm thiểu tác động của sự suy giảm chất dinh dưỡng không? Có thể, nhưng nó sẽ không dễ dàng. Dân số thế giới đang gia tăng, làm tăng nhu cầu lương thực toàn cầu. Ngay cả khi chúng ta giảm đáng kể lượng khí thải carbon dioxide bắt đầu từ bây giờ, thì nồng độ carbon dioxide trong khí quyển vẫn sẽ đạt 550 phần triệu trong khoảng 50 năm tới. Các nhà khoa học đã thành công trong việc biến đổi gen cây trồng với các chất dinh dưỡng được tăng cường. Ví dụ, gạo vàng cung cấp cho con người nhiều vitamin A hơn các loại khác, nhưng quá trình này kéo dài, tốn kém và không có khả năng bù đắp cho lượng chất dinh dưỡng và vitamin suy giảm do nồng độ carbon dioxide tăng lên. Trong khi đó, các nhà khoa học đang nỗ lực để nâng cao hiểu biết của chúng ta về sự suy giảm chất dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng như thế nào đến động vật và con người trên toàn thế giới. Với những cố gắng của họ, chúng ta có thể chuẩn bị tốt hơn để đối mặt với thử thách: giữ cho thế giới được đủ ăn và khỏe mạnh dưới mối đe dọa vô hình mới từ sự thay đổi môi trường do con người gây ra. Nguồn: https://blogs.scientificamerican.com/observations/vanishing-nutrients/ Đội ngũ Nam Phương dịch.

Càng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy các loại thực phẩm toàn phần ngày nay không còn bổ dưỡng như chúng đã từng, cách đây 70 năm. Vấn đề này tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe con người. Đã có các bằng chứng chắc chắn chỉ ra rằng nhiều loại trái cây, rau và ngũ cốc được trồng ngày nay nghèo dinh dưỡng hơn tổ tiên của chúng cách đây nhiều thập kỷ. Xu hướng này có nghĩa là “những gì ông bà chúng ta ăn có lợi cho sức khỏe hơn những gì chúng ta đang ăn ngày nay”, Kristie Ebi, một chuyên gia về biến đổi khí hậu và sức khỏe tại Đại học Washington ở Seattle cho biết. Nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc thay đổi phương pháp canh tác có thể đảo ngược sự suy giảm chất dinh dưỡng này. Nông sản được canh tác trên các trang trại ứng dụng các phương thức canh tác tái sinh sẽ bổ dưỡng hơn. Lắng nghe chia sẻ của người nông dân sinh thái: Khi lướt ánh mắt dọc những dãy hàng trái cây và rau quả rực rỡ sắc màu trong khu bán nông sản của cửa hàng bán lẻ, bạn có thể không nhận ra rằng lượng dinh dưỡng trong những loại cây trồng này đã suy giảm trong 70 năm qua. Kết hợp bằng chứng từ nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy nhiều loại trái cây, rau và ngũ cốc được trồng ngày nay chứa ít protein, canxi, phốt pho, sắt, riboflavin và vitamin C hơn những loại được trồng cách đây nhiều thập kỷ. Đây là một vấn đề đặc biệt đáng lưu tâm khi ngày càng có nhiều người chuyển sang chế độ ăn chủ yếu từ thực vật, vì các chuyên gia đang nâng cao mức khuyến cáo vì sức khỏe cộng đồng và bảo vệ hành tinh. David R. Montgomery, giáo sư địa mạo học tại Đại học Washington ở Seattle và đồng tác giả cuốn sách Đồ Ăn của Bạn Ăn gì (What Your Food Ate) khẳng định: Sự suy giảm chất dinh dưỡng “sẽ khiến cơ thể chúng ta được nạp vào ít các thành phần cần thiết hơn để tạo lớp bảo vệ chống bệnh mãn tính — giá trị phòng bệnh của thực phẩm bị cắt giảm. Kristie Ebi, một chuyên gia về biến đổi khí hậu và sức khỏe tại Đại học Washington ở Seattle khẳng định: Ngay cả khi chúng ta cố gắng tránh thực phẩm công nghiệp và ưu tiên nông sản tươi sống, xu hướng này vẫn đồng nghĩa với thực tế: “những gì ông bà chúng ta đã ăn lành mạnh hơn những gì chúng ta đang ăn ngày nay”. Các nhà khoa học nói rằng gốc rễ của vấn đề nằm ở các quy trình nông nghiệp hiện đại giúp tăng năng suất cây trồng nhưng lại làm xáo trộn sức khỏe của đất. Quy trình bao gồm các phương pháp tưới tiêu, bón phân và thu hoạch làm gián đoạn các tương tác thiết yếu giữa thực vật và các loại nấm, làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ đất. Những vấn đề này đang xảy ra trong bối cảnh biến đổi khí hậu và gia tăng nồng độ carbon dioxide - các yếu tố cũng đồng thời làm giảm hàm lượng chất dinh dưỡng của trái cây, rau và ngũ cốc. Các chuyên gia cho rằng điều quan trọng là bổ sung sự suy giảm này vào góc nhìn của bạn, nhưng không nên vì thể mà hạn chế ăn đa dạng rau củ, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt - những thực phẩm đang giúp duy trì sức khỏe. Nhưng hy vọng rằng kết quả nghiên cứu sẽ thúc đẩy cộng đồng quan tâm hơn đến cách thức những thực phẩm của họ được nuôi trồng. Montgomery nói: “Hầu hết mọi người đều biết rằng những gì mình ăn là quan trọng. Nếu thức ăn của chúng ta được nuôi trồng như thế nào cũng quan trọng, thì điều đó sẽ cho chúng ta một động lực mới, đủ thuyết phục để một người bình thường quan tâm đến các hoạt động nông nghiệp.” “Mất thêm đất canh tác khi dân số tăng lên là cái giá mà loài người không thể trả. Chúng ta cần ngăn chặn thiệt hại thêm và cố gắng phục hồi sự màu mỡ cho những vùng đất đã bị suy thoái. Ngưng đào xới để bảo tồn sức khỏe của đất và chúng ta sẽ được đền đáp. Một trang trại nông nghiệp tái sinh ở California, không xới đất, có lượng chất hữu cơ trong đất cao gần gấp bốn lần và điểm sức khỏe của đất cao gấp ba lần so với một trong hai cánh đồng ở trang trại hữu cơ được xới đất. Đất tốt hơn sẽ tạo ra trái cây và rau quả giàu dinh dưỡng hơn. Thức ăn của chúng ta đang "nghèo nàn" như thế nào? Một trong những nghiên cứu khoa học đồ sộ nhất thu hút sự chú ý về vấn đề này đã được xuất bản tại Hoa Kỳ, trong số tháng 12 năm 2004 của tờ Tạp chí American College of Nutrition. Sử dụng dữ liệu dinh dưỡng của USDA được công bố vào năm 1950 và 1999, các nhà nghiên cứu tại Đại học Texas ở Austin đã ghi nhận những thay đổi trong 13 chất dinh dưỡng trong 43 loại cây vườn khác nhau — từ măng tây, đậu cô ve đến dâu tây và dưa hấu. Những loại trái cây và rau củ tươi sống này cho thấy sự suy giảm protein, canxi và phốt pho, những chất cần thiết cho việc xây dựng và duy trì xương, răng chắc khỏe cũng như duy trì chức năng hệ thần kinh. Trong danh sách suy giảm còn có sắt, chất quan trọng để vận chuyển oxy đi khắp cơ thể, và riboflavin, đóng vai trò thiết yếu cho sự chuyển hóa chất béo và thuốc. Hàm lượng vitamin C - rất quan trọng cho sự phát triển và sửa chữa các mô khác nhau trong cơ thể và cho chức năng miễn dịch - cũng giảm. Mức độ suy giảm khác nhau tùy thuộc vào các chất dinh dưỡng cụ thể và loại trái cây hoặc rau củ, nhưng thường dao động từ 6% đối với protein đến 38% đối với riboflavin. Đặc biệt, canxi giảm đáng kể trong bông cải xanh, cải xoăn và cải xanh, trong khi hàm lượng sắt giảm đáng kể trong cải bẹ, dưa chuột và củ cải xanh. Măng tây, rau cải xanh và củ cải xanh thì mất một lượng đáng kể vitamin C. Tới nay, đã có các nghiên cứu sâu hơn kể củng cố cho sự suy giảm dưỡng chất trong nông sản. Nghiên cứu đăng trong số tháng 1 năm 2022 của tạp chí Thực phẩm cho thấy rằng trong khi hầu hết các loại rau trồng ở Úc có hàm lượng sắt tương đối đồng đều trong khoảng thời gian từ năm 1980 đến năm 2010, thì có một số loại rau nhất định đã giảm đáng kể. Sự suy giảm hàm lượng sắt, dao động từ 30 đến 50 phần trăm, xảy ra đối với ngô ngọt, khoai tây vỏ đỏ, súp lơ, đậu xanh, đậu xanh và đậu gà. Ngược lại, hàm lượng sắt trong bơ Hass, nấm và nấm hương lại tăng lên. Các chuyên gia nói rằng ngũ cốc cũng chịu sự suy giảm dinh dưỡng. Một nghiên cứu trên tạp chí Scientific Reports năm 2020 chỉ ra hàm lượng protein trong lúa mì giảm 23% từ năm 1955 đến năm 2016, và cũng có sự giảm đáng kể về mangan, sắt, kẽm và magiê. Sự sụt giảm đáng báo động cũng có những tác động đáng lo ngại đối với cả những người ăn thịt. Montgomery cho biết: Bò, lợn, dê và cừu hiện đang ăn các loại cỏ và ngũ cốc ít dinh dưỡng hơn, do đó làm cho thịt và các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật khác cũng nghèo dinh dưỡng hơn trước đây. Nguồn cơn của sự suy giảm dưỡng chất - một bài toán phức tạp Có nhiều yếu tố đang góp phần tạo ra vấn đề. Đầu tiên là các phương pháp canh tác hiện đại được thiết kế để tăng năng suất cây trồng. Donald R. Davis của Đại học Texas tại Austin giải thích: “Chúng ta luôn tìm cách để cây trồng to hơn trong thời gian ngắn hơn. Do đó, cây trồng không có đủ thời gian để hấp thụ chất dinh dưỡng từ đất hoặc tổng hợp chất dinh dưỡng từ bên trong”. Ông là nhà nghiên cứu dinh dưỡng và hóa học đã nghỉ hưu và là tác giả chính của nghiên cứu đột phá vào năm 2004, và những bài báo theo sau về chủ đề này. Năng suất cao hơn có nghĩa là các chất dinh dưỡng từ đất phải được phân phối trên một khối lượng lớn hơn các loại cây trồng, do đó, trên thực tế, các chất dinh dưỡng mà những trái cây và rau tạo ra đang bị pha loãng. Davis cho biết thêm: “Thật không may, nông dân được trả tiền cho trọng lượng cây trồng, do đó, họ có động lực để làm những điều gây ảnh hưởng không tốt tới hàm lượng chất dinh dưỡng trong thực phẩm". Một thủ phạm khác là sự phá hủy đất do các cây trồng có năng suất cao. Lúa mì, ngô, gạo, đậu nành, khoai tây, chuối, khoai mỡ và hạt lanh đều được hưởng lợi từ quan hệ cộng sinh với các loại nấm chính giúp tăng cường khả năng tiếp cận chất dinh dưỡng và nước từ đất của cây trồng. Montgomery nói: “Nấm hoạt động như bộ rễ mở rộng cho cây. Tuy nhiên, canh tác năng suất cao làm cạn kiệt đất, ở một mức độ nào đó làm ảnh hưởng đến khả năng hình thành quan hệ cộng sinh của thực vật với nấm rễ.” Sự tăng nồng độ carbon dioxide trong khí quyển cũng làm giảm chất dinh dưỡng trong thực phẩm của chúng ta. Ebi giải thích: “tất cả các loài thực vật đều quang hợp, qua đó chúng hấp thụ carbon dioxide từ khí quyển, phân tách nó và sử dụng carbon làm chất liệu cho quá trình sinh trưởng. Nhưng khi các loại cây trồng bao gồm lúa mì, gạo, lúa mạch và khoai tây tiếp xúc với lượng carbon dioxide cao hơn, chúng sẽ tạo ra nhiều hợp chất từ carbon hơn, dẫn đến hàm lượng carbohydrate cao hơn. Ngoài ra, khi nồng độ carbon dioxide cao hơn, những cây trồng này hút ít nước hơn, “có nghĩa là chúng hấp thụ ít vi chất dinh dưỡng hơn từ đất”. Các thí nghiệm được mô tả trên tạp chí Science Advances năm 2018 đã xác nhận rằng nồng độ protein, sắt, kẽm và một số vitamin B giảm trong 18 loại gạo sau khi tiếp xúc với lượng carbon dioxide cao hơn trong không khí. Mối đe dọa tiềm tàng đối với sức khỏe cộng đồng Cần phải nhấn mạnh rằng: Trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên hạt vẫn là một trong những thực phẩm lành mạnh nhất trên hành tinh — nhưng người tiêu dùng có thể không nhận đủ được chất dinh dưỡng nếu dựa vào chế độ ăn từ thực vật. các chuyên gia cho rằng nếu các dưỡng chất tiếp tục giảm, một số người có thể có nguy cơ cao bị thiếu hụt một số chất dinh dưỡng hoặc ít có khả năng bảo vệ bản thân khỏi các bệnh mãn tính nhờ chế độ ăn uống tốt. Dù sự suy giảm chất dinh dưỡng này ảnh hưởng đến tất cả mọi người, một số người có nhiều khả năng bị tổn hại hơn. Ebi lưu ý rằng: “Lúa mì và gạo chiếm hơn 30% lượng calo tiêu thụ trên khắp thế giới,”. “Bất kỳ ai có chế độ ăn phụ thuộc nhiều vào những loại ngũ cốc này, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, đều có thể bị ảnh hưởng bởi việc giảm hàm lượng protein, vitamin B và vi chất dinh dưỡng có trong đó. Những thay đổi này có thể dẫn đến sự thiếu hụt, chẳng hạn như thiếu máu do thiếu sắt ở phụ nữ và trẻ em gái ”. Chase Sova, giám đốc cấp cao về chính sách công và nghiên cứu tại Chương trình Lương thực Thế giới Hoa Kỳ, cho biết thêm: “Suy giảm chất dinh dưỡng là một mối quan tâm lớn ở các quốc gia vốn đang phải vật lộn với tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng.” “Có tới ba tỷ người trên khắp hành tinh - hầu hết trong số họ ở các nước thu nhập thấp và trung bình - không thể thường xuyên có một chế độ ăn uống lành mạnh và ít nhất hai tỷ người đang phải chịu đựng cái gọi là nạn đói tiềm ẩn, thiếu vi chất dinh dưỡng quan trọng trong chế độ ăn của họ ”Sova nói. "Những người này không thể chi trả để bổ sung lượng dưỡng chất bị suy giảm trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật." Bất kể ai đang ăn những thực phẩm nghèo dưỡng chất này cũng có cảm nhận sự thiếu vắng của một thuộc tính quan trọng khác: hương vị. Nhiều hợp chất giúp bảo vệ sức khỏe cũng là thành phần mang lại hương vị cho thực phẩm, vì vậy thay đổi trong thực hành canh tác không chỉ làm giảm mật độ dinh dưỡng mà còn tạo ra những nông sản kém ngon - những trái cà chua nhạt nhẽo và cà rốt vô vị. Đất - Chìa khóa để tăng cường chất dinh dưỡng Thật không may, mật độ dinh dưỡng trong nông sản không có khả năng cải thiện trong quỹ đạo thay đổi toàn cầu hiện nay. Thử nghiệm các mô hình với nồng độ carbon dioxide trong khí quyển được dự đoán vào năm 2050, các nhà nghiên cứu ước tính rằng hàm lượng protein trong khoai tây, gạo, lúa mì và lúa mạch có thể giảm thêm từ 6 đến 14%, theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Góc nhìn môi trường về sức khỏe (Evironmental Health Perspectives) năm 2017. Hệ lụy là, 18 quốc gia, bao gồm cả Ấn Độ, có thể mất hơn 5% lượng protein trong chế độ ăn uống của họ. Có một cuộc tranh luận đang diễn ra về việc liệu sản phẩm hữu cơ có bổ dưỡng hơn sản phẩm trồng thông thường hay không, nhưng theo một số nhà khoa học, không thể kết luận thỏa đáng vì có sự chồng chéo đáng kể trong tác động của các thực hành canh tác và nồng độ carbon dioxide trong môi trường tiếp xúc. Montgomery cho biết tác động của các phương pháp canh tác đối với sức khỏe của đất là một lăng kính tốt hơn. Qua đó chúng ta đánh giá được hàm lượng chất dinh dưỡng trong cây trồng. Hầu hết các nghiên cứu so sánh nông sản từ các trang trại thông thường với thực phẩm được canh tác hữu cơ không kiểm soát được yếu tố sức khỏe của đất, mà Montgomery nói là yếu tố quan trọng nhất. Một chiến lược để cải tạo đất là canh tác tái sinh - một loạt các thực hành có thể phục hồi độ phì nhiêu của đất. Một nghiên cứu trên tạp chí PeerJ: Đời sống và Môi trường (PeerJ: Life & Environment) vào tháng 1 năm 2022 chỉ ra rằng các phương pháp canh tác tái sinh tạo ra các loại cây trồng có hàm lượng chất hữu cơ trong đất cao hơn, điểm sức khỏe của đất và hàm lượng vitamin, khoáng chất và hóa chất thực vật cao hơn. Bước đầu tiên là để đất trống càng nhiều càng tốt và giảm việc xới đất - một hành động dẫn đến cạn kiệt khoáng chất. Trồng cây che phủ (nhằm bảo vệ đất) như cỏ ba lá, cỏ lúa mạch đen, hoặc đậu tằm có thể giúp ngăn ngừa xói mòn và ngăn chặn sự phát triển của cỏ dại. Và luân phiên các loại cây trồng trên mỗi cánh đồng có thể cải thiện hàm lượng dinh dưỡng của các vụ tiếp theo. Tuy nhiên, qua hầu hết các công đoạn, điều lành mạnh nhất mà người mua sắm bình thường có thể làm là tiếp tục ăn đa dạng các loại thực phẩm. Kristi Crowe-White, phó giáo sư về dinh dưỡng tại Đại học Alabama và là chuyên gia thành viên của Viện Công nghệ Thực phẩm cho biết: “Chúng tôi không nói về sự suy giảm 50% mật độ dinh dưỡng, vì vậy nếu bạn đang ăn nhiều loại trái cây và rau củ có màu sắc khác nhau, bạn sẽ vẫn đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng của mình.” Ví dụ như: rất ít khả năng mọi thứ bạn ăn đều không có beta carotene mà cơ thể cần để chuyển hóa thành vitamin A. Bằng cách ăn đa dạng rau củ và trái cây, bạn sẽ bù đắp được một số dưỡng chất bị hao hụt. Montgomery cho biết thêm: “Nhìn chung, mọi người nên ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc hơn để tối ưu hóa tác động lên sức khỏe con người. Trong trường hợp này, đa dạng không chỉ là một gia vị của cuộc sống — nó còn là cách để vun bồi sức khỏe cho chúng ta. Bài gốc: Fruits and vegetables are less nutritious than they used to be (National Geographic UK) Đội ngũ Nam Phương dịch

Bức tranh toàn cảnh Lãng phí thực phẩm xảy ra xuyên suốt toàn bộ quá trình sản xuất, từ trang trại đến phân phối tới các nhà bán lẻ rồi tới tay người tiêu dùng. Các lý do bao gồm hư hại do nấm mốc, sâu bệnh, không kiểm soát tốt yếu tố thời tiết; thất thoát do nấu nướng; và lãng phí thực phẩm có chủ ý. [1] Lãng phí thực phẩm được phân loại dựa trên công đoạn mà nó xảy ra: Thực phẩm “hao hụt” xảy ra trước khi đến tay người tiêu dùng do các vấn đề trong khâu sản xuất, bảo quản, chế biến và phân phối. Thực phẩm “bị lãng phí" là thức ăn phù hợp để tiêu dùng nhưng cố tình bị loại bỏ ở giai đoạn bán lẻ hoặc tiêu dùng. Lãng phí thực phẩm có ảnh hưởng sâu rộng, cả trên phạm vi quốc gia và toàn cầu. Tại Hoa Kỳ, có tới 40% tổng số thực phẩm được sản xuất ra bị bỏ đi [2], và khoảng 95% thực phẩm bị loại bỏ sẽ được đưa vào các bãi chôn lấp [3]. Đây là thành phần lớn nhất của chất thải rắn đô thị với tỷ lệ 21%. [1] Năm 2014, hơn 38 triệu tấn chất thải thực phẩm đã được tạo ra, chỉ 5% được chuyển từ các bãi chôn lấp và lò đốt để làm phân ủ. [3] Chất thải thực phẩm phân hủy tạo ra khí mê-tan, một loại khí nhà kính mạnh góp phần vào sự nóng lên toàn cầu. Trên toàn thế giới, một phần ba thực phẩm được sản xuất ra bị vứt bỏ, gây ra gánh nặng cho môi trường ngày càng tăng. [4] Người ta ước tính rằng việc giảm lượng rác thải thực phẩm xuống 15% có thể nuôi sống hơn 25 triệu người Mỹ mỗi năm. [5] Chuyện ở Việt Nam: Hành trình của thực phẩm qua góc nhìn của người nông dân sinh thái: Lợi ích của việc giảm thiểu lãng phí thực phẩm Tiết kiệm chi phí lao động thông qua việc xử lý, sơ chế và bảo quản thực phẩm một cách hiệu quả hơn Tiết kiệm chi phí khi chỉ mua lượng thức ăn cần thiết và loại bỏ được chi phí tiêu hủy. Giảm phát thải khí mê-tan từ các bãi chôn lấp và giảm lượng khí thải carbon. Quản lý năng lượng và tài nguyên tốt hơn, ngăn ngừa ô nhiễm liên quan đến việc trồng trọt, sản xuất, vận chuyển và bán thực phẩm. Cộng đồng được hưởng lợi khi thực phẩm chưa sử dụng, an toàn được trao tặng thay vì vứt bỏ. [6] Các giải pháp đề xuất cho vấn đề lãng phí thực phẩm Trên phạm vi toàn cầu, giảm lượng thực phẩm lãng phí đã được coi là một sáng kiến ​​quan trọng để đạt được một tương lai lương thực bền vững. Hội nghị Phát Triển Bền Vững Toàn Cầu 12 đề cập đến tiêu dùng và sản xuất có trách nhiệm, bao gồm hai chỉ số để đo lường (và cuối cùng là để giảm thiểu) thất thoát và lãng phí thực phẩm trên toàn thế giới. [7] Tại Hoa Kỳ, vào ngày 4 tháng 6 năm 2013, Bộ Nông nghiệp và Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ đã phát động Thử thách chống lãng phí thực phẩm (Food Waste Challenge), kêu gọi các mắt xích trong chuỗi thực phẩm, bao gồm trang trại, nhà chế biến nông sản, nhà sản xuất thực phẩm, cửa hàng bán lẻ, nhà hàng, trường học và các chính quyền địa phương. [1] Mục tiêu là: Giảm lãng phí thực phẩm bằng cách cải thiện khâu phát triển sản phẩm, bảo quản, mua sắm/đặt hàng, tiếp thị, dán nhãn và nấu ăn. Phục hồi lượng thực phẩm bị lãng phí bằng cách kết nối các nhà tài trợ thực phẩm tiềm năng với các tổ chức cứu trợ nạn đói như ngân hàng thực phẩm hay nơi dự trữ thực phẩm. Tái chế chất thải thực phẩm để làm thức ăn cho động vật hoặc để tạo ra phân trộn, năng lượng sinh học và phân bón tự nhiên. Vào ngày 16 tháng 9 năm 2015, hai cơ quan Bộ Nông nghiệp và Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ cũng lần đầu tiên công bố mục tiêu thất thoát và lãng phí lương thực quốc gia, kêu gọi giảm 50% vào năm 2030 để cải thiện an ninh lương thực tổng thể và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên. Hội đồng Quốc phòng về Tài nguyên Quốc gia đã ban hành một tài liệu tóm tắt cung cấp các hướng dẫn về cách giảm thiểu chất thải trong toàn bộ chuỗi sản xuất thực phẩm. [2] Dưới đây là một số tiêu điểm: Chính quyền các bang và địa phương có thể kết hợp các chiến dịch giáo dục và ngăn ngừa lãng phí thực phẩm, đồng thời thực hiện các chương trình làm phân ủ tại đô thị. Chính phủ có thể cung cấp các khoản tín dụng thuế cho những người nông dân quyên góp sản phẩm dư thừa cho các ngân hàng lương thực địa phương. Các dự luật được đề xuất hiện đang được áp dụng ở California, Arizona, Oregon và Colorado. Các doanh nghiệp như nhà hàng, cửa hàng bán lẻ và dịch vụ ăn uống có thể đánh giá mức độ lãng phí thực phẩm của họ và tối ưu hóa. Ví dụ như siêu thị bán sản phẩm giảm chất lượng hoặc gần hết hạn với giá chiết khấu hoặc cung cấp khuyến mại “giảm giá một nửa” thay vì khuyến mại “mua một tặng một”. Các nhà hàng có thể bán thực phẩm theo các phần nhỏ hơn và quyên góp các nguyên liệu dư thừa và thức ăn thừa đã chế biến sẵn cho các tổ chức từ thiện. Trường học có thể thử nghiệm các ý tưởng cho phép trẻ em tự thiết kế bữa ăn để ngăn chặn thức ăn ít bị bỏ đi, chẳng hạn như quầy salad tự chọn hoặc bánh burritos do chính bạn chế biến. Các trang trại có thể đánh giá sự thất thoát thực phẩm trong quá trình chế biến, phân phối và bảo quản và áp dụng các phương pháp tối ưu hơn. Chợ nông sản có thể bán những sản phẩm “xấu xí”, là những loại trái cây và rau củ bị loại bỏ, có hình dạng không đẹp và không đạt các tiêu chuẩn thông thường về hình thức. Các trang trại bán các sản phẩm tươi sống nhưng không đáp ứng yêu cầu thị trường (do hình thức bên ngoài) cho các ngân hàng lương thực với mức giá giảm. Người tiêu dùng có thể tìm hiểu khi nào thực phẩm không còn an toàn và khi nào có thể ăn được, cách nấu và bảo quản thực phẩm đúng cách cũng như cách ủ phân. Xem bài viết: Xử lý Rác thải Thực phẩm tại Nhà. Cơ quan Bảo vệ Môi trường cung cấp đồ họa “Hệ thống phân cấp thu hồi thực phẩm” để giải thích các cách xử lý thực phẩm dư thừa. [8] Từ ưu tiên nhất ở đỉnh của kim tự tháp đến ít được ưa thích nhất ở đỉnh dưới cùng, các phương pháp bao gồm: Giảm nguồn: Phòng ngừa lãng phí ngay từ đầu bằng cách giảm tổng sản lượng thức ăn được sản xuất Cứu đói: Quyên góp thức ăn dư thừa cho các địa điểm cộng đồng Nuôi động vật: Quyên góp thức ăn thừa và chất thải thực phẩm cho nông dân địa phương, những người có thể sử dụng chúng làm thức ăn chăn nuôi Sử dụng trong công nghiệp: Quyên góp chất béo, dầu và mỡ đã qua sử dụng để làm nhiên liệu diesel sinh học Ủ phân: Chất thải thực phẩm được ủ để tạo ra chất hữu cơ được sử dụng để bón đất Bãi chôn lấp / Đốt: Phương án cuối cùng cho thực phẩm không được sử dụng Nguồn thông tin tham khảo trong bài viết: United States Department of Agriculture. U.S Food Waste Challenge. https://www.usda.gov/oce/foodwaste/faqs.htm Accessed 3/20/2017. Gunders, D., Natural Resources Defense Council. Wasted: How America Is Losing Up to 40 Percent of Its Food from Farm to Fork to Landfill. Issue Paper, August 2012. IP: 12-06-B. https://www.nrdc.org/sites/default/files/wasted-food-IP.pdf Accessed 3/20/2017. United States Environmental Protection Agency. Sustainable Management of Food. https://www.epa.gov/sustainable-management-food Accessed 3/20/2017. Salemdeeb Ramy, Font Vivanco D, Al-Tabbaa A, Zu Ermgassen EK. A holistic approach to the environmental evaluation of food waste prevention. Waste Manag. 2017 Jan;59:442-450. D. Hall, J. Guo, M. Dore, C.C. Chow, National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, “The Progressive Increase of Food Waste in America and Its environmental Impact,” PLoS ONE 4(11):e7940, 2009. United States Environmental Protection Agency. How to Prevent Wasted Food Through Source Reduction https://www.epa.gov/sustainable-management-food/how-prevent-wasted-food-through-source-reduction Accessed 3/20/2017. United Nations. Sustainable Development Goal 12.3. http://www.fao.org/sustainable-development-goals/indicators/1231/en/. Accessed 1/16/2018. United States Environmental Protection Agency. Food Recovery Hierarchy. https://www.epa.gov/sustainable-management-food/food-recovery-hierarchy Accessed 3/20/2017 Nội dung bài viết gốc: Food Waste - đăng tải trên website của Harvard T.H. Chan School https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/sustainability/food-waste/ Đội ngũ Nam Phương dịch.

Các loại thực phẩm khác nhau có tác động khác nhau tới sức khỏe con người. Tương tự như thế, chúng cũng có tác động khác nhau tới môi trường. Chuyển hướng tới một “chế độ ăn uống cho sức khỏe hành tinh” có thể nuôi dưỡng cả con người và Trái Đất. Chế độ ăn của con người có mối liên kết mật thiết với sức khỏe và sự bền vững của môi trường. Chế độ ăn tốt có thể nuôi dưỡng cả loài người và Trái Đất. Sản lượng lương thực tăng trong 50 năm qua đã giúp chúng ta cải thiện tuổi thọ; giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh; trẻ em; giảm đói nghèo trên toàn cầu. Tuy nhiên, những lợi ích này hiện nay đang trở nên lợi bất cập hại bởi sự chuyển hướng sang những chế độ ăn kém lành mạnh.

Trên toàn cầu, khi các quốc gia bước vào tiến trình đô thị hóa và thu nhập của người dân tăng lên, chế độ ăn truyền thống (thường là thực phẩm có nguồn gốc thực vật chất lượng cao hơn), đã chuyển sang "mô hình ăn uống kiểu phương Tây", với các đặc trưng: tiêu thụ nhiều calo, thực phẩm chế biến công nghiệp (đường bột (carb) tinh chế , thêm đường, muối và chất béo kém lành mạnh), và nhiều thực phẩm từ động vật. [2,3] Sự chuyển dịch này không chỉ tác động tiêu cực cho sức khỏe con người, mà lối ăn uống này còn không bền vững. Sản xuất lương thực hiện nay đang gây ra biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học, ô nhiễm và biến đổi mạnh mẽ cách chúng ta sử dụng tài nguyên đất và nước. Ăn uống thì ảnh hưởng gì tới môi trường? Thực phẩm ảnh hưởng tới sức khỏe con người theo cách đa dạng ra sao, thì tác động của chúng tới môi trường cũng có sự khác biệt lớn như vậy. Như biểu đồ dưới đây, quá trình sản xuất thực phẩm nguồn gốc động vật có xu hướng phát thải khí nhà kính (cột màu cam) cao hơn so với sản xuất thực phẩm nguồn gốc thực vật. Bên cạnh đó, sữa và thịt đỏ (đặc biệt là thịt bò) nổi bật về tác động không cân xứng của chúng. Ngoài khí thải, một lưu ý quan trọng nữa là hoạt động sản xuất lương thực tạo ra một nhu cầu khổng lồ với các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Nông nghiệp là yếu tố góp phần chính gây ra nạn phá rừng, tuyệt chủng các loài, cạn kiệt nguồn nước ngọt và ô nhiễm (trong biểu đồ, những tác động này được thể hiện bằng việc sử dụng đất [ cột màu xanh lá cây] và mức tiêu thụ nước ngọt [cột màu xanh lam]) Chuyển đổi sang chế độ ăn uống lành mạnh hơn với hệ thống thực phẩm bền vững - đặc biệt trong bối cảnh dân số toàn cầu dự kiến đạt 10 tỷ người vào năm 2050 - đặt ra một thách thức lớn chưa từng có. Tuy nhiên, nghiên cứu của một nhóm các nhà khoa học quốc tế cho thấy “Cuộc chuyển dịch vĩ đại về thực phẩm” này có thể đạt được thông qua sự kết hợp của việc giảm thất thoát và lãng phí thực phẩm, những cải tiến chính yếu trong việc sản xuất thực phẩm và chuyển đổi sang chế độ ăn chủ yếu là thực vật. Có thể bạn sẽ quan tâm: Câu chuyện về con đường thực phẩm sạch, bền vững từ góc nhìn trong cuộc của người nông dân sinh thái Định nghĩa về một chế độ ăn tốt cho sức khỏe hành tinh Vào năm 2019, Ủy ban EAT-Lancet đã phát triển các mục tiêu khoa học đầu tiên trên thế giới về hệ thống thực phẩm lành mạnh và bền vững, bao gồm “chế độ ăn uống vì sức khỏe hành tinh”, trong đó xác định mức tiêu thụ hàng ngày với từng nhóm thực phẩm. Chế độ ăn uống này có các đặc trưng bao gồm đa dạng các thực phẩm nguồn gốc thực vật chất lượng cao, ăn ít thực phẩm từ động vật, ngũ cốc tinh chế, đường và chất béo kém lành mạnh. Mô hình này được thiết kế linh hoạt để phù hợp với các tình huống, truyền thống và địa phương và cá nhân sở thích cá nhân khác nhau trong ăn uống. MỤC TIÊU KHOA HỌC CỦA CHẾ ĐỘ ĂN TỐT CHO SỨC KHỎE HÀNH TINH Được tạo ra để đáp ứng các yêu cầu dinh dưỡng và tăng cường sức khỏe, đồng thời không vượt quá giới hạn của hành tinh, Ủy ban nhận thấy rằng việc áp dụng toàn cầu chế độ như trên (tải xuống để xem tài liệu chi tiết) sẽ mang lại những lợi ích sức khỏe lớn. Các nghiên cứu mô hình hóa cho thấy chế độ này có thể ngăn chặn được từ 10,9 đến 11,6 triệu ca tử vong sớm mỗi năm - giảm từ 19% đến 23,6% so với tỷ lệ tử vong ở người trưởng thành hiện nay. [1] So với chế độ ăn hiện tại, sự thay đổi này sẽ đòi hỏi lượng tiêu thụ các thực phẩm như thịt đỏ và đường trên toàn cầu giảm 50%, trong khi lượng tiêu thụ trái cây, rau, các loại hạt đậu phải tăng gấp đôi. Ủy ban nhấn mạnh tầm quan trọng của việc điều chỉnh các mục tiêu này cho phù hợp với tình hình địa phương. Ví dụ, trong khi các nước Bắc Mỹ hiện tiêu thụ lượng thịt đỏ gấp gần 6,5 lần lượng khuyến nghị, thì các nước ở Nam Á chỉ ăn một nửa lượng khuyến nghị. [1] Không nghi ngờ gì nữa, việc thực hiện một sự thay đổi căn bản như vậy đối với hệ thống lương thực toàn cầu là chưa từng có tiền lệ. Nó đòi hỏi những hành động với phạm vi rộng khắp, đa ngành, đa cấp độ. Cùng với việc cắt giảm mạnh chất thải thực phẩm và những cải tiến lớn trong thực hành sản xuất thực phẩm, báo cáo của Ủy ban kêu gọi “cam kết quốc tế và quốc gia” thông qua một loạt các biện pháp chính sách và hành động cần thiết để cung cấp các loại thực phẩm lành mạnh và bền vững hơn, dễ tiếp cận hơn và giá cả phải chăng. Từ các chính phủ và các nhà hoạch định chính sách đến các nhà tiếp thị, công nghiệp, truyền thông, các tổ chức giáo dục, nông dân, đầu bếp, bác sĩ và người tiêu dùng — mọi người đều có vai trò quan trọng trong Cuộc chuyển dịch vĩ đại về Thực phẩm này. Có thể bạn quan tâm: Chuyện ăn thịt liên quan gì tới cháy rừng Amazon? Hướng thực vật vì sức khỏe hành tinh Thuật ngữ “Hướng thực vật" được định nghĩa là “một phong cách nấu và ăn uống nhấn mạnh và tôn vinh, nhưng không giới hạn ở các loại thực phẩm từ nguồn thực vật — trái cây và rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, hạt, dầu thực vật, các loại thảo mộc và gia vị. Hướng thực vật phản ánh các nguyên tắc được đưa ra trên cơ sở bằng chứng khoa học về sức khỏe và tính bền vững.” Được tạo ra bởi Menu of Change - Thực đơn cho sự Thay đổi (một sáng kiến chung của Viện Ẩm thực Hoa Kỳ và Khoa Dinh dưỡng của Trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan), Hướng thực vật mô tả những khuôn mẫu về chế độ ăn và cách tiếp cận để thiết kế thực đơn đảm bảo tốt cho sức khỏe con người và tốt cho Đất mẹ; nhưng vẫn phong phú các sự lựa chọn. Một đĩa ăn tốt cho sức khỏe hành tinh Rất rõ ràng, những gì chúng ta đặt lên đĩa ăn hàng ngày có tác động rất lớn tới môi trường. Ăn uống lành mạnh hơn và bền vững hơn đi đôi với nhau, có nghĩa là chúng ta có thể phát triển các phương pháp ăn uống bền vững để cải thiện sức khỏe của chính chúng ta đồng thời tốt cho sức khỏe hành tinh. Nếu bạn quan tâm đến việc thực hành một chế độ ăn uống tốt cho sức khỏe hành tinh, nhưng bị bối rối bởi các mục tiêu cụ thể trong bảng trên, thì đây là một số mẹo có thể hữu ích: Trước hết, hãy lưu ý rằng các chỉ dẫn này dựa trên lượng năng lượng hàng ngày là 2.500 calo cho một người trưởng thành trung bình. Điều đó có nghĩa là lượng tiêu thụ tối ưu của cá nhân bạn sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, kích thước cơ thể và mức độ hoạt động thể chất. (Báo cáo của Ủy ban bao gồm những cân nhắc đặc biệt đối với trẻ nhỏ, thanh thiếu niên, phụ nữ mang thai và cho con bú.) Những chế độ ăn cũng hướng tới sự linh hoạt để phù hợp với các tình huống, truyền thống và sở thích của từng cá nhân. Giảm thiểu các sản phẩm từ động vật chứ không loại trừ hoàn toàn, vì vậy có nhiều lựa chọn cho những người ăn mặn cũng như những người theo chế độ ăn chay hoặc thuần chay. Một số loại thực phẩm được định lượng theo số gram có thể khiến chúng ta cảm thấy lạ lẫm. Ví dụ, làm thế nào để chỉ ăn 13 gam trứng mỗi ngày khi một quả trứng lớn khoảng 50 gam? Bạn có thể bám chắc vào định lượng này nếu bạn làm món trứng khuấy và phục vụ cho nhiều người, nhưng sẽ dễ dàng hơn nhiều nếu nghĩ theo hướng một tuần trung bình lượng trứng tiêu thụ là khoảng 2 trái. Đối với các sản phẩm động vật khác cũng vậy. Tuân thủ giới hạn tối đa 14 gram thịt đỏ một ngày (nhỏ hơn cả 1 phần hamburger nhỏ nhất) có thể không thực tế bằng việc suy nghĩ về việc bù trừ giữa các ngày trong tuần. Cố gắng tiêu thụ không quá 98 gam thịt đỏ (thịt lợn, thịt bò hoặc thịt cừu), 203 gam thịt gia cầm và 196 gam cá mỗi tuần. Hình tượng hóa các mục tiêu ăn uống thành một đĩa ăn cụ thể cũng rất hữu ích — một nửa dĩa sẽ là trái cây và rau (hạn chế các loại rau giàu tinh bột, như khoai tây), trong khi nửa còn lại chủ yếu bao gồm ngũ cốc nguyên hạt và đạm từ thực vật , với các loại dầu không bão hòa và một lượng khiêm tốn đạm từ động vật. Tôi có thể làm gì nữa? Cùng với sự chuyển đổi sang chế độ ăn uống tốt cho Đất mẹ, việc hướng tới một tương lai lương thực bền vững hơn cũng sẽ đòi hỏi những cải tiến lớn trong lĩnh vực sản xuất thực phẩm và hạn chế thất thoát, lãng phí thực phẩm. Rác thải thực phẩm là một vấn đề phức tạp khác đã tồn tại trước cả khi chúng ta mua thực phẩm về nhà, nhưng đây là một số chiến lược (nguồn bài viết bằng tiếng Anh) để mua sắm, lưu trữ và tái sử dụng để giảm thiểu những tác động cá nhân của chính bạn. Lưu ý: Nội dung của trang web này dành cho mục đích giáo dục và không nhằm mục đích đưa ra lời khuyên y tế cá nhân. Bạn nên tìm kiếm lời khuyên của bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ y tế có trình độ chuyên môn khác nếu có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến tình trạng sức khỏe. Đừng bao giờ bỏ qua lời khuyên y tế chuyên nghiệp hoặc trì hoãn việc tìm kiếm nó vì những nội dung bạn đã đọc trên trang web này. Nguồn tài liệu tham khảo: Willett W, Rockström J, Loken B, Springmann M, Lang T, Vermeulen S, et al. Food in the Anthropocene: the EAT–Lancet Commission on healthy diets from sustainable food systems. The Lancet. 2019 Jan 16. Popkin BM, Adair LS, Ng SW. Global nutrition transition and the pandemic of obesity in developing countries. Nutrition reviews. 2012 Jan;70(1):3-21. Delgado CL. Rising consumption of meat and milk in developing countries has created a new food revolution. The Journal of nutrition. 2003 Nov 1;133(11):3907S-10S. Ranganathan J, Vennard D, Waite RI, Dumas P, Lipinski B, Searchinger T. Shifting diets for a sustainable food future. World Resources Institute. 2016 Jun. EAT. Summary Report of the EAT-Lancet Commission. 2019.

Cơn thèm có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, và nhiều lúc không phải vì chúng ta đói. Hầu hết chúng ta đều từng có thôi thúc mãnh liệt muốn được ăn một món nào đó cụ thể - lý tưởng là ngay lập tức. Thường thì, những món đó sẽ là đồ ngọt, mặn hoặc béo, hoặc có luôn cả 3 vị này. Bạn có thể cảm thấy cơn phấn khích tăng dần khi hình dung ra hương vị và cảm giác của mình khi được ăn nó. Có thể bạn đã ăn cách đây vài tiếng, hoặc vẫn còn chưa tiêu hóa hết bữa ăn cuối cùng. Những thôi thúc đó gọi là cơn thèm. Chúng có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, kể cả khi chúng ta không hề đói. Cơn thèm từ đâu mà có? Chúng ta thường nghe những từ như nghiện đường hay tín đồ sô cô la. Người ta thường đổ tội cho những cơn thèm là do tính hảo ngọt, thói quen ăn uống xấu hoặc thiếu kiềm chế bản thân. Những điều này có thể đúng, ở một mức độ nào đó. Nhưng cơn thèm thực sự liên đới tới một quá trình tác động lẫn nhau phức tạp của những yếu tố: tín hiệu não, thói quen hình thành từ hành vi, và sự sẵn có của đồ ăn. Nghiên cứu trên động vật và người đã cho thấy thực phẩm kích thích vùng tưởng thưởng của não bộ, từ đó ảnh hưởng tới những lựa chọn thực phẩm và hành vi ăn uống của chúng ta. Khi chúng ta ăn một số loại thức ăn nhất định, các nơ - ron trong vùng não tưởng thưởng được kích hoạt, tạo nên những cảm giác tích cực của niềm vui. Vì thế chúng ta muốn tiếp tục tìm kiếm những đồ ăn này một cách thường xuyên. Đôi khi, chúng được dán nhãn siêu ngon miệng bởi chúng dễ tiêu hóa và có vị ngọt, mặn, béo đậm đà hấp dẫn. Thực phẩm siêu ngon miệng có thể kích thích các hóc - môn kích thích trao đổi chất, điều hòa căng thẳng và kích thích thèm ăn bao gồm insulin, cortisol, dopamine, leptin và ghrelin. Tất cả đều đóng vai trò trong những cơn thèm. Thông thường khi chúng ta ăn, các hóc môn kích thích sự thèm ăn được giải phóng. Ví dụ hóc môn glucagon-like peptide và cholecystokinin từ đường tiêu hóa, hóc môn leptin từ tế bào mỡ, gây ra cảm giác về sự no và truyền tín hiệu lên não để ngừng ăn. Ở chiều ngược lại, nếu cơ thể không được ăn trong vài giờ, hóc môn ghrelin được tiết ra từ dạ dày để truyền tín hiệu đói. Ăn những thực phẩm siêu ngon miệng quá thường xuyên có thể gây trở ngại cho quá trình bộ não xử lý các tín hiệu từ hóc môn. Vì vậy chúng ta có thể cảm thấy tiếp tục thèm dù đã ăn đủ. Nghiên cứu trên động vật đã cho thấy tín hiệu não có thể bị gián đoạn khi ăn chế độ ăn nhiều đường và chất béo. Chế độ ăn này có thể kích hoạt tiết ra các hóc môn giảm căng thẳng và từ đó, dẫn tới một khao khát thường trực những đồ ăn “xoa dịu tinh thần" (comforting foods). Thú vị là, các nghiên cứu về con người cũng khám phá ra mối liên kết giữa cảm giác thèm ăn và các loại đồ ăn thức uống sử dụng chất làm ngọt nhân tạo (ví dụ nước có ga ăn kiêng - không đường). Vì hương vị ngọt ngào mãnh liệt của chúng có thể tạo ra các hiệu ứng tưởng thưởng tương tự như đường vậy. Cơn thèm và chứng nghiện Mặc dù khá hiển nhiên rằng một vài loại thức ăn có khả năng níu giữ và lôi kéo chúng ta mong muốn nhiều thêm nữa, nhưng ít người nhìn thấy một sự thật: thực phẩm có thể gây nghiện như ma túy và cồn. Một cơn thèm ăn là một khao khát mãnh liệt về dai dẳng về một món ăn, nhưng không phải lúc nào chúng ta cũng thèm những món ăn ngon. Nguyên nhân của cơn thèm có thể là do thiếu hụt chất dinh dưỡng, sự buồn chán hoặc tự gò ép mình quá mức trong ăn uống. Nghiện đồ ăn là một bước xa hơn, bao gồm không chỉ một cơn thèm mãnh liệt, mà còn sự mất kiểm soát hành vi ăn uống và liên tục ăn quá nhiều, đặc biệt là những thực phẩm siêu ngon miệng. Những yếu tố tác động khác Dưới đây là tóm lược nhanh một vài yếu tố bổ sung có thể ảnh hưởng đến cơn thèm của chúng ta: Căng thẳng mãn tính kéo dài có liên quan đến cảm giác thèm những món ăn siêu ngon miệng với lượng chất béo và calo cao. Một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm và thuốc chống loạn thần có thể làm tăng cảm giác thèm ăn và gây tăng cân. Biến động nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt. Khi mức độ estrogen thấp và progesterone tăng cao, chúng ta có thể thấy tăng cảm giác thèm ăn. Ngủ đủ giấc giúp điều hòa chức năng trao đổi chất; thiếu ngủ có liên quan đến sự mất cân bằng các hóc môn leptin và ghrelin. Tiếp xúc với quảng cáo thực phẩm: Một đoạn quảng cáo thực phẩm siêu ngon miệng dài 30 giây thôi cũng có thể khơi dậy một cơn thèm ăn. Bí kíp hạn chế những cơn thèm Hướng tới việc ăn các bữa ăn cân bằng dinh dưỡng. Thực phẩm giàu protein và chất xơ mang lại cảm giác thỏa mãn lâu dài hơn. Tham khảo những hướng dẫn dinh dưỡng chuyên sâu hơn của coach Nam Phương: Tất cả những điều bạn cần biết về Đạm (Protein) 10 chỉ dẫn ăn uống bất biến Tại sao 95% người ăn kiêng thất bại [Playlist Youtube] Ăn lành - Dinh dưỡng cơ bản Tránh nhịn đói quá lâu. Ăn một bữa ăn bổ dưỡng hoặc ăn nhẹ mỗi 3-4 giờ trong ngày. Các bữa ăn cách nhau quá xa do bạn bận rộn hoặc mất tập trung có thể dẫn tới cơn đói mạnh mẽ. Kết quả là khi ăn, bạn sẽ ăn quá độ. Bên cạnh đó, đừng quên rằng nếu đi ngủ sau quá 4h so với bữa tối, bạn có thể thấy đói trở lại. Để tránh ăn vặt đêm khuya làm gián đoạn giấc ngủ, hãy cố gắng đi ngủ sớm hơn nếu có thể. Tránh lựa chọn các loại đồ ăn vặt siêu ngon miệng hoặc siêu chế biến công nghiệp. Chúng chứa nhiều muối, chất béo, đường và calo nhưng nghèo dinh dưỡng. Đây là những loại thức ăn kích hoạt vùng tưởng thưởng của não bộ và gây cảm giác thèm ăn nhiều hơn. Hãy chọn những món ăn vặt ít chế biến hơn và ngon lành như trái cây tươi, một nắm hạt hay một cốc sữa chua ít đường. Hạn chế các điều kiện thúc đẩy ăn uống từ môi trường, như lướt mạng xã hội đầy những bài đăng về đồ ăn hoặc xem chương trình nấu nướng trên TV. Trong bối cảnh văn phòng, hãy tránh xa khu vực để đồ ăn vặt trong phòng nghỉ giải lao. Thèm ăn đôi khi là hành vi học được liên quan đến một sự kiện hoặc môi trường, chẳng hạn như thèm ăn bim bim khoai tây khi xem tivi đêm khuya. Trong trường hợp này, các nghiên cứu gợi ý rằng chúng ta có thể từ bỏ hành vi này và hạn chế cơn thèm bằng cách tránh hoàn toàn món ăn đó trong một thời gian đủ dài. Ngoài ra, bạn có thể thử thay đổi mối liên hệ bằng cách điều chỉnh thói quen buổi tối của mình với một hoạt động khác như nghe một sách nói hoặc podcast. Podcast của Nam Phương về dinh dưỡng: Stress - eat: Bạn có đang ăn để giải tỏa căng thẳng? Thực phẩm chậm - Chìa khóa để ăn lành hơn cho cả gia đình Thực hành chánh niệm khi cảm nhận được một cơn thèm đang trỗi dậy. Tự hỏi bản thân rằng mình có đang căng thẳng, buồn chán, tức giận? Nếu vậy, thay vì ăn, hãy thử thực hành bài tập thở, đi dạo một chuyến ngắn 5-10 phút, bật app thiền hay podcast, hoặc phát một vài bài hát yêu thích. Nếu bạn có thể phân tâm khỏi chuyện ăn uống trong khoảng 5-7 phút, cơn thèm có thể giảm dần. Thử các hoạt động tạo ra dopamine khác như dạo bộ trong thiên nhiên vào một ngày nắng đẹp, khiêu vũ hoặc xem một video hài hước và cười thật sảng khoái! Vùng tưởng thưởng của não bộ là gì? Có các khu vực khác nhau của não tham gia vào cơ chế tưởng thưởng, nhưng chìa khóa giải mã cơ chế của những cơn thèm là 1 khu vực được gọi là vùng dưới đồi. Nó có kích thước chỉ nhỏ bằng một hạt đậu và chiếm chưa tới 1% trọng lượng của cả bộ não. Nó điều chỉnh hoạt động tiết hóa chất và những hóc môn liên quan tới cảm giác căng thẳng, vui vẻ, đau đớn và đói. Một chất dẫn truyền thần kinh ở vùng dưới đồi là dopamine, hóa chất tạo cảm giác dễ chịu, gửi thông điệp đến các dây thần kinh khác để phát tín hiệu về những cảm giác tích cực, được gắn liền với trải nghiệm tưởng thưởng. Nếu phần thưởng lớn hơn cả mong đợi, dopamine giải phóng càng nhiều. Điều này có thể thôi thúc chúng ta tìm kiếm và duy trì trải nghiệm đó hết lần này tới lần khác. Một số nhà nghiên cứu tin rằng: liên tục ăn những món ăn nhất định kích thích vùng tưởng thưởng sẽ dẫn tới những hành vi nghiện ngập hoặc ăn quá độ theo tâm trạng. Nguồn: Dịch từ tài liệu Harvard Healthy Living Guide 2021/2022

Trong suốt năm 2020, “COVID-15” đã trở thành một thuật ngữ phổ biến bởi các báo cáo về những người tăng cân do cách ly trong nhà, ít di chuyển và thay đổi thói quen ăn uống. Một nghiên cứu trên 269 người lớn của viện nghiên cứu Health eHeart chỉ ra trung bình mỗi tháng họ đã tăng 0.68kg (1). Một cuộc thăm dò của Hiệp hội Tâm lý học Mỹ với hơn 3.000 người Mỹ trưởng thành cho thấy 61% số người có sự thay đổi cân nặng ngoài ý muốn (tăng hoặc giảm) kể từ khi bắt đầu đại dịch; 42% cho biết họ tăng trung bình khoảng 13kg, 18% còn lại giảm cân với mức trung bình là 11kg. (2) Tuy nhiên, những báo cáo này dựa trên số lượng mẫu nghiên cứu hạn chế và chưa thể làm rõ rằng việc thay đổi cân nặng có diễn ra trên diện rộng với dân số Mỹ hay không. Thêm nữa, công bố gần đây về dữ liệu cân nặng trên 19.573.285 bệnh nhân trưởng thành ở 49 bang được thu thập từ Epic - một cơ sở dữ liệu lớn về chăm sóc sức khỏe - không cho thấy sự thay đổi cân nặng đáng kể (cả tăng và giảm) ở phần lớn bệnh nhân; khi so sánh giữa cân nặng của họ trước đại dịch vào năm 2019 và 2020 với số liệu cân nặng đo đạc vào tháng 3 năm 2021. (3) Một tỷ lệ nhỏ chỉ 10% hoặc ít hơn đã tăng hơn 4.5kg, nhưng đồng thời cũng có một tỷ lệ tương tự những người giảm chừng đó cân nặng trong thời gian đại dịch. Tăng cân liên quan đến COVID có thể bắt nguồn từ việc thay đổi thói quen ăn uống, ít hoạt động thể chất, gia tăng căng thẳng và gián đoạn giấc ngủ. Giảm cân có thể xảy ra bởi chán ăn do lo lắng hay trầm cảm, hoặc giảm khối lượng cơ do ít vận động; một số người khác lại có thể đã giảm cân một cách lành mạnh bằng cách điều chỉnh thói quen ăn uống, tập luyện, chẳng hạn như học nấu các bữa ăn lành mạnh ở nhà thay vì ăn đồ ăn ngoài, khám phá những bài tập tại nhà hay ngoài trời, và thiết lập giờ giấc ngủ điều độ. Ăn uống ra sao để chống đỡ tốt hơn với Covid 19? Mặc dù tiêm phòng và các biện pháp phòng ngừa khác như đeo khẩu trang vẫn là cách phòng tránh COVID-19 tốt nhất, các nhà nghiên cứu đã quan tâm đến vai trò của chế độ ăn uống trong việc giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và tình trạng trở nặng của các triệu chứng Covid. Các nhà nghiên cứu tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts đã xem xét dữ liệu từ tháng 3 đến tháng 12 năm 2020 của hơn 592.000 người tham gia ở Mỹ và Vương quốc Anh. Người tham gia đã tự chấm điểm và báo cáo về chế độ ăn của mình dựa trên thang đo Chế độ ăn giàu thực vật. Với thang đo này, các loại thức ăn lành mạnh từ thực vật như trái cây, rau củ, ngũ cốc toàn phần được chấm điểm cao hơn. Những người tham gia với điểm số cao nhất được ghi nhận là có nguy cơ nhiễm vi-rút thấp hơn 9% và nguy cơ trở nặng thấp hơn tới 41% so với những người có điểm thấp nhất. (4) Những tác động này sẽ đặc biệt hữu ích với những người sống ở các khu vực kinh tế xã hội còn nhiều thiếu thốn, nhấn mạnh sự cần thiết của các chiến lược y tế công cộng. Hỗ trợ người dân dễ dàng tiếp cận với thực phẩm lành mạnh và giải quyết các yếu tố xã hội khác có thể giúp giảm gánh nặng của đại dịch. Nguồn dịch: Tài liệu Harvard_Healthy Living Guide 2021/2022 Từ khoa Dinh dưỡng trường Y tế Công cộng Harvard T.H. Chan Nguồn trích dẫn nghiên cứu: 1. Lin et al., JAMA Netw Open, 2021. 2. American Psychological Association, March 2021. 3. Cosmos Study, Epic Health Research Network, July 2021. 4. Merino et al., Gut, 2021.